امیدهای تازه برای کشف داروی سرطان

محققان انستیتوی تحقیقات سرطان و مرکز ملی بهداشت «رویال‌مارسدن» به‌تازگی موفق شده‌اند به دارویی دست پیدا کنند که می‌تواند از تشکیل مجدد سلول‌های سرطانی جلوگیری کرده و در نتیجه رشد آن را متوقف کند. به گزارش بی‌بی‌سی، در آزمایش بالینی این دارو با نام «برزوسرتیب» رشد تومورهای سرطانی در نیمی از 40بیماری که این دارو را مصرف کردند، متوقف شد. استفاده از برزوسرتیب حتی در کنار درمان‌های شیمی درمانی نیز مؤثرتر بود.
این کارآزمایی بالینی برای آزمایش میزان امنیت دارو طراحی شده بود. این دارو نخستین مدل از خانواده درمان‌های جدیدی است که باعث مسدود شدن پروتئینی می‌شود که در بازسازی DNA سلول‌ها دخالت می‌کند. مسدود شدن این پروتئین مانع از آسیب رساندن سرطان به سلول‌ها می‌شود. این دارو بخشی از یک شاخه درمانی است که با عنوان «داروی دقیق» شناخته می‌شود و ژن‌ها یا تغییرات ژنتیک مشخص را هدف قرار می‌دهد.
در این مطالعه بیمارانی حضور داشتند که تومورهای سرطانی بسیار پیشرفته آنها با هیچ فرایند دارویی و درمانی قابل معالجه نبود. این مرحله که از آن با نام فاز اول آزمایش یاد می‌شود فقط برای سنجش میزان کم خطر بودن دارو طراحی شده بود اما انستیتوی تحقیقات سرطان می‌گوید طی همین فاز نشانه‌های زودهنگامی دریافتند که مشخص کرده است برزوسرتیب می‌تواند از رشد تومورهای سرطانی جلوگیری کند.




امیدوار کننده
پروفسور کریس لورد، استاد ژنتیک سرطان در مرکز تحقیقات سرطان و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید این نشانه‌های اولیه بسیار امیدوار‌کننده بود. وی البته اضافه کرد این اتفاق در فاز اول آزمایش‌ها برای دیدن پاسخ‌های بالینی اتفاقی عادی نیست. هرچند آزمایش‌های بیشتر لازم است تا مؤثر بودن دارو ثابت شود.
دکتر داریوس ویدرا از دانشگاه ریدینگ نیز در این‌باره می‌گوید: این مطالعه فقط روی تعداد کمی از بیماران انجام شد، بنابراین هنوز بسیار زود است که برزوسرتیب را به‌عنوان یک درمان قطعی برای سرطان معرفی کنیم. او تأکید می‌کند: با این اوصاف، تأثیر قوی و غیرعادی این دارو، به‌ویژه با ترکیب شیمی درمانی همیشگی، دلیلی است برای خوش‌بین بودن به نتیجه مطالعات آینده.
تومور یکی از بیمارانی که با سرطان پیشرفته روده در این مطالعه مشارکت کرده است، پس از درمان با داروی برزوسرتیب کاملا ناپدید شد و 2سال را هم بدون دست و پنجه نرم کردن با سرطان سپری کرد. مورد دیگر بیماری بود که سرطان تخمدان او با وجود پشت سر گذاشتن دوره‌های مختلف درمانی مجددا بازگشته بود، او نیز پس از استفاده از ترکیب دارو و شیمی‌درمانی متوجه شد تومورهایش بسیار کوچک شده است.
در فرایند شیمی درمانی، DNA سلول‌های سرطانی آسیب می‌بیند، بنابراین استفاده از این روش با درمان جدید که اجازه نمی‌دهد سلول‌های سرطانی خود را ترمیم کنند می‌تواند حتی بیش از حد تصور برای بیماران ناامید سرطانی سودمند باشد. پروفسور لورد می‌گوید: داروی برزوسرتیب قادر است سلول‌های سرطانی را بدون آسیب‌زدن به سلول‌های سالم مورد هدف قرار دهد. پروفسور جان دی بونو، سرپرست توسعه دارویی انستیتوی تحقیقات سرطان می‌گوید: کارآزمایی بالینی جدید ما نخستین بار است که ایمنی یک خانواده کاملا جدید از داروهای هدفمند سرطان برای بیماران را مورد آزمایش قرار می‌دهد و دیدن برخی از پاسخ‌های بالینی حتی در مرحله اولیه آزمایش‌ها نیز بسیار دلگرم‌کننده است. در آینده این داروها می‌تواند تأثیر درمان‌هایی مانند شیمی درمانی را تقویت ‌کند و از سوی دیگر با مقاومتی که می‌تواند در سایر درمان‌های هدفمند ایجاد شود، مقابله کند. نظر به اینکه رویکردهای سنتی در درمان سرطان از نظر توموری دسته‌بندی می‌شود – سرطان پستان، سرطان ریه و سایر- رویکرد درمانی داروی دقیق تنها غیرعادی بودن ژنتیک تومور را بدون توجه به اینکه سرطان در کدام اندام اتفاق افتاده است، هدف قرار می‌دهد.
رویکردهای داروی دقیق هم‌اکنون برای سرطان‌هایی مانند سرطان پروستات انجام می‌شود تا تأثیر هورمون تستوسترون را که در فرایند رشد تومور دخالت بسیاری دارد، مسدود کند. اگر این درمان به‌تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد به نسبت شیمی‌درمانی که به‌طور غیرمستقیم به سلول حمله می‌کند کمتر اثرگذار و قدرتمند خواهد بود. فاز بعدی آزمایش‌های بالینی برزوسرتیب هم‌اکنون در حال انجام است و شاید روزی بتواند امیدها به بهبود بیماران سرطانی را افزایش دهد.


نتایج دلگرم کننده
کارآزمایی بالینی جدید نخستین بار است که ایمنی یک خانواده کاملا جدید از داروهای هدفمند سرطان برای بیماران را مورد آزمایش قرار می‌دهد و دیدن برخی از پاسخ‌های بالینی حتی در مرحله اولیه آزمایش‌ها نیز بسیار دلگرم‌کننده است