دختران ملی‌پوش کیک‌بوکسینگ از جذابیت‌های این رشته ورزشی و راز درخشش در مسابقات آسیایی می‌گویند
ما خشن نیستیم
بهنام سلطانی
باور اینکه دختران ایرانی با لباس و دستکش ورزشی وارد رینگ شوند و با حریفان قدرتمندی از شرق آسیا مبارزه کنند برای خیلی‌ها سخت بود، اما آنها در یک دهه اخیر از کمترین فرصت بیشترین بهره را برده‌اند. اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان هم در چنین مسیری قرار قرار گرفته‌اند و حالا همه از آنها انتظار کسب مدال در میادین آسیایی و جهانی را دارند. اعضای این تیم را دختران جسوری تشکیل می‌دهند که زندگی‌شان با مبارزه عجین است و با عبور از همه موانعی که در ورزش زنان وجود دارد پله‌های ترقی را یکی پس از دیگری طی می‌کنند. شاید جالب باشد که بدانید برخی از اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان ایران در آسیا حرف اول را می‌زنند و چندبار روی سکوی قهرمانی ایستاده‌اند، اما کمتر کسی از درخشش آنها در مسابقات آسیایی خبر دارد. اینکه یک ورزشکار زن با حجاب اسلامی وارد رینگ شود و حریفانش را ناک‌اوت کند اتفاق شگفت‌انگیزی است که به‌واسطه پوشش نامناسب رسانه‌ای از دید عموم پنهان مانده است. اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ می‌گویند از آنجا که با حجاب تمرین می‌کنند و مسابقه می‌دهند، در مقایسه با حریفان خارجی شرایط سخت‌تری دارند، اما به‌واسطه قرار گرفتن در چنین شرایطی قوی‌تر شده‌اند و می‌توانند هر حریفی را از پیش رو بردارند. حرف‌های دختران کیک‌بوکسینگ ایران که این روزها خودشان را برای حضور در مسابقات همبستگی کشورهای اسلامی آماده می‌کنند شنیدنی است.
مبارزه با چاشنی موزیک
کیک‌بوکسینگ مثل سایر رشته‌های رزمی چندسبک مختلف دارد و خیلی‌ها «واکو» را یکی از سبک‌های این رشته می‌دانند، اما در همین ابتدا بد نیست بدانید که واکو اساسا سبک نیست و نام مخفف سازمان جهانی کیک‌بوکسینگ است؛ مثل فیبا برای بسکتبال، فیلا برای کشتی و فیفا برای فوتبال. واکو متولی کیک‌بوکسینگ در ایران است و رزمی‌کاران کشورهای مختلف تحت نام این سازمان به مسابقات رسمی اعزام می‌شوند و به همین دلیل این رشته به نام کیک‌بوکسینگ واکو شناخته می‌شود. این رشته ورزشی از ابتدای دهه 70 توسط ناصر نصیری وارد ایران شده و نزدیک به یک دهه می‌شود که بانوان هم در کیک‌بوکسینگ فعالیت می‌کنند و به مسابقات بین‌المللی اعزام می‌شوند. زینب کریمی که با 29سال سن یکی از باتجربه‌ترین رزمی‌کاران تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان است و گاهی اوقات در غیاب مربیان تیم ملی، هم‌تیمی‌هایش را هدایت می‌کند، بهتر از هر کسی می‌تواند درباره سبک‌های مختلف این رشته صحبت کند؛ «کیک‌بوکسینگ واکو، ورزشی است که 7سبک مختلف دارد که 6سبک آن مبارزه‌ای است و از این 6سبک 3تا در رینگ و 3تا در تاتامی برگزار می‌شود. یک سبک هم موزیکال‌فرم است که شبیه کاتای کاراته اجرا می‌شود و خودش 4شاخه مختلف دارد.»
