نگران کنجکاوی‌های جنسی فرزندان باشیم یا نه؟

غزاله مسعودی_مشاور تربیتی

   بچه‌ها می‌پرسند چرا ما را در اتاق تنها نمی‌گذارید. این به رفتار مجهولی که والدین را نگران می‌کند بازمی‌گردد. در برخی موارد والدین شاهدند که بچه‌ها کنجکاوی‌های جنسی پیدا می‌کنند و این موضوع نگرانی‌هایی را در ذهن آنها ایجاد می‌کند. در چنین زمان‌هایی، پدر و مادر بدون اینکه بخواهند پاسخی به این قبیل سؤالات فرزندان خود بدهند و شفاف‌سازی‌ کنند شروع به نظارت و کنترل بچه‌ها با شدت بالایی می‌کنند. چنین رویه‌ای از سوی والدین، منجر به طرح این سؤال در ذهن بچه می‌شود که چرا نباید در اتاق خودش و در خانه تنها بماند؟ بچه‌ها همواره در تلاشند تا  به موضوعات جدیدی دست پیدا کنند. دامنه این علاقه حتی به موضوع تفاوت‌های جنسیتی در بچه‌ها نیز بازمی‌گردد. والدین این موضوع را خیلی بزرگ‌تر از ذهن، درک، برداشت و اندیشه بچه‌ها می‌بینند و به محض شنیدن چنین سؤالاتی فکر می‌کنند که کودکشان دچار مشکلی شده است درحالی‌که کودک در حال کشف‌کردن اندام‌های مختلف خود است؛ درست مانند اینکه به بچه اسباب‌بازی داده شود و او بخواهد اسباب‌بازی‌ای که در اختیار دارد را وارسی کند و بشناسد. این قاعده خصوصی‌بودن و پوشیده‌بودن، بچه‌ها را کنجکاوتر می‌کند؛ چرا که هر چیزی که با ممنوعیت‌ها و ممانعت‌هایی همراه باشد، می‌تواند منجر به کنجکاوترکردن افراد وخصوصاً بچه‌ها برای شناخت خود شود. این کشف‌کردن‌ها در بستر بازی‌هایی مانند دکتربازی، خاله‌بازی و... قابل انجام است و بچه‌ها می‌خواهند بدانند که آیا بدن کودکان دیگر هم مانند آنهاست یا نه؟ ممکن است بچه‌ای از پدر یا مادرش بپرسد که فرق پسر با دختر چیست؟ در بسیاری از موارد والدین ما قادر نیستند به فرزند خود پاسخ مناسب و قانع‌کننده‌ای بدهند و به این دلیل، کودک ذهنیتی از این مقوله نخواهد داشت. اگر به درستی به سؤال کودک پاسخ داده شود، آن زمان نگرانی و مشکلاتی که احتمالاً در این مسیر با آن روبه‌رو می‌شویم تا حدود زیادی کاهش می‌یابد اما اگر موفق به دادن پاسخ قانع‌کننده نشدیم، والدین باید بدانند کنجکاوی فرزندشان عادی است و بسیاری از بچه‌ها در سنین 5 تا 8 سالگی با چنین پرسش‌هایی روبه‌رو می‌شوند و این موضوع کاملاً طبیعی است. اگر والدین با چنین موضوعی روبه‌رو شدند باید خونسرد، عادی و طبیعی باشند. متأسفانه برخی والدین در قبال پرسش فرزندشان تهاجمی، مضطربانه و چکشی برخورد و آنها را دعوا می‌کنند و حتی مانع از همبازی‌شدن بچه‌های 2‌جنس مختلف با هم می‌شوند. همین رفتار، سبب می‌شود در ذهن بچه‌ها این سؤال ایجاد شود که چرا با آنها چنین برخوردی شده است. واکنش دیگر این است که والدین کاملاً بی‌تفاوت  می‌شوند و توضیحی نمی‌دهند و سعی می‌کنند با طرح مسائل دیگر، فضا را عوض کنند. در این حالت نیز کودک درمی‌یابد که اتفاقی افتاده است که پدر یا مادرش چنین برخوردی از خود نشان می‌دهد. باید واکنشی از سوی والدین رخ دهد که بچه‌ها پاسخ این سؤال را با روش‌هایی بگیرند که قانعشان کند و ستیز و فرار از پاسخ به این سؤال نمی‌تواند راهگشا باشد. والدین باید بدانند انجام چنین بازی‌ها و کنجکاوی‌هایی ممکن است از2 منبع رخ داده باشد. ممکن است این موضوع کاملاً براساس اصل کنجکاوی و حین بازی با همسالان باشد که عادی و نرمال محسوب می‌شود و  یا ممکن است تفاوت‌های سنی بین بچه‌ها بیشتر و زور یکی بر دیگری غالب باشد و به اجبار این سؤالات را مطرح و این حالت را تکرار می‌کنند. بازی‌ها و سؤالات جنسی بچه‌ها برنامه‌ریزی شده نیست و کاملاً غیرارادی آن را طرح می‌کنند اما اگر این موضوع از شدت بالایی برخوردار باشد، باید منبع چنین سؤالات و کنجکاوی‌هایی را در بچه‌ها شناسایی کرد.