تهران را شما روایت کنید

پریسا امیرقاسم‌خانی- خبر‌نگار

تهران را با کوچه و پس‌کوچه‌هایش، با خاطرات خوب و بدش، با مردم کوچه و بازارش، با حکایت‌های تلخ و شیرینش و روایت‌ها و قصه‌های عجیبش می‌شناسیم. با عطر خوش نذری‌ها و زنان چادر گلدار رنگی و مردانی که از پهلوانی و کوچه‌های خاکی و گود و میدان می‌گویند. تهران کم قصه و داستان ندارد.
چند روزی می‌شود که دوره جدیدی از جایزه داستان تهران آغاز به‌کار کرده است. این جایزه یکی از جوایز ادبیات داستانی به شمار می‌رود که طی سال‌های اخیر به ابتکار مجله همشهری داستان بر پا شد و امسال با همکاری مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل و مؤسسه همشهری چهارمین دوره آن برگزار می‌شود. هدف از برگزاری جایزه داستانی تهران تولید آثار ادبی است که تمرکزشان بر روایت‌های شهر تهران است.
محمد طلوعی، دبیر جایزه در این باره می‌گوید: «تهران هم شهر عجیبی است؛ شهری بلندپرواز. منظره کوهستان برف‌پوش در شمال تهران تصویری نیست که بتوانید آن را در خاورمیانه یا بسیاری از شهرهای دیگر دنیا ببینید. این جغرافیا، مستشرقین غربی را در قرن نوزدهم یاد منظره‌های سوئیس می‌انداخت. اما این مواهب باید یادآوری شوند. باید به یاد شهروندان تهرانی آورد که در چه شهر یگانه‌ای زندگی می‌کنند و این جز با داستان گفتن از این شهر امکان‌پذیر نیست. تهران به جز اتوبان و باغ همگانی و برج مخابراتی نیاز به داستانی دارد که در یاد ما بماند.»
چهارمین دوره جایزه حکایت تهران 2موضوع اصلی دارد؛ «تهران در یک قرن» و «مهاجرت به تهران».
 به گفته طلوعی، هر دوی این موضوعات با توجه به سال 1400و نزدیک شدن به پایان قرن انتخاب شده است.او می‌گوید: «تهران در یک قرن، می‌تواند بیشتر از اینکه موضوع داستان باشد، بستری باشد برای داستان‌هایی که یک قرن در شهر تهران اتفاق افتاده و بر امروز ما تأثیر گذاشته است. داستان مهاجرت اما داستانی همگانی است؛ داستان مردمانی که در طول این 2قرن به تهران مهاجرت کردند و زندگی‌شان را در این شهر ساختند.» طلوعی در پایان تأکید می‌کند؛ مهم‌ترین مسئله جایزه بازتاب تهران در داستان است. آنطور که در هیچ کجای دیگری اتفاق نیفتاده است. برای نوشتن چنین داستانی باید در شهر و رفتارش دقیق شوید.

داستان‌ها را به کجا می‌توانید ارسال کنید؟
علاقه‌مندان می‌توانند برای شرکت در چهارمین دوره جایزه داستان تهران، آثار خود را تا ۳۱ شهریور‌ماه به آدرس ایمیل dastanetehran.ccia@tehran.ir ارسال یا به شماره 09389398732واتساپ یا تلگرام کنند. داستان‌ها باید حداکثر ۵هزار کلمه باشند و پیش از این در هیچ کتاب، مجله و رسانه مکتوبی منتشر نشده باشند. هر فرد می‌تواند تنها با یک اثر در جایزه داستان تهران شرکت کند. مراسم اختتامیه جایزه، شب یلدا برگزار خواهد شد و به نفر اول تا سوم به‌ترتیب ۱۵۰، ۱۰۰ و ۵۰ میلیون ریال جایزه نقدی به همراه تقدیرنامه اهدا می‌شود. 3جایزه ۲۰میلیون ریالی هم برای 3داستان منتخب هیأت داوران درنظر گرفته شده است.
ناگفته نماند، باقی داستان‌های انتخاب شده از سوی هیأت داوران، حق‌التحریر چاپ در کتاب تهران را دریافت خواهند کرد.

داستان‌های تهران باید از دل کوچه و پس‌کوچه‌ها بیرون بیایند
فرزانه ابراهیم‌زاده- تهران‌پژوه
در 15 سال اخیر اتفاقات خوبی در حوزه شهر تهران افتاده است. تا قبل از آن در حوزه ادبیات داستانی آثاری که با محوریت تهران نوشته شده باشد، کم بود، ولی امروز داستان‌نویس‌ها حساس‌تر شده‌اند و کتاب‌های خوبی در حوزه ادبیات داستانی منتشر شده است.
درباره شهر تهران مشکلی که وجود دارد این است که ما در بخش پژوهش‌ها بخشی از تهران را نمی‌بینیم و پایتخت را بیشتر از دوره صفوی و 400سال اخیر یا حول محور 200سالی که تهران پایتخت شده است، نگاه می‌کنیم. هیچ‌گاه به گذشته شهر نگاه نکرده‌ایم. من فکر می‌کنم ما خیلی راه داریم که در حوزه ادبیات داستانی به شهرهای بزرگ دنیا برسیم.  امروز درباره کلانشهرهای معروف دنیا مانند استانبول و پاریس داستان‌های زیادی وجود دارد. البته برگزاری فراخوان‌هایی مانند جایزه داستان تهران خیلی خوب است، ولی ارتباط بسیاری از نویسنده‌ها با بخش پژوهشی داستان کم است؛ درحالی‌که باید رابطه نزدیکی بین داستان‌نویسان و گروه‌های پژوهش‌شناسی یا تهران‌شناسان وجود داشته باشد. شناختن شهر باعث می‌شود تا ما بهتر بتوانیم داستانسرایی کنیم. ما باید به جایی برسیم که بتوانیم داستان‌ها را از دل کوچه و پس‌کوچه‌های تهران بیرون بیاوریم.