دختر خانه‌های تاریخی
در سال‌هایی که هر روز خبر تخریب یک بنای تاریخی در گوشه‌وکنار ایران شنیده می‌شود و بسیاری از آثار بزرگ ملی در شهرهای بزرگ به واسطه بی‌توجهی از فهرست آثار ملی میراث‌فرهنگی خارج می‌شوند، خیلی هم عجیب نیست که سازمان میراث‌فرهنگی توجهی به بناهای تاریخی در روستاها و شهرهای دورافتاده ندارد؛ بناهایی که با وجود ارزش تاریخی، بسیاری‌شان رو به نابودی هستند و صدایی برای نجات آنها بلند نمی‌شود. اما با وجود این، هر از گاهی در گوشه و کنار کشور، کسانی پیدا می‌شوند که دلشان برای این داشته‌های باارزش می‌تپد و با همه سختی‌‌ها و مشکلات، آستین بالا می‌زنند تا این آثار را از مرگ حتمی نجات دهند. عفت امامی- دختر 32ساله کویری- یکی از آنهاست؛ او دلش برای بناهای تاریخی سرزمین مادری‌اش می‌سوزد و تلاش کرده در طول این 5 سال فکری برای آنها که در معرض نابودی کامل هستند، بکند. او مهندسی معماری‌اش را ازدانشگاه آزاد اردستان اصفهان گرفته و پروژه دانشگاهی‌اش، «کاخ سرهنگ‌آباد» در منطقه زواره بوده و سال‌‌ها بعد با چند گروه در همان محدوده اردستان کار کرده تا اینکه خودش شخصا برای مرمت یک اثر تاریخی 700ساله اقدام می‌کند؛ «قلعه سنگ‌بست متعلق به دوره سلجوقی در روستای زواره اصفهان رو به نابودی کامل بود.
مسئولان میراث‌فرهنگی منطقه می‌خواستند مرمت آن را شروع کنند اما هم بودجه کم بود و هم کار سخت و طولانی‌مدت؛ ولی در نهایت با مشورت برخی از استادانم وارد مناقصه شدم و بالاخره موفق شدم مرمت آن را به‌عهده بگیرم.» او مرمت قلعه سنگ‌بست را در حالی شروع می‌کند که حرف و حدیث‌ها در مورد کار و توانایی‌اش به‌عنوان یک زن کم نبوده؛ «من برایم خیلی این جریانات مهم نبود و خود کار اهمیت داشت؛ بنابراین مرمت را شروع کردم و مدت‌‌ها در آنجا مشغول به‌کار شدم تا اینکه پروژه به خوبی و خوشی تمام شد.» عفت امامی بعد از مرمت قلعه سنگ‌بست، تازه کار برایش شروع می‌شود، او باید کاخ سرهنگ‌آباد در روستای زواره را که بالای 70درصد تخریب شده بود مرمت می‌کرد؛ اثری را که از ابتدا به فکر مرمت آن بوده؛ «این کاخ که توسط سهام‌السلطنه در دوره ناصرالدین‌شاه بنا شده یکی از ییلاق‌های شاهزادگان قاجاری در این منطقه بوده که مشتمل بر یک کوشک و شکارگاه است.
همچنین سقف‌های چوبی و تزئینات سنگی‌ای شبیه عالی‌قاپو و چهل‌ستون دارد و با وجود اینکه به‌عنوان کوشک و شکارگاه بنا شد، ولی هیچ‌گاه مورد استفاده سهام السلطنه قرار نگرفت. گچبری‌های این کاخ در نوع خود بی‌نظیر است. آیینه‌کاری‌های مجموعه و نقاشی‌های موجود و نقش چوب‌‌ها از منبت و معرق تا تراش سنگ‌های کاخ به‌صورت عالی در بنا استفاده شده است.
همچنین این کاخ دارای 20ستون سنگی است و 3 ایوان جنوبی، شرقی و غربی این بنای با شکوه، با نمای سنگی زیبا به‌ترتیب مشرف به رودخانه و چمنزار و کوهستان است. تمام این کاخ به‌علت بی‌توجهی مخروبه شده بود و من دلم می‌خواست آن را بازسازی کنم.» اطرافیان به او می‌گفتند که مرمت این اثر سنگین است و امکانات اولیه مثل جاده و برق هم در این منطقه کوهستانی نیست و کار را با مشکل مواجه می‌کند، ولی او عزمش را جزم کرده بوده که کاخ سرهنگ‌آباد را از تخریب کامل نجات دهد؛ «مسیر سنگلاخی بود و مجبور شدیم 100میلیون تومان برای ساخت یک جاده خاکی هزینه کنیم و نزدیک 2 کیلومتر برق هم تا کاخ کشیدیم و این تازه اول راه بود.» نزدیک به 10 کارگر در کاخ یک هزار و 500 متری مشغول به آواربرداری می‌شوند و حین کار با انواع کاشی‌ها و گچبری‌هایی برمی‌خورند که از تنه ساختمان جدا شده بود؛ «ما 2 پیمانکار بودیم، پیمانکار دیگر همان اول انصراف داد و رفت ولی من ماندم و آواربرداری را تمام کردم. بعد چند استاد بنا و گچبری از اصفهان به تیم اضافه شد و ما تمام فضاهایی که در معرض تخریب بود، مثل سقف بنای اصلی را در اولویت قرار دادیم و هنوز هم پروژه ادامه دارد.» عفت امامی به فکر تبدیل منطقه زواره و اردستان به یک منطقه گردشگری بکر در دل کویر است که بتواند به ایجاد اشتغال و ماندگاری نیروی انسانی در این منطقه کمک کند؛ «این محدوده دارای نقاط تاریخی فراوانی است که اگر به درستی بازسازی و معرفی شوند، می‌تواند به یک منطقه نمونه گردشگری و تفریحی تبدیل شود و جوانانمان را هم از بیکاری نجات دهد.»
