محیط زیست
فعالان و کارشناسان محیط‌زیست فوریت‌های حل بحران‌های محیط‌زیستی را در مجلس جدید بررسی کردند
اولویت‌های محیط‌زیستی مجلس یازدهم
معاون سازمان جنگل‌ها: مجلس باید در قوانین مدیریت بحران عرصه‌های طبیعی تجدیدنظر کند - محمد درویش: برای حل معضلات محیط‌زیستی کشور به مجلس یازدهم هم امیدوار نیستیم
زهرا رفیعی _ خبر‌نگار
تخریب گسترده منابع طبیعی، آلودگی هوای کلانشهرها، تامین‌نشدن حقابه تالاب‌ها، فرسایش گسترده خاک، برداشت بی‌رویه از منابع آبی، توسعه ناپایدار صنعت و ده‌ها مطالبه محیط‌زیستی دیگر پیش روی نمایندگان مجلس یازدهم قرار دارد. اما کدام‌یک از این مطالبات در اولویت مجلس تازه‌کار باید قرار گیرد؟
اولین انتظاری که محمد درویش، عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در گفت‌وگو با همشهری مطرح می‌کند، خارج‌کردن تشکیلات سازمان جنگل‌ها از حالت معاونت اجرایی و تبدیل آن به وزارتخانه‌ای مستقل است.
او در این‌باره می‌گوید: تا زمانی که سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور قدرت لازم را نداشته باشد، مشکلات زیست‌محیطی افزایش خواهد یافت و سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز باید با تبدیل‌شدن به یک وزارتخانه، به یک نهاد پاسخگو تبدیل شود.
موضوع دیگری که او به‌عنوان فعال با‌سابقه محیط‌زیست انتظار دارد رسیدگی شود، انجام تکالیف برجای مانده از برنامه چهارم توسعه است. او توضیح می‌دهد: دولت موظف بوده که همه مواهب طبیعی اعم از درخت، تالاب، تنوع زیستی و... را ارزشگذاری کند. تا زمانی که ندانیم ارزش این مواهب چقدر است، نمی‌دانیم در پروژه‌های عمرانی ازجمله ساخت جاده و سدسازی، طبیعت را در برابر چه چیزی از دست می‌دهیم.ضرورت ایجاد تصفیه‌خانه‌ها و مهار شیرابه‌های شهرهای بالای 200هزار نفر از دیگر درخواست‌های این کنشگر محیط‌زیست است. محمد درویش می‌گوید: طبق برنامه پنجم توسعه این شهرها به‌خصوص آنها که در کنار محدوده رودها و تالاب‌ها قرار دارند، باید سیستم تصفیه فاضلاب داشته باشند ولی هنوز شهرهایی مثل اهواز و انزلی از این مهم محرومند. فاضلاب‌ها باعث تخریب آب و خاک اطراف شهرها می‌شوند.
ترجیح انسان به‌خودرو از دیگر درخواست‌های محیط‌زیستی محمد درویش است. او می‌گوید: اصرار مجلس به تغییر مبلمان شهری، از خودرو‌محوری به انسان‌محوری، کمک می‌کند به جای گسترش اتوبان، شاهد توسعه متنوع حمل‌ونقل عمومی از تراموا و مترو تا اتوبوس و دوچرخه باشیم.
اجرای این موارد در عرض 4سال از نظر او گام بزرگی برای ارتقای محیط‌زیست کشور است اما اگر بخواهد نگاهی واقع‌بینانه داشته باشد، یاد مجلس قبلی می‌افتد که با حجم بالای شعارهای محیط‌زیستی، عملا هیچ کاری برای حفظ محیط‌زیست کشور نکرد. او می‌گوید: اگر بخواهیم منطقی و واقع‌بینانه نگاه کنیم، هیچ امیدی به مجلس کنونی نیست. ساخت موشک قاره‌پیما و کیک زرد و ماهواره و... که کارهای پیچیده و دشواری است، از عهده متخصصان کشور برمی‌آید اما آسان‌تر از اینها، تاسیس وزارتخانه سبز، حل معضل تصفیه‌خانه در همه شهرها، مهار آتش‌سوزی‌های گسترده و... است. ولی از آنجایی که اعتقادی به محیط‌زیست وجود ندارد، کاری هم برای حفظ محیط‌زیست کشور انجام نمی‌شود.