دختران ایرانی را دست‌کم نگیرید
اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ ایران اهل گله و شکایت نیستند و حرف‌شان را داخل رینگ مبارزه می‌زنند. آنها در کیک‌بوکسینگ یاد گرفته‌اند که چگونه با شرایط سخت سازگار شوند، اما برخی تبعیض‌ها صدای کم سروصدا‌ترین ورزشکاران را هم به آسمان بلند می‌کند. دختران کیک‌بوکسینگ می‌گویند لیگ این رشته ورزشی برگزار نمی‌شود، اما فوتبالیستی که در تیم‌های سرخابی پایتخت توپ می‌زند دستمزدی معادل هزینه چند تیم ملی غیرفوتبالی دریافت می‌کند. فاطمه علیزاده، یکی دیگر از اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان، تنها بانویی است که در سبک رینگی موفق شد سهمیه حضور در بازی‌های جهانی لهستان را بگیرد و به همین دلیل در کیک‌بوکسینگ به‌عنوان یک ورزشکار راهگشا شناخته می‌شود. او که تاکنون 5مدال طلا و یک نقره در مسابقات آسیایی کسب کرده، همان ورزشکاری است که در چند ثانیه باخت را با برد عوض کرده و درنهایت روی سکوی قهرمانی آسیا ایستاده است. او ماجرای قهرمانی‌اش در مسابقات آسیایی 2017 را یک اتفاق به یادماندنی در زندگی ورزشی‌اش می‌داند و می‌گوید: «وقتی برای مبارزه با ورزشکار میزبان وارد رینگ شدم، تماشاگران ترکمنستانی حسابی حریفم را تشویق می‌کردند و به همین دلیل تحت‌تأثیر جو سالن قرار گرفتم. راند اول را باختم و در وقت استراحت از مربی خواستم یک سیلی به من بزند تا به‌خودم بیایم. وقتی به مبارزه برگشتم در راند دوم هم گوشه رینگ گیر کرده بودم، اما وقتی عصبانیت مربی و بچه‌های تیم ملی را دیدم به‌خودم آمدم و با یک ضربه «فرانکیک» حریفم را به آن طرف رینگ پرتاب کردم و امتیاز گرفتم. از آن لحظه به بعد جو سالن برگشت و در 2راند بعدی برنده شدم و مدال طلا گرفتم. به همین دلیل همه ما می‌گوییم که کیک‌بوکسینگ ورزش لحظه‌هاست. در سبک رینگی ضربه‌ها سنگین‌تر از سبک تاتامی است و اگر در کمترین زمان ممکن دفاع و حمله را درست انجام بدهید می‌توانید حریف را در یک ثانیه ناک دان یا ناک اوت کنید».
رؤیایی که محقق شد
کیک‌بوکسینگ زنان در ایران در 2سبک مبارزه‌ای و موزیکال حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و رقبای خارجی روی تکنیک و قدرت رزمی‌کاران ایرانی حساب ویژه‌ای باز می‌کنند. دختران رزمی‌کار ایرانی معمولا یک پای فینال یا مسابقه رده‌بندی هستند و معمولا با دست پر از مسابقات آسیایی برمی‌گردند. زینب جباری مسابقات آسیایی 2015 هند را نقطه عطفی در کیک‌بوکسینگ زنان در ایران می‌داند؛ «سال2015 رؤیای دختران کیک‌بوکسینگ ایران برای مبارزه در یک میدان آسیایی محقق شد و به هندوستان اعزام شدیم. من هم در سبک مبارزه‌ای و موزیکال مسابقات آسیایی هند 2مدال طلا و یک نقره کسب کردم.» زینب جباری تاکنون چند مدال طلا و نقره و برنز هم از مسابقات آسیایی 2017 و 2018 صید کرده و از این‌رو نامش در فهرست پرافتخارترین اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان ایران قرار گرفته است. او در سال2019 به مسابقات جهانی این رشته اعزام شده و از این مسابقات به‌عنوان یک تجربه و چالش جدید برای دختران کیک‌بوکسینگ ایران نام می‌برد؛ «حضور ما در مسابقات جهانی یک تجربه بی‌سابقه بود و با کسب عنوان هفتمی به پایان رسید. کمتر ورزشکاری را پیدا می‌کنید که در نخستین تجربه‌اش روی سکو برود و کسی که در مسابقات جهانی مدال می‌گیرد حتما در مسابقات زیادی حضور داشته است. من معتقدم دختران ایرانی در مقایسه با مردان در شرایط سخت‌تری تمرین می‌کنند، اما می‌توانند در مسابقات جهانی هم مدال بگیرند چون عزم و اراده انجام چنین کاری را دارند.»
