هویت؛ قطعه گمشده پازل شهرنشینی

اصغر نصیری| شهردار کرج:


جاری بودن روح زندگی در معابر و نقاط مختلف شهر یعنی اینکه شهر پویا و زنده است و انسان‌ها در آن نقشی پررنگ دارند. اما بسیاری از خیابان‌ها و ساختارهای شهری به سمت خودرومحوری رفته‌اند و آنچه از گذشته و سابقه شهرها باقی مانده است تخریب شده یا به‌شدت محدود شده‌اند.

نمادهای قدیمی و پیشینۀ زیبای شهرها اغلب فراموش شده و هویت مفهوم گمشده‌ای در اندیشه شهرنشینان است. الگوی مدیریتی شهرداری کرج را بر مبنای شعار «کرج، شهر انسانی- انسان شهری» قرار داده‌ایم. رویکرد انسان‌محوری در کلانشهر کرج چنان که باید محقق نشده و این شهر بیشتر با معیارهای خودرومحوری توسعه پیدا کرده است. این مشکل نه فقط در کرج، بلکه دامان بسیاری از شهرهای رو به توسعه کشور را گرفته است و رها نمی‌کند. شهر انسانی دارای معیارهای متعددی است که از زیبایی‌شناسی تا حمل و نقل و ترافیک، عمرانی و ساخت‌وساز، خدمات شهری و فضای سبز را شامل می‌شود. هریک از این معیارها می‌تواند بر جسم و روان شهروندان اثر بگذارد و آنان را به سمت هویت‌دار شدن از نظر محل زندگی و مهم‌تر از آن آرامش پیش ببرد. 

کرج شهری شایسته مردم و ساکنانش است؟ پاسخ صادقانه به این پرسش به خیر بسیار نزدیک‌تر است،  زیرا کمتر معیار و عاملی در این کلانشهر با معیارهای یک شهر انسان محور همخوانی دارد و میزان تعلق و دلبستگی مردم به کرج کمتر از شهرهایی است که بافت تاریخی خود را حفظ کرده‌اند یا در هویت جدید شهری توانسته‌اند بخشی از ویژگی‌های انسان‌محوری را اجرا کنند.  چشم‌انداز کرج برای افق 1400 در برنامه شهرداری کرج بر ایجاد شهری استاندارد و هم‌تراز شهرهای ملی و جهانی مبتنی و تعریف شده است. این اقدام حول محور توسعه متوازن کلانشهر کرج می‌چرخد و بر اساس عناصری چون ایجاد توسعه پایدار، ارتقای شاخص‌های کیفیت زندگی شهری و حقوق شهروندی در بستر شهر و شهرداری ایجاد خواهد شد. یکی از رویکردهای اولیه به منظور گرانیگاه قرار دادن شهروند در الگوی مدیریتی اکنون در شهرداری کرج این است که باید به زیبایی شهر پرداخت. از بدو ورود به این شغل بر این نکته تاکید داشتیم: «کرج باید زیبندۀ مردمی باشد که در آن سکونت دارند یا به عنوان گذرگاه از آن می‌گذرند».

نورپردازی شهرها در شب، ایجاد جذابیت بصری با استفاده از رنگ و سایر عناصر زیباشناسی در ساخت‌وسازها، مبلمان شهری، طراحی سازه‌های شهر نظیر پل‌ها، ایستگاه‌ها، پارک‌ها، پیاده‌راه‌ها و نظایر آن از جمله اجزای یک شهر زیبا، انسان‌محور و مناسب گردشگری به شمار می‌آیند. ایران کوچک سال‌ها از پرداختن به این اجزا محروم بوده و کمتر مسئولی به ظرافت و حساسیت این امور پرداخته است. فعال شدن حوزۀ معاونت خدمات شهری با تمامی زیرمجموعه‌های آن از جمله سازمان‌های «سیما، منظر و فضای سبز شهری» و «مدیریت پسماند» به‌عنوان نقاط کانونی پاک‌سازی و زیباسازی شهر، بخشی از تلاش این دستگاه برای تحقق رویکرد مذکور است. چنان که با تلاش شهرداری کرج، اجرای نورپردازی و زیباسازی در نقاط مختلف شهر در دستور کار قرار گرفته است. نورپردازی پل‌ها و برخی ورودی‌های شهر در این دسته قرار می‌گیرند. 

برجسته‌ترین عملیات مربوط به پاک‌سازی شهر ضمن اجرای طرح بهبود و نگهداشت شهر که در مناطق مختلف کرج به ترتیب انجام گرفت، اجرای عملیات پاک‌سازی و بهسازی حاشیه اتوبان تهران – کرج به عنوان یکی از پرترددترین نقاط ارتباطی مسافران از پایتخت به کرج بود. این پاک‌سازی در قالب نصب فلاور باکس، کاشت درخت و درختچه، رنگ‌آمیزی و جمع‌آوری زوائد بصری در نوار شمالی و جنوبی اتوبان برای اجرای طرح جامع زیباسازی شهر صورت گرفت.