3هزار ساختمان بلندمرتبه ناایمن در تهران
3سال بعد از حادثه تلخ و فاجعهبار ساختمان پلاسکو همچنان موضوع ایمنسازی ساختمانهای ناایمن کلانشهر تهران به جایی نرسیده است. هماکنون 3هزار ساختمان بلندمرتبه ناایمن در پایتخت وجود دارد و پرسش این است که چه تمهیداتی برای جلوگیری از حوادثی مانند ساختمان پلاسکو اندیشیده شده است. معاون پیشگیری سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در این رابطه به شهرنوشت میگوید: «در حوزه پیشگیری ما 2مقوله داریم؛ یکی بحث اجرای تمهیداتی در داخل ساختمانها بهمنظور جلوگیری از وقوع حریق و دیگری چارهاندیشی بهمنظور کشف حریق در لحظات اولیه وقوع و در نهایت اینکه عملیات کنترل مهار حریق توسط ساکنان انجام شود تا نیروها به منطقه اعزام شوند.» محمود قدیری با اشاره بهوجود یک میلیون پارسل (منطقهای که ساختمانهای مرتبط باهم در آن محدوده قرار دارند) عنوان میکند: «در این پارسل 4میلیون واحد مسکونی و غیرمسکونی وجود دارد و این حجم کار را افزایش میدهد، البته ما فقط قادر به کارشناسی هستیم و طبیعتا منابع مالی و منابع انسانی لازم را در اجرای تمهیدات در داخل ساختمان نداریم. تا یکماه پیش از حدود 34هزار ساختمان بازدید کردیم و براساس دستورالعمل طرح نظام بازرسی، نیروهای آتشنشانی برای بازدید آماده هستند. در بازدیدهای انجام شده موارد موردنظر را از طریق شهرداری منطقه به مالکین گوشزد کردهایم و طی مکاتبه مستقیم از آنها خواستهایم تمهیدات ایمنی را اجرا کنند. واقعیت این است که ما در کشور قانون الزامآوری که بهرهبرداران از ساختمان را به ایمنسازی ملزم کند، نداریم و باید پیگیری زیادی کنیم تا نتیجهای حاصل شود؛ درحالیکه در تمام دنیا این مشکل حل شده است.»
او تأکید میکند: «به غیراز 3هزار ساختمان بلندمرتبه در منطقه بازار با وجود اینکه ارتفاع ندارد، گسترده است و اگر بخشهایی از بازار مثل نساجی، پارچه، کفش و کارگاهها و لوازمالتحریر و مراکز فروش فرش را که دارای ریسکهای بالاتری هستند،حساب کنیم آمار بسیار بالاتر میرود، ولی در حالحاضر ریسک خطر در ۳۴هزار ساختمان از نوع متوسط به بالاست.» قدیری ادامه میدهد: «در تاریخ 18/10/93هیأت دولت در مصوبهای وزارت کشور را به اجرای قانون جامع مدیریتی یکپارچه موظف کرده بود اما متأسفانه این قانون درگیر گرههای اداری بوروکراسی پیچیده و بغرنج و سردرگم قرار گرفت و تقریبا برگشت خورد. البته ما با وزارت کشور همکاری کردیم و پیشنویس لایحه خیلی خوبی برگرفته از پژوهش جهانی تهیه شد و به هیأتدولت ارسال شد، اما برگشت. متأسفانه من کمکم از اینکه ما از نظر قانونی به سمت بهبود شرایط حرکت کنیم، کاملا ناامید شدم.»
او با بیان اینکه شاخصههای بسیار واضح و قابل فهمی در تشخیص و درجه ناامنی ساختمان در آتشسوزی وجود دارد، توضیح میدهد: «این شاخصهها به سادگی قابل شناسایی و کنترل است به شرطی که قانونی وجود داشته باشد. مثلا اگر شما به پاساژی در منطقه امیرکبیر بروید، میبینید اکثر مغازهها لاستیکهای ماشین را که برای فروش گذاشتهاند در معرض دید مردم قرار دادهاند و اگر این لاستیکها به هر دلیلی آتش بگیرد دود ناشی از آتشسوزی اجازه نمیدهد حتی مردم فرار کنند و آتش به سادگی خاموش نمیشود. اگر در تهران ساختمان ایمنی دیده شود باید تعجب کنیم.» گرفتن تأییدیه ایمنی برای ساختمانهای کمتر از 6طبقه موضوعی است که با توجه به فراوانی این ساختمانها در شهر میتواند یکی از عوامل پیشگیری از حادثههایی همچون پلاسکو باشد. قدیری میگوید: «به صراحت میتوانم بگویم طبق آماری که داریم - اگر پلاسکو را فاکتور بگیریم و کنار بگذاریم- تقریبا 100درصد مرگومیرها در ساختمانهای زیر 6طبقه اتفاق میافتد. تراکم جمعیت، کوچک بودن واحدهای مسکونی و در نتیجه کمتر شدن فاصله منابع حرارتی مثل اجاقگاز و بخاری و مواد قابل اشتعال از مبل و فرش و صندلی و... موجب میشود درصورت وقوع حادثه، افراد بیشتری در معرض خطر قرار گیرند.»