موز ارزان‌تر از میوه‌های داخلی

با وجود شرایط مساعد تولید و عرضه میوه و مرکبات، نرخ اغلب میوه‌های تولید داخل در بازار خرده‌فروشی همچنان بالا مانده است. با اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار تهران، گفت‌وگو کرده‌ایم.




علت بالا ماندن قیمت‌ انواع میوه و تره‌بار تولید داخل چیست؟ 
باتوجه به شرایط مساعد جوی و رشد تولید میوه‌های فصل، امسال مشکلی برای تامین انواع میوه، سبزی و صیفی در بازار خرده‌فروشی نداریم و بازار این اقلام با وفور عرضه و ثبات نسبی همراه است. از نظر قیمت نیز این اتحادیه نقشی در تعیین نرخ میوه و سبزی ندارد و فروشندگان میوه ملزم به عرضه این اقلام با نرخ سود مصوب 30 تا 35درصدی برمبنای فاکتور فروشی هستند که در میدان مرکزی میوه و تره‌بار از عمده‌فروشان دریافت می‌کنند.
اما عرضه چندنرخی و گرانفروشی میوه از گلایه‌های مردم است، علت چیست؟
متأسفانه با وجود تکالیف موجود، برخی از حجره‌داران از ارائه فاکتور فروش میوه به خرده‌فروشان خودداری می‌کنند که این امر باعث عرضه چندنرخی و گرانفروشی برخی اقلام میوه و تره‌بار از میدان مرکزی میوه و تره‌بار گرفته تا سطح خرده‌فروشی می‌شود؛ یعنی اینکه بعضی واسطه‌های زیر‌مجموعه‌های حجره‌داران، برای عرضه برخی اقلام میوه و سبزی که کمیاب شده و دست هر بارفروشی نیست، فاکتور فروش نمی‌دهند و خرده‌فروشان نیز مجبور به خرید این اقلام و عرضه آنها با نرخ‌های متفاوتی هستند که به‌علت خرید این اقلام از حجره‌داران بدون ارائه فاکتور، قیمت تمام‌شده متفاوتی دارد. این موضوع در مورد برخی اقلام میوه، سبزی و صیفی نوبرانه یا اقلامی که دیر به بازار می‌رسد و در اختیار همه حجره‌داران و بارفروشان نیست  هم مصداق دارد. درمجموع می‌توان گفت 20درصد بارفروشان از ارائه فاکتور فروش به خرده‌فروشان میوه و تره‌بار خودداری می‌کنند.
اما چرا اغلب اقلام میوه و تره‌بار با نرخ‌های متفاوت عرضه می‌شود؟
ملاک فروش میوه در مغازه‌های سطح شهر نرخ درج‌شده در فاکتور خرید میوه و سبزی از میدان مرکزی میوه و تره‌بار بر مبنای نرخ‌هایی است که هر هفته کشف و اعلام می‌شود. خرده‌فروشان موظف هستند میوه را با نرخ سود مصوب 30 تا 35درصدی عرضه کنند و فروش میوه با نرخ بیش از این سود مصوب، تخلف است و اتحادیه و دستگاه‌های نظارتی نیز با متخلفان برخورد می‌کنند. این در حالی است که با محاسباتی که اتحادیه انجام داده است، سود واقعی خرده‌فروشی میوه و سبزی در فروشگاه‌های سطح شهر تهران بین 8.5 تا 9درصد است. در واقع ناخالص‌فروشی میوه‌های تولید داخل موجب کاهش سود مصوب خرده‌فروشان می‌شود. علاوه براین هزینه‌های ضایعات، درهم خریدن میوه و فروش آن به‌صورت سورت‌شده، اضافه‌شدن هزینه‌های نایلون، کارگر و... موجب رشد هزینه تمام‌شده خرید و کاهش سود خرده‌فروشی میوه می‌شود.
چرا قیمت انواع میوه‌  وارداتی مانند موز با وجود تغییر نرخ ارز در بازار خرده‌فروشی از ثبات بیشتری برخوردار است؟
فروشندگان میوه و سبزی برای فروش موز یا سایر اقلام وارداتی هیچ‌وقت مشکلی نداشته‌اند، چرا‌که موز، انبه، آناناس و نارگیل تنها اقلام میوه هستند که حجره‌داران آنها را به‌صورت خالص و با کسر وزن جعبه و سبد به خرده‌فروشان عرضه می‌کنند واکثر فروشندگان نیز موز را با سود 10درصدی به مشتریان می‌دهند. مثلا اکنون نرخ هر کیلوگرم موز، در میدان مرکزی میوه و تره‌بار 10هزار تومان و نرخ فروش آن در بازار 11هزارو500تومان است. درواقع موز، آناناس، انبه و نارگیل میوه‌های ویژه‌ای در سبد فروش مغازه‌های میوه‌فروشی هستند که برای جوری جنس عرضه می‌شوند و هیچ فروشنده‌ای سود خرده‌فروشی چندانی در عرضه آنها لحاظ نمی‌کند. اما حجره‌داران هنگام فروش میوه به خرده‌فروشان، وزن کارتن یا جعبه شلیل، هلو، انگور و... که تولید داخل است را کسر نمی‌کنند و این اقلام را به‌صورت ناخالص می‌فروشند.