ایستاده با حجاب
همه موفقیت‌های مداوم و بی‌سروصدای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان در حالی رقم خورده که آنها در مقایسه با رقبای خارجی با شرایط سخت‌تری وارد رینگ می‌شوند. فاطمه علیزاده معتقد است اگر این سختی‌ها و تفاوت‌ها نبود، موفقیت‌ها هم رقم نمی‌خورد؛ «اینکه می‌گویند حجاب محدودیت نیست شاید از نظر خیلی‌ها یک شعار کلیشه‌ای باشد اما برای ما که با حجاب اسلامی تمرین می‌کنیم و مسابقه می‌دهیم واقعیتی است که تجربه کرده‌ایم. ما نسبت به حریفان خارجی در شرایط سخت‌تری تمرین می‌کنیم، اما این سختی‌ها ما را قوی‌تر کرده و به همین دلیل خارجی‌ها می‌گویند دختران ایرانی را نباید در مسابقات دست‌کم گرفت. آنها خوب می‌دانند که مشکلات و سختی‌ها باعث رشد و پیشرفت می‌شود و به همین دلیل با تمام قوا در برابر ما مبارزه می‌کنند. ما این روزها برای حضور در مسابقات همبستگی کشورهای اسلامی آماده می‌شویم، اما این مسابقات به‌احتمال زیاد به تعویق خواهد افتاد. ما با قدرت به این مسابقات می‌رویم و می‌خواهیم به جامعه ورزش ایران این پیام را بدهیم که کرونا هم نمی‌تواند دختران کیک‌بوکسینگ را متوقف کند.»
واکو در 15استان
اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان در کنار درخشش در مسابقات مهم بین‌المللی، به‌عنوان سفیر کیک‌بوکسینگ برای ترویج این رشته ورزشی هم فعالیت می‌کنند. مهلا نقی‌زاده، یکی دیگر از ملی‌پوشان کیک‌بوکسینگ که 2بار نایب قهرمان آسیا شده و زاده کرمان است، سال قبل مسئول برگزاری مسابقات انتخابی تیم ملی در این شهر بود و بهتر از هر کسی می‌تواند درباره استقبال دختران ایرانی از کیک‌بوکسینگ صحبت کند؛ «برای نخستین بار مسابقات انتخابی کیک‌بوکسینگ زنان در کرمان برگزار شد و از اینکه ورزشکارانی از 15استان کشور به مسابقات آمده بودند تعجب کردیم. ما حتی از زاهدان یا بندرعباس که اصلا کیک‌بوکسینگ واکو نداشتند ورزشکار داشتیم و معلوم است که این رشته ورزشی حسابی جای خودش را بین دختران ایرانی که حس مبارزه‌طلبی دارند باز کرده است. به کمک ناصر نصیری، رئیس انجمن کیک‌بوکسینگ واکو، این رشته ورزشی در ایران، به‌خصوص در بخش زنان پیشرفت زیادی داشته و ما سابقه قهرمانی و نایب قهرمانی در مسابقات آسیایی را داریم.»
آزادی در رینگ
برخی از اعضای تیم ملی کیک‌بوکسینگ زنان اولین‌ها را تجربه کرده‌اند؛ مثلا نخستین حضور در مسابقات آسیایی و کسب نخستین مدال در یک مسابقه بین‌المللی به نام آنها ثبت شده و از این‌رو برای همه دختران رزمی‌کار ایران که رؤیای مبارزه در رینگ را دارند الهام‌بخش شده‌اند. مرجان شاهی که در سی‌ویک‌سالگی هنوز هم پای ثابت حضور در مسابقات آسیایی است و همچنان با دست پر از مسابقات برمی‌گردد، تغییر باور مردم و معرفی کیک‌بوکسینگ به‌عنوان یک رشته ورزشی جذاب را بزرگ‌ترین دستاورد تیم ملی بوکسینگ زنان می‌داند؛ «یک بوکسور فقط می‌تواند از دست استفاده کند اما کیک‌بوکسینگ این اجازه را به ورزشکار می‌دهد که توأمان از دست و پا استفاده کند. همین آزادی‌عمل ورزشکار در تاتامی و داخل رینگ خیلی جذاب است و شاید به همین دلیل روزبه‌روز بر تعداد دخترانی که به سمت این ورزش می‌آیند بیشتر می‌شود. ما علاوه بر حضور آبرومندانه در مسابقات آسیایی خیلی تلاش کردیم که ثابت کنیم کیک‌بوکسینگ ورزش خشنی نیست و جذابیت‌های خاص خودش را دارد.»
