علل نامهای متفاوت کرونا
علی ملائکه ـ روزنامهنگار و پزشک
هنگام آغاز شیوع اخیر، بیشتر نام کروناویروس برده میشد و بعد از مدتی و جدیتر شدن شیوع نام «کروناویروس جدید» و بعدها «کووید-۱۹» به میان آمد. اما علت این تغییر نامها چیست؟
در ابتدا باید گفت که «کروناویروس» و «کووید-۱۹» دو چیز متفاوت هستند؛ اولی نام ویروس و دومی نام بیماری ناشی از این ویروس است.
اگر بخواهیم دقیقتر صحبت کنیم کووید-۱۹ (COVID-19) مخفف «بیماری کروناویروسی ۲۰۱۹» است که بهعلت «ویروس سارس-کوو-۲» (SARS-CoV-2) (نام علمی کروناویروس جدید) بهوجود میآید.
نام سارس-کوو-۲ یا SARS-CoV-2 از سه بخش تشکیل میشود:
- «سارس» که مخفف «نشانگان شدید حاد تنفسی» است.
- «کوو» که مخفف کروناویروس است.
- «۲» که بیانگر سویه دوم این نوع کروناویروس است (سویه اول در سال ۲۰۰۳ ظهور کرد و باعث همهگیری سارس یا «نشانگان شدید حاد تنفسی» شد).
این نوع ساختار نامگذاری به دانشمندان امکان میدهد که ویروسها را به خانوادههایی تقسیمبندی کنند که اعضایشان خواص مشابهی دارند.
برای مثال، همه ویروسهای خانواده کروناویروسها زیر میکروسکوپ ظاهر مشخص «تاجمانندی» دارند. تقسیمبندی ویروسها به خانوادهها به پژوهشگران امکان میدهد ویروسهای جدید را با ویروسهای موجود در همان خانواده به سرعت مقایسه کنند. این مقایسه به پژوهشگران شناختی میدهد که ممکن است در ساختن درمانها یا واکسنهای جدید مؤثر یاریرسان باشد.
هنگامی که سارس-کوو-۲ برای نخستینبار ظاهر شد، آن را «کروناویروس جدید» مینامیدند. دانشمندان این نام را بهکار میبردند تا این نوع جدید کروناویروس را از نخستین کروناویروس ایجادکننده همهگیری یعنی «سارس- کوو-۱» (کروناویروسی که همهگیری سارس را در سال ۲۰۰۳ ایجاد کرد) متمایز کنند.
اما بگذارید به نام کووید-۱۹ بازگردیم. از آنجایی که نخستین موارد تأییدشده بیماری کروناویروسی یا کووید در اواخر سال ۲۰۱۹ رخ داد، دانشمندان عدد ۱۹ را هم به آن افزودند تا این نام را اختصاصیتر کنند. اگر در آینده کروناویروس جدید دیگری ظهور کند و نوع جدید از بیماری کروناویروسی بهوجود آورد، شماره سالی که برای نخستینبار در آن شناسایی شده است، به نامش افزوده خواهد شد.