راست‌های افراطی در کمین آلمان

محمدامین خرمی ـ خبرنگار

خیابان‌های مرکزی شهر برلین روز شنبه شاهد حضور بی‌سابقه افرادی بود که به محدودیت‌های اعمال شده از سوی دولت برای مبارزه با ویروس کرونا معترض بودند؛ افرادی که از سراسر آلمان به این شهر آمده بودند. حضور اعتراضی این افراد در خیابان‌ها اتفاق عجیبی نیست اما پاسخ هزاران نفر به دعوت احزاب ملی‌گرا و راست افراطی برای تجمع خیابانی در آلمان اتفاق عجیبی است.
مقام‌های پلیس برلین تعداد افراد شرکت‌کننده را حدود 20هزار نفر برآورد کرده‌اند. «حزب آلترناتیو برای آلمان» و «حزب ناسیونال دمکرات آلمان» جزو اصلی‌ترین گروه‌هایی بودند که برای حضور خیابانی معترضان به سیاست‌های دولت فراخوان دادند.
معترضان محدودیت‌های اعمال شده از سوی دولت ازجمله زدن ماسک را نقض حقوق و آزادی‌های خود عنوان کرده‌اند. آنها در راهپیمایی برلین ماسک به‌صورت نداشتند و فاصله اجتماعی را نیز رعایت نکردند تا بگویند که «هشدار کرونا، هشدار دروغ» است. معترضان قوانین سختگیرانه دولت طی ماه‌های اخیر را نقض حقوق اساسی خود می‌دانند و از دولت خواسته‌اند با لغو این محدودیت‌ها، بار دیگر به اصول دمکراسی بازگردد. آنها با زیرسؤال بردن هشدارهای دولت در مورد آغاز موج دوم کرونا در آلمان، شعار می‌دانند: «موج دوم ماییم.»
از آنجایی که تظاهرکنندگان بدون ماسک و رعایت نکات بهداشتی و درواقع برخلاف قوانین اعلامی از سوی دولت به خیابان‌ آمده‌ بودند، نیروهای پلیس مجبور به جلوگیری از ادامه راهپیمایی شدند؛ اقدامی که به زدوخورد میان آنها معترضان ختم شد. پلیس برلین اعلام کرده که دعوت‌کنندگان اصلی راهپیمایی را تحت پیگرد قرار خواهد داد. همچنین احتمال پیگرد قضایی افرادی که در راهپیمایی شرکت کرده‌اند نیز وجود دارد چرا که با اقدام خود، سلامت دیگر ساکنان شهر برلین را به خطر انداخته‌اند.
عنوان راهپیمایی روز شنبه، حرکت اعتراضی «روز رهایی» بود. این عنوان براساس فیلمی است که لنی ریفن ‌اشتال، فیلمساز طرفدار هیتلر درباره کنگره حزب ناسیونال سوسیالیست کارگران آلمان یا همان حزب نازی در دهه 1935 میلادی ساخته است.

