نقشه روباهها برای شهرنشینی
جانورشناسها از تغییر رفتار روباهها برای اهلی شدن در جوامع انسانی خبر دادند
مجید جباری-روزنامهنگار
جانورشناسها از تمایل روباهها به اهلیشدن خبر دادهاند و در ایران نیز با افزایش مشاهده روباه در بسیاری از شهرهای کشور این پرسش مطرح شده که در روند جهانی تغییر رفتار جانوران وحشی آیا روباهها در ایران نیز تمایل به اهلیشدن دارند؟ برخی کارشناسان حیاتوحش نزدیک شدن روباه به انسان را آغاز پروسه اهلیشدن میدانند اما عدهای دیگر تمایل این حیوان به اهلیشدن را رد و عنوان میکنند که دلیل اصلی نزدیک شدن حیوانات وحشی به شهرها و زندگی انسان منابع غذایی زیاد و احساس امنیت است. با این حال در بسیاری از کشورها و حتی ایران نیز افرادی، حیواناتی مثل روباه و راکون را در خانه نگهداری میکنند و برخی صفحات مجازی هم برای دیده شدن و جذب دنبال کننده، گونههای سازگارتر روباه با انسان را برای نگهداری در خانه معرفی میکنند که کارشناسان البته معتقدند نگهداری حیوانات وحشی مثل روباه در خانه خطرات زیادی برای حیوان و انسان دارد؛ چرا که اینگونه حیات وحش با وجود توانايیهای بسیار، آموزش پذیر نیست و در تنگناها ممکن است به انسان حمله کند.
تمایل روباه به اهلیشدن صحت دارد؟
محمدعلی یکتانیک، کارشناس حیات وحش: اینکه بگوییم یک جانور وحشی تمایل به اهلیشدن دارد، واقعیت ندارد. اما برخی گونهها مثل روباه، راکون و انواع سنجابها و حتی در موارد نادرتری، خرس در برخی کشورها با انسان سازگاری پیدا کرده و در کنار انسان زندگی میکنند که اصطلاحا به آن حیات وحش شهری گفته میشودبا این حال باید مراقب بود که این حیوانات وابستگی غذایی به انسان پیدا نکنند تا در معرض خطر قرار نگیرند.مواد غذایی که از انسان به اینگونهها میرسد عمدتا ضایعات و زباله است و با اینکه حیوانات را سیر میکند اما ارزش غذایی مورد نیاز را ندارد و به مرور سبب ضعیف شدن حیوان میشود.
یکی دیگر از دلایلی که برخی حیوانات وحشی مثل روباه، سمور و راکون به انسان و شهرها نزدیک شدهاند این است که حیوانات خاطره بدی از انسان ندارند و در کنار انسان احساس امنیت کردهاند.شواهد نشان میدهد که سگسانانی مثل روباه، گرگ و شغال تمایل دارند به انسان نزدیک شوند. اگر نگاهی به تاریخ اهلیشدن حیواناتی مثل گربه و سگ بیندازیم در مییابیم که پروسه اهلیشدن این حیوانات بسیار طولانی است. بنابراین میتوان به نوعی نزدیک شدن روباه به انسان را آغازی برای اهلیشدن اینگونه حیات وحش عنوان کرد. اما اینکه چه مدت زمان میبرد که مثل سگ و گربه، روباه هم اهلی شود، به هیچ عنوان نمیتوان پیشبینی کرد.نگهداری این حیوان بهعنوان حیوان خانگی که به تازگی در ایران و بسیاری کشورها رواج پیدا کرده، کاری غلط و برای انسان و حیوان خطرناک است. ضمن اینکه بوی بسیار بد ادرار روباه یکی از مواردی است که سبب شده این حیوان را حتی در باغ وحش هم نگهداری نکنند.