برای همه سلیقه‌ها
تنوع در سبک و آزادی عمل ورزشکار در تاتامی و داخل رینگ خیلی‌ها را به سمت این رشته ورزشی کشانده و از کیک‌بوکسینگ می‌توان به‌عنوان ورزشی برای همه فصول نام برد. مهلا نقی‌زاده که دستی هم در داوری و مربیگری کیک‌بوکسینگ دارد و در شهر خودش به‌عنوان یکی از قهرمانان این رشته ورزشی شناخته می‌شود درباره دلیل اصلی محبوبیت روزافزون کیک‌بوکسینگ واکو در ایران می‌گوید: «کمتر ورزشی را می‌توان سراغ داشت که مثل کیک‌بوکسینگ این‌قدر تنوع در سبک داشته باشد. در این ورزش سبکی داریم که می‌توانید داخل رینگ بروید و در مبارزه با حریف از ضربات محکم دست و پا استفاده کنید. یک سبک دیگر داریم که در آن ضربات کنترلی رد و بدل می‌شود و سبک موزیکال هم برای ورزشکارانی طراحی شده که روحیات‌شان با زدوخورد و مبارزه در داخل رینگ سازگار نیست. در سبک موزیکال که کاملا شبیه سبک کاتا در کاراته است، ورزشکار با یک موزیک مشخص و روی تاتامی فقط فرم اجرا می‌کند و از داوران امتیاز می‌گیرد. کدام ورزش را سراغ دارید که تا این حد برای ذائقه ورزشکاران احترام قائل باشد و دستش را برای انتخاب سبک باز بگذارد؟ به همین دلیل تصورم این است که در آینده از کیک‌بوکسینگ زنان بیشتر خواهید شنید و این رشته ورزشی در همه شهرهای ایران گسترش پیدا خواهد کرد».
چند قدم تا مدال جهانی
کیک‌بوکسینگ زنان در یک بازه زمانی 8-7ساله در ایران شروع به فعالیت کرده و به مقام قهرمانی آسیا رسیده که نشانه ظرفیت قابل‌توجه کیک بوکسینگ زنان در ایران است. با قهرمانی این تیم در بازی‌های آسیایی داخل سالن ۲۰۱۷ و کسب مدال‌های رنگارنگ بود که کاروان ورزشی ایران در رتبه سوم رده‌بندی توزیع مدال‌های این بازی‌ها قرار گرفت و اگر کیک‌بوکسینگ به فهرست بازی‌های المپیک راه پیدا کند، می‌توان روی مدال‌های پرتعدادی که در این رشته ورزشی تقسیم می‌شود حساب باز کرد. مهرداد خوش‌سلوک، سرمربی تیم ملی ایران، موفقیت کیک‌بوکسینگ زنان در جهان را یک پروسه نسبتا بلندمدت می‌داند و می‌گوید: در 4-3سال اخیر استقبال زنان ایرانی از کیک‌بوکسینگ غافلگیرکننده بوده اما تا درخشش در میدان‌های جهانی فاصله زیادی داریم. مربی تیم ملی انگلیس در مسابقات جهانی ترکیه، عملکرد دختران کیک‌بوکسینگ ایران را تحسین کرد و گفت ما بعد از ۲۰سال در مسابقات جهانی نخستین مدال را کسب کردیم و دختران ایرانی در نخستین حضور اگرچه مدال نگرفتند اما همه را شگفت‌زده کردند. کیک‌بوکسینگ ایران در بخش مردان و زنان حرف اول را در آسیا می‌زند و پیش‌بینی من این است که ظرف ۳تا ۴سال آینده می‌توانیم در کیک‌بوکسینگ زنان مدال جهانی بگیریم.
توصیه برای تازه واردها
سرمربی تیم ملی کیک‌بوکسینگ که ۴۲سال در رشته‌های رزمی فعالیت کرده، توصیه‌هایی برای علاقه‌مندان به کیک‌بوکسینگ دارد. مهرداد خوش‌سلوک معتقد است اگر ورزشکاری از مسیر درست وارد کیک‌بوکسینگ شود با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کند؛ «راه درست و مسیر اصولی برای تازه‌واردها این است که برای شروع فعالیت در درجه اول به انجمن کیک‌بوکسینگ ایران که مورد تأیید وزارت ورزش و تنها متولی این رشته ورزشی در ایران است مراجعه کنند. اطلاعیه‌های انجمن هم معمولا در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند با رجوع به این اطلاعیه‌ها از همه فراخوان‌ها با خبر شوند. در قدم بعدی باید در انتخاب سبک دقت کرد. کیک‌بوکسینگ ۷سبک مختلف دارد و خیلی مهم است که شما سبکی را انتخاب کنید که توان انجام دادنش را داشته باشید. ما ورزشکارانی داشتیم که از تاتامی به رینگ آوردیم و در سبک جدیدشان هم کاملا موفق بودند. اگر ورزشکار از ابتدا سبک را درست انتخاب کند سرعت پیشرفتش دوچندان خواهد شد؛ بنابراین ۲اصل مهم برای کسانی که می‌خواهند کیک‌بوکسینگ را شروع کنند ابتدا مراجعه به انجمن کیک بوکسینگ و بعد از آن انتخاب سبک مناسب است.»
