انتخاب، حق مردم است

حسین کنعانی‌مقدم _ فعال سیاسی

مردم‌سالاری دینی، یکی از ارکان جمهوری اسلامی است. این اصل مهم زمانی تحقق‌ پیدا می‌کند که اراده ملی یک کشور براساس رأی مردم و ساختارهای انتخابی نظام مانند مجلس شورای اسلامی، ریاست‌جمهوری، شوراها و خبرگان تجلی پیدا کند. این ساختارها بدون رأی مردم مشروعیت و مقبولیت پیدا  نمی‌کنند. اخذ رأی مردم در ارتباط با تشکیل مجلس شورای اسلامی و سایر نهادهای انتخابی یکی از اساسی‌ترین اصول ما در قانون اساسی است. بنابراین مشارکت و حضور مردم در پای صندوق رأی یک ضرورت و یک حق شرعی و قانونی برای شهروندان به شمار می‌آید. از سوی دیگر، انتخابات تکلیف است. به این معنی، انتخابات و انتخاب‌کردن نوعی وکالت‌دادن به دیگران برای تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی‌ در امور مختلف کشور است. انتخاب‌کردن با مسئولیت همراه است؛ در اینجا هم رأی‌دهندگان و هم انتخاب‌شوندگان دارای حقوق و مسئولیت‌هایی متقابل هستند که در قبال عملکردهای خود باید پاسخگو باشند. انتخاب‌شوندگان و کسانی که خود را در معرض انتخاب مردم قرار می‌دهند نیز باید پاسخگوی اعتماد و مسئولیتی که بر عهده آنها گذاشته شده، باشند. رأی‌دهندگان هم باید از منتخبان خود و آرای آنها در محافل تصمیم‌گیری حمایت کنند. از این منظر، انتخابات یک امر تشریفاتی نیست، انتخابات رفع تکلیف هم نیست، بلکه یک وظیفه‌ای است که بر‌عهده آحاد مردم است؛ چرا‌که آنها هستند که با انتخاب‌های خود سرنوشت کشور و جامعه خود را تعیین می‌کنند.

در بعد بین‌المللی نیز سطح و شکل مشارکت مردم از حاکمیت حائز اهمیت فراوان است؛ میزان و درصد مشارکت و حضور مردم در پای صندوق رأی، میزان مشروعیت تصمیمات و سیاست‌های نظام سیاسی را تعیین می‌کند. بر این اساس، حضور و حمایت مردم، یکی از مولفه‌های قدرت و اقتدار نظام است. میزان مشارکت مردم، تأثیر مستقیمی بر رفتار کشورهای دوست و دشمن با ما دارد و تغییرات در سطح و شکل مشارکت و حمایت مردم از نظام سیاسی و سیاست‌های آن بر شکل تعامل کشورها با جمهوری اسلامی مؤثر خواهد بود. در شرایط تقابل و رویارویی دشمنان با نظام اسلامی و تلاش برای اعمال تحریم‌ها و فشارهای حداکثری، رأی بالای مردم می‌تواند دشمنان را نسبت به اثربخش‌بودن سیاست‌های خود دچار تردید کرده و آنها را مأیوس کند. از این‌رو، انتخابات پیش‌رو و مشارکت مردم در آن، اهمیت مضاعفی برای مردم و نظام سیاسی کشور دارد.

مردم ممکن است نسبت به ناکارآمدی‌ها و برخی ناملایمات و نیز نسبت به عملکردهای برخی از گروه‌های سیاسی، گلایه‌ها و انتقاداتی داشته باشند، اما مسئله مهم آن است که صندوق رأی و انتخابات از آنِ مردم و حق مردم است و به هیچ گروه و جریان سیاسی تعلق ندارد. بنابراین، این مردم هستند که تصمیم می‌گیرند از حق خود برای ساخت آینده کشور و اداره آن استفاده کنند.