یادداشت
کرونا و معماری خانه‌ها
علی نوذرپور _ شهردار منطقه22
شاید کمتر کسی باور داشته باشد که کرونا ربطی به معماری واحدهای مسکونی دارد. اگر راه‌حل اساسی مقابله با کرونا، خانه‌نشینی نبود، این ارتباط دیده نمی‌شد، ولی واقعیت این است که کرونا معمولاً قابل درمان نیست و تنها راه مقابله پیشگیری است و روش اساسی پیشگیری و جلوگیری، خانه‌نشینی است و راهی دیگر ندارد و لزوم در خانه ماندن، مسائل و مشکلات معماری منازل را روشن کرده است. این مسائل عبارتند از:
اول اینکه؛ پایین بودن میانگین مساحت واحدهای مسکونی و تراکم افراد ساکن در واحد مسکونی، کمبود فضای سکونتی مردم شهرنشین را هویدا کرده است. فضای محدود با تعداد افرادی که باید با هم زندگی کنند و جداگزینی فیزیکی را با مشکل مواجه می‌کند.
دوم اینکه؛ عدم‌تفکیک فضاها و نبود اتاق خواب مستقل برای فرزندان در سایر واحدهای مسکونی، امکان انتقال ویروس را بیشتر می‌کند.
سوم اینکه؛ در واحدهای ساختمانی، کمبود فضای حیاط و یا بلااستفاده بودن آن و تبدیل شدن به پارکینگ، امکان بهره‌مندی از این فضاها را محدود کرده است.
چهارم؛ در واحدهای مسکونی، فضای کار پیش‌بینی نشده است و منازل صرفاً مکانی هستند برای خورد و خواب و لذا دورکاری یا انجام فعالیت اقتصادی در منازل سخت است.
پنجم؛ فضای مطالعه در این واحدها پیش‌بینی نشده است. در این واحدها نه می‌شود کار کرد و نه مطالعه.
در کنار این، باید به این مهم هم توجه کرد که عادت مطالعه در شهروندان تضعیف شده است به‌ویژه در سالیان اخیر.
ششم؛ خانواده‌ها با آداب مذاکره آشنا نیستند و به‌دلیل وجود شکاف بین‌نسلی فضای گفت‌وگو بسیار تضعیف شده است. فلذا در کنار هم ماندن برای مدت طولانی آزار‌دهنده است.
هفتم؛ تقسیم کار در منازل بین اعضای خانواده نیست و همین اوقات زیاد کنار هم بودن در منازل می‌تواند منجر به درگیری و نزاع بین آنها شود.
هشتم؛ اینکه اختلاف فی‌مابین جنس مذکر و مونث شده است که جدال خواهرها و برادرها می‌تواند به تشنج بین اعضای خانواده منجر شود.
نهم اینکه: درحالی‌که در منازل، موارد صدرالذکر نیست، ولی برای پذیرایی مهمان فضای خوبی در منازل داریم که در این شرایط فاقد کارکرد است و نمی‌شود به خانه، مهمان دعوت کرد.
دهم و آخر اینکه؛ در خانه‌های ما فضای بازی لحاظ نشده است و اعضای خانواده دارای محدودیت جدی برای بازی کردن با یکدیگر هستند. حال چه باید کرد؟ واقعیت اینها بود که گفته شد و ما با همه محدودیت‌ها مجبور به خانه‌نشینی هستیم؛ بنابراین معماران و شهرسازان کشور به‌ویژه سازمان‌های مردم‌نهاد با بحث و گفت‌وگو از طریق شبکه‌های مجازی می‌توانند دستگاه‌های اجرایی مسئول به‌ویژه وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و شهرداری‌ها را راهنمایی کنند. شاید نیاز باشد، تغییراتی در واحدهای مسکونی صورت پذیرد و تا آن زمان برای در خانه ماندن با شرایطی که ذکر شد نیازمند پروتکل‌های بهداشتی هستیم تا مردم بتوانند در خانه بمانند.