بازگشت مهار آتش‌سوزی‌ها به مدیریت بحران
تسریع در نهایی‌شدن قانون حمایت از محیط‌بانان و جنگل‌بانان و رفع نواقص این لایحه که اخیرا به تصویب مجلس دهم رسیده است، ازجمله درخواست‌های سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور است. تکلیف دستگاه‌های اجرایی در حمایت حقوقی و قضایی از این افراد معلوم نیست.
محمدرضا همتی، مدیرکل دفتر استعدادیابی و بهره‌برداری این سازمان در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: در این قانون حمایت از همیاران طبیعت و نیروهای داوطلب نیز دیده نشده است.
آتش‌سوزی‌های اخیر در غرب و جنوب کشور نشان داد که اگر در امور مالی اختلال ایجاد شده باشد، آنچه از دست می‌رود، منابع طبیعی است. محمدرضا همتی معتقد است باید در قانون مدیریت بحران تجدیدنظر شود. هم‌اکنون مسئولیت اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع بر عهده سازمان با همکاری وزارت دفاع گذاشته شده است درحالی‌که اگر آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع به‌عنوان یک بحران ملی مانند سیل بر عهده سازمان مدیریت بحران کشور قرار گیرد، یک نهاد بالادستی مدیریت امور را برعهده می‌گیرد. لزوم مدیریت واحد سرزمین، تجدیدنظر در مورد برخی از مواد قانون جنگل‌ها و مراتع مانند آتش‌سوزی عمدی مرتع، تعیین تکلیف مدیریت عرصه‌هایی که مدیریت آن از جنبه جلوگیری از تخریب به سایر دستگاه‌های دولتی سپرده شده است، تصویب حاکمیتی‌بودن منابع طبیعی به‌صورت شفاف در قوانین موجود و اعطای مجوز تبدیل وضعیت نیروهای موجود و جذب نیروهای دیپلم و بالاتر از دیگر درخواست‌های سازمان جنگل‌ها و مراتع است.
نخستین نشست محیط‌زیستی در مجلس یازدهم
فراکسیون محیط‌زیست مجلس تازه‌تاسیس یازدهم جزو نخستین فراکسیون‌هایی است که در روزهای اخیر چند جلسه برای بررسی کلیات مشکلات محیط‌زیست کشور برگزار کرد.
سمیه رفیعی، نماینده مجلس یازدهم که در روزهای اخیر فراکسیون محیط‌زیست مجلس را با حضور همکارانش راه‌اندازی کرده، اما به مجلس یازدهم امیدوار است. او پیش‌تر در سازمان حفاظت محیط‌زیست مشغول به‌کار بود و حالا که به مجلس راه یافته، نسبت به تذکرهای برخی نمایندگان تازه‌وارد غرب و جنوب کشور درخصوص آتش‌سوزی‌های اخیر در جنگل‌ها به آینده برنامه‌های محیط‌زیستی مجلس امیدوار است.رفیعی در گفت‌وگو با همشهری، معتقد است نمایندگان جدید مجلس درک بهتری نسبت به محیط‌زیست دارند. او می‌گوید: در جلسه مجازی اعضای فراکسیون کلیات قوانین شکار، موضوعات مربوط به محیط‌زیست انسانی به‌خصوص در بخش صنعت و مکان‌یابی نادرست آنها، پساب‌های صنعتی و مواضع بین‌المللی محیط‌زیست مطرح شد. به گفته او، جلسه حضوری این فراکسیون نیز با موضوع جانبازی محیط‌بان هادی‌پور برگزار شد. حساسیت نسبت به وضعیت محیط‌بان‌ها و مرتفع‌شدن مسائل حقوقی آنها نیز از دیگر موارد مطرح‌شده در نشست فراکسیون محیط‌زیست بود.این عضو جدید فراکسیون محیط‌زیست مجلس که به‌تازگی به خانه ملت رفته است، می‌گوید: تعداد شهدای محیط‌بان از شهدای حوزه مبارزه با مواد‌مخدر بیشتر است، ولی آنها حمایت‌های حقوقی یکسانی نمی‌گیرند. محیط‌بان‌ها و جنگل‌بانان در بحران‌هایی مانند آتش‌سوزی اخیر جانشان را کف دست گرفتند و مجلس نیز موظف است با وضع قوانین مناسب از آنها حمایت کند.
