رؤیایی به نام ساماندهی جای پارک

سید محمد فخار- خبر‌نگار

شاید شما بتوانید از یک میلیون تومان پول بگذرید اما از جای پارکی که به سختی به‌دست آورده‌اید، هرگز! تهران شهر فرصت‌های تکرار نشدنی‌است و یافتن یک جای پارک در معابر شلوغ آنچنان طاقت‌فرساست که شرحش مثنوی 70من کاغذ می‌خواهد.
فقدان پارک حاشیه‌ای در شرایطی در تهران به مسئله‌ای بحرانی تبدیل شده که تردد خودروهای شخصی اصلی‌ترین مد حمل‌ونقلی در شهر است و معابر اندک در برابر میلیون‌ها وسیله نقلیه هر روز مصافی نابرابر میان جای پارک و خودروها ایجاد می‌کند. این وضع، تشدید ترافیک، مصرف سوخت بیشتر و افزایش آلودگی هوا   را در پی دارد.

طرح روی زمین مانده
یکی از مهم‌ترین طرح‌ها طی سال‌های اخیر برای ساماندهی جای پارک خودروهای تهران، طرح ساماندهی جای پارک است که ناقص اجرا شده و باید هرچه سریع‌تر کامل شود. طبق مصوبه شورای شهر تهران  طرح پارک حاشیه‌ای باید برای همه تهران اجرا  شود. حداقل قرار بود تا سال 98، 200هزار پارک حاشیه‌ای ساماندهی شود ولی اکنون این مسئله رها شده و شهرداری در باره آن تعلل داشته است. این طرح چندی‌است در منطقه 2به‌صورت محدود اجرا شده اما باید هر‌چه زودتر اجرای آن گسترده شود. برمبنای آنچه در این طرح آمده، شهروندان باید این امکان را داشته باشند که از طریق نرم‌افزارهای مربوطه در گوشی و سیستم‌های کامپیوتری خود از محل حرکت و منزل، جای پارک خود را از قبل رزرو و مشخص کنند تا از ایجاد ترافیک و تردد اضافه برای پیدا کردن جای پارک کاسته شود. از طرفی این طرح، از مصادیق درآمد پایدار برای شهرداری است که  اجرانشدن آن خسارت زیادی به شهر وارد کرده است. یکی از نکاتی که قرار بود در طرح ساماندهی جای پارک مورد تأکید قرار گیرد، جلوگیری از آمدن پارکبان‌ها به حاشیه خیابان‌های تهران بود که بد اجرا شدن طرح در منطقه2، باعث شد دوباره پارکبان‌ها در معابر دیده‌شوند. بدین‌ترتیب باید هر چه زودتر شرایط برای اجرای درست طرح ساماندهی فراهم شود.

مراحل بعدی ساماندهی
پس از منطقه 2، برای توسعه و پیشبرد مدیریت هوشمند پارک حاشیه‌ای پهنه مرکزی تهران، مناطق 6، 7، ۱۱ و ۱۲ به‌دلیل ازدحام معابر در اولویت مدیریت پارک هوشمند قرار دارند. اگر موانع اجرایی این طرح رفع شود، در سال چهارم اجرای برنامه، حدوداً ۲۴۰میلیارد تومان قابلیت درآمدزایی برای شهر وجود خواهد داشت. براساس قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، درآمد پارک حاشیه‌ای باید به‌حساب خزانه دولت  و پس از آن در آخر هر‌ماه درآمد حاصله به‌حساب شهرداری واریز شود. تاکنون درآمد پارکومترها با وجود گذشت 3سال از اجرا هنوز به‌حساب شهرداری عودت داده نشده و درصورت ادامه این روند اجرای مدیریت پارک حاشیه‌ای با چالش جدی مواجه می‌شود. همچنین براساس قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب سال۹۴ هیأت دولت، دریافت وجه نقد توسط عوامل متصدی یعنی پارکبان ممنوع است و در همین راستا موضوع مدیریت پارک حاشیه‌ای در محور اجرا قرار گرفته است. البته اجرای این طرح نیازمند ایجاد زیرساخت‌های نرم‌افزاری، آگاه‌سازی مردم و نصب و طراحی تابلوهای جدید است و به همین دلیل اجرای این مسئله زمان بر است.

چقدر جای پارک داریم؟
براساس آمار پلیس راهور، اکنون   بالغ بر 3.7میلیون خودرو سواری در تهران وجود دارد. از طرفی براساس مطالعات طرح جامع پارکینگ که توسط شرکت مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک تهران صورت گرفته، در کل شهر تهران ۸۹۱ هزار و ۱۵۱ فضای بالقوه پارک وجود دارد. این یعنی از هر 4خودروی پلاک تهران تنها یک خودرو جای پارک دارد و 3تای دیگر باید آنقدر در معابر شهری سرگردان باشند و به آلودگی هوا و ترافیک اضافه کنند، تا خودروی اول از جای پارک خارج شود و نوبت به‌خودروی بعدی برسد.

فاصله تهران تا مشهد
تهران با سامانه «تهران من» که خدمات آنلاین ترافیکی را به مردم ارائه می‌دهد چندی‌است زبانه(Tab) پارک خودرو را برای شهروندان اختصاص داده اما تا طرح ساماندهی جای پارک به نتیجه نرسد، بعید است بتوان از این امکان آنلاین استفاده کرد. شهر مشهد نیز با سامانه «شهر من» برای ساماندهی این معضل بزرگ شهری گام برداشته است. این اپلیکیشن که کار یکپارچه‌سازی خدمات شهرداری مشهد را به‌عهده دارد، ۱۰ سرویس متنوع ارائه کرده که شامل چشم شهر، باشگاه‌های شهروندی، نقشه شهر، پرداخت هوشمند و ایمن و حمل‌ونقل هوشمند می‌شود. همچنین ارائه خدمات پارکینگ حاشیه‌ای و غیرحاشیه‌ای، خدمات تفریحی و گردشگری و خدمات سلامت و آموزشی از دیگر خدمات و امکانات اپلیکیشن شهر من است. طبق برآوردها تا  سال آینده ۴۶سرویس جدید به قابلیت‌های اپلیکیشن «شهر من» اضافه خواهد شد تا تمام نیازهای شهری را تأمین کند.

طبق مصوبه شورای شهر تهران،  طرح پارک حاشیه‌ای باید برای همه تهران اجرا  شود. حداقل قرار بود تا سال 98، 200هزار پارک حاشیه‌ای ساماندهی شود

نرم افزاری برای یافتن جای پارک

تاکنون 2نرم‌افزار برای رزرو جای پارک آنلاین طراحی شده که الوپارک و بی‌پارک نام دارند. این نرم افزارهای موبایلی با اتصال به سامانه‌های آنلاین جای پارک برای شما نقطه‌ای از معبری را که قرار است در آن توقف کنید رزرو   و از قبل هزینه آن را دریافت می‌کنند. این 2اپ هم‌اکنون در منطقه 2تهران فعال هستند و به‌زودی قرار است با گسترش طرح، در 4منطقه مرکزی شهر نیز فعالیت خود را گسترش دهند.