دریچه
رساندن کتاب به قرنطینه‌ها
کتابفروش‌های کوچک چطور دوام می‌آورند
آرش نهاوندی ـ روزنامه‌نگار
شیوع ویروس کرونا با اینکه باعث افزایش فروش آنلاین کتاب در سراسر دنیا شده اما مشکلات زیادی را برای کتابفروشی‌های مستقل که به کمپانی‌های بزرگ وابسته نیستند، ایجاد کرده است.
کتابفروشی‌هایی که به دلیل شیوع ویروس کرونا بسته شده‌اند، از راه فروش آنلاین تلاش دارند به کسب درآمد خود ادامه دهند و در دوران شیوع ویروس کووید - 19 نیز بتوانند مشتریان خود را حفظ کرده و تا دوران پساکرونا نیز به بقای خود ادامه دهند. کاهش انتشار کتاب‌های جدید نیز کتابفروشی‌ها و حتی سایت‌ها و کمپانی‌های بزرگ فروش کتاب را تهدید می‌کند. خیلی از کتابفروشی‌های مستقل که در زمینه تحویل کتاب با دوچرخه یا اسکیت‌برد نوآوری کرده بودند، پس از شیوع کرونا مکررا به مشتریان خود هشدار داده‌اند که تا برداشته نشدن محدودیت‌ها قادر به پذیرش هیچ‌گونه سفارشی نخواهند بود. از سویی دیگر یکی از مشکلاتی که تلاش‌های کتابفروشی‌های مستقل در فروش آنلاین کتاب را تقریبا در بسیاری از نقاط جهان به بن‌بست رسانده، هزینه بالای تحویل کتاب است. این مساله برای بسیاری از کتابفروشی‌های مستقل بحران‌ساز شده؛ چراکه اکنون نه قادرند کتابی در مغازه خود به دلیل محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا بفروشند و نه می‌توانند هزینه بالای تحویل کتاب را تقبل کنند. دیگر مشکل کتابفروشی‌های مستقل و کمپانی‌های کوچک‌تر این است که ناشران اکنون بیشتر در حال ارسال نسخه‌های جدید کتاب‌ها به کمپانی‌های بزرگ‌تر فعال در عرصه فروش آنلاین کتاب هستند؛ چراکه در وضعیتی که شیوع کرونا به اقتصاد کتاب در دنیا آسیب وارد کرده کمپانی‌های بزرگ همچنان می‌توانند منافع اقتصادی ناشران را تامین کنند.
پیش‌تر در رسانه‌ها از جمله در نشریه تایمز اخباری مبنی بر اینکه کمپانی آمازون به دلیل شیوع ویروس کرونا و نیاز به تامین و فروش کالاهای اساسی، در انبارهایش را بر روی ورود کتاب‌های جدید بسته است، انتشار یافت. اما آمازون اخیرا گزارش‌ها و اخبار در این‌باره را تکذیب کرده است. یکی از مسئولان کمپانی آمازون در این‌باره به گاردین گفته است که این کمپانی همچنان پذیرای عناوین جدید کتاب از ناشران است اما همزمان در بریتانیا 2 کمپانی عمده فروش کتاب در این کشور اعلام کرده‌اند که از پذیرش سفارش‌های بیشتر در زمینه چاپ و فروش کتاب تا زمان پایان شیوع کرونا خودداری خواهند کرد. این مساله سبب شده تا بسیاری از کتابفروشی‌های زیرمجموعه این دو کمپانی که اکنون در زمینه فروش آنلاین کتاب فعال شده‌اند، از دریافت کتاب‌های جدید و فروش آنها به صورت آنلاین محروم شوند.
تعداد زیادی از انتشاراتی‌های بزرگ در سراسر جهان نیز اعلام کرده‌اند که قصد دارند تاریخ انتشار کتاب‌های در دست چاپ خود را تا اواخر سال 2020 به تعویق بیندازند. تصمیم‌های متناقض کمپانی‌ها در زمینه فروش آنلاین کتاب، کتابخوانان را سردرگم کرده است و آنان نمی‌دانند طی دوران ممنوعیت فروش کتاب در کتابفروشی‌ها چه کتاب‌هایی به صورت آنلاین و از طریق پست دریافت خواهند کرد و آیا خواهند توانست کتاب‌های جدید یا نسخه‌های جدید کتاب‌های قدیمی‌تر را سفارش دهند یا خیر؟ در هفته‌های اخیر و در پی شیوع کرونا تقاضا برای خرید کتاب از طریق اینترنت و با استفاده از خدمات پستی افزایش یافته است که این امر باعث بروز تاخیر در تحویل کتاب‌های سفارش داده شده در اینترنت شده است. واتراستون که مالک بیش از 238 کتابفروشی در بریتانیا و کشورهای همجوار است کتابفروشی‌هایش را از تاریخ 23 مارس 2020 (3فروردین 98) بسته و از آن تاریخ کتاب‌های خود را به صورت آنلاین می‌فروشد، اعلام کرده که تحویل سفارش‌های کتاب احتمال دارد با تاخیرهایی مواجه شود.