شبکه‌سازی راست‌های افراطی
راهپیمایی برلین، فارغ از مخالفت آشکار بخشی از جامعه این کشور با سیاست‌های دولت برای مقابله با ویروس کرونا، تازه‌ترین صحنه قدرت‌نمایی احزاب راست افراطی آلمان در مقابل حزب حاکم به رهبری آنگلا مرکل به شمار می‌رود.
دولت آلمان برخلاف دیگر دولت‌های اروپایی، در ماجرای شیوع ویروس کرونا خیلی زود واکنش نشان داد و با جدی گرفتن بحران از همان ابتدا طبق برنامه مشخصی رفتار کرد و توانست شرایط را تحت کنترل درآورد. پا گرفتن تمایلات و تفکرات راست افراطی در این کشور طی سال‌های اخیر در قالب گروه‌های نئونازیسم اما موضوعی است که به اعتراف خود دولتی‌ها از ابتدا چندان جدی گرفته نشده است. راست‌های افراطی اکنون در لایه‌های متعدد جامعه آلمان نفوذ کرده‌اند و حتی در انتخابات محلی سال گذشته توانستند برای نخستین بار موفقیت‌هایی هم به‌دست آورند.
روزنامه نیویورک تایمز اخیرا در گزارشی به‌وجود شبکه‌های سازماندهی شده گروه‌های راست افراطی در آلمان پرداخته که بسیار ریشه‌دار‌تر و گسترده‌تر از آن چیزی هستند که مسئولان دولتی تصور می‌‌کنند. در این میان، نفوذ این شبکه‌ها بین نیروهای نظامی آلمان، زنگ خطر بزرگ را برای این کشور به صدا 
در آورده است؛ کشوری که طی 7دهه گذشته سعی داشته تمامی خطوط فکری و ایدئولوژیک راست‌گرایانه مرتبط با نازیسم را از تمامی زوایای زندگی مردم خود پاک کند.
یک‌ماه قبل خبرنگار روزنامه نیویورک تایمز در برلین در گزارش دیگری از منحل شدن یکی از یگان‌های نیروهای ویژه ارتش آلمان خبر داد. دلیل انحلال این یگان که گفته می‌شود نیروهایش جزو زبده‌ترین نیروهای رزمی آلمان به شمار می‌روند، نفوذ تفکرات راست افراطی و تمایلات نئونازیسم در میان آنها بوده است. این تصمیم پس از آن اتخاذ شد که در خانه یکی از افسران این یگان، مقادیر زیادی مهمات دزدیده شده از ارتش و همچنین علائم و لباس‌های نظامی نازی‌ها کشف شد. طبق اعلام وزارت دفاع آلمان، تاکنون 48هزار فشنگ و 68کیلوگرم مواد منفجره در یگان‌های نیروهای ویژه این کشور مفقود شده و تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.
گزارش تحقیقی اخیر نیویورک تایمز به بررسی زوایای دستگیری اعضای یک گروه نئونازی به اسم «صلیب شمالی» به رهبری یکی از اعضای نیروهای ویژه آلمان پرداخته که طی ماه‌های اخیر در قتل برخی چهره‌های سیاسی دخالت داشته‌اند. این گروه طرفداران حقوق مهاجران و پناهجویان و همچنین مخالفان نازیسم را ربوده و به قتل می‌رساندند. حضور یک وکیل، یک مسئول محلی، 2سرباز، 2افسر پلیس، یک پزشک، یک مهندس، یک معمار، یک ورزشکار و یک ماهیگیر در میان افراد این گروه به خوبی نشان می‌دهد تفکر راست افراطی در لایه‌های مختلف جامعه آلمان نفوذ کرده است.
برای راست‌های افراطی آلمان، شبکه‌سازی با هدف رسیدن به روز موعود که به آن «روز ایکس» می‌گویند، انجام می‌شود. موضوع روز ایکس هم جزو موضوعاتی است که مقام‌های دولتی در آلمان آن‌را جدی نمی‌گیرند اما در جریان فکری نئونازی‌ها موضوعی جدی است. روز ایکس برای نئونازی‌ها روزی است که نظم اجتماعی در آلمان از هم خواهد پاشید و در آن روز است که اعضای گروه‌های راست افراطی باید برای نجات جامعه خود و به‌دست گرفتن کنترل امور دست به‌کار شوند. روز ایکس و اداره جامعه به تخصص‌های مختلف نیاز دارد و به همین دلیل گروه‌های راست افراطی از افراد مختلف با پیشینه‌ها و تخصص‌های مختلف تشکیل شده است. گروه صلیب شمالی، یکی از گروه‌هایی بود که تلاش می‌کرد خود و جامعه را برای روز ایکس آماده کند.
برای اکثریت جامعه آلمان، نازیسم، نئونازیسم و تفکرات راست افراطی خط قرمزی است که برای آنها یادآورد جنگ و نابودی است. رویش دوباره چنین تفکراتی در کشوری که اکنون با گذشت 7دهه از جنگ خانمان‌سوز دوم، شکوفاترین اقتصاد اروپا را دارد خطری بزرگ به شمار می‌آید.