بیتوجهی به موج سهمگین بحران
ایمان مهدیزاده ـ پژوهشگر توسعه پایدار
ویروس کووید-۱۹ به زندگی بشر معاصر حمله کرده و مشغول ستاندن جان انسانها در سراسر کره زمین شده است. بهترین راه مقابله و پیشگیری از این دشمن واقعی، شستوشو با آب و صابون است. تنها در ایران مصرف روزانه مردم نسبت به سالهای پیش ۴۰درصد افزایش پیدا کرده است.
پیش از ورود به قرن حاضر دانشمندان بزرگترین چالش بشر را تهیه آب برای جوامع مختلف معرفی کردند. مدیران ایرانی اما صرفا برای تابستان پیشرو هشدار دادند. دلیلش نبود زیرساختهای مناسب در تئوری و عملکرد مدیران است. کارهای زیرساختی نیاز به مطالعات دقیق، برنامهریزی و اجرای مناسب دارد که مشمول زمان و هزینه میشود و طی دههها، هیچ مدیری علاقهمند نبوده به پروژههای زمانبر ورود کند. این در حالی است که طرحهای موفق در حوزه آب، نیازمند مدیریت یکپارچه وقت و سرمایه است و برای نتیجه گرفتن لااقل 2دهه طول میکشد.
متأسفانه اهمیت موضوع آب هنوز چندان برای مدیران زودگذر روشن نشده است و کشور در شرایطی قرار دارد که پروژههای زودبازده با قابلیت تبلیغات زیاد موفق به اخذ مجوزهای لازم میشود. مدیران طرحهایی را میپسندند که از امضای مجوز تا تخصیص بودجه و قیچی کردن روبان افتتاحیه در بازههای کوتاه و کمتر از ۴سال امکانپذیر باشد. کارشناسان و متخصصان دلسوز زیادی، اقلیم ایران را میشناسند، مدام به این روند تصمیمگیری انتقاد میکنند که البته مدیران و تصمیمگیران به آن وقعی نمیگذارند. فرهنگ رفتار با آب در بخشهای مصرف، کشاورزی و صنعتی باید از دورههای کودکی آموزش داده شود و چنین فضایی در رسانهها و سرگرمیهای آموزشی هنوز تجلی پیدا نکرده است. در واقع بحران کمآبی و تهیه آب شرب، همه ساکنان کره زمین را تحتتأثیر قرار داده و در ایران هنوز برای آن هیچ تدبیری اندیشیده نشده است. شیوع بیماریها به این بحران دامن میزند و موج برخاسته از آن هر روز بزرگتر میشو، اما گویا تا وقتی این موج در ایران فرود نیامده، مدیران چشمشان را به روی آن بستهاند.