نقش خانواده در پرورش خلاقیت‌های معلولان

زهرا محمدی_روانشناس بالینی

یکی از مسائلی که خانواده‌های دارای فرزند معلول باید به آن توجه کنند این است که آنها نباید فرزندی که دارای درجات مختلفی از معلولیت است را به جامعه تسلیم کنند. آنها باید نشان دهند که راه یک طرفه نیست و باید این را به فرزند معلول خود بیاموزند که اگر دچار معلولیتی شده است، این معلولیت محدودیت نیست و او می‌تواند نقش خود را به درستی در جامعه ایفا کند.
رفتارهای مادر اثرگذاری بالایی در تربیت فرزند معلول دارد و از این رو، مادر نقش مهمی در کنار آمدن فرد معلول با معلولیتی که دچار آن است دارد و می‌تواند زمینه‌های شکوفایی استعدادی که فرد با آن روبه‌رو است را فراهم کند. باید این را بدانیم که درد جزئی از زندگی است و سختی‌های زندگی را باید باور کرد. انعطاف‌پذیری و پذیرش واقعیت یکی از مهم‌ترین مسائلی است که در علوم روانشناسی به آن تأکید می‌شود؛ یعنی اینکه افراد بپذیرند که درد، بخشی از زندگی است و مدل‌های آن فرق دارد. باید این را بپذیریم و با دردی که دچار آن هستیم سازگار شده و بعد از سازگاری بتوانیم نیروهای درونی خود را بشناسیم و آن را از بالقوه به بالفعل تبدیل کنیم. کسانی که دچار معلولیت هستند در برخی موارد از خود می‌پرسند چرا من دچار این مشکل شده‌ام و دیگران چنین مسئله‌ای ندارند؟ این سؤال را باید از ذهن بیرون کرد و به معلولیت به‌گونه‌ای نگریسته شود که فرد را با محدودیت در ارائه خلاقیت‌ها و افکارش روبه‌رو نکند. 
افرادی که دچار معلولیت هستند باید توانمندی‌های ذهنی و ساختارهای اندیشه‌ای خود را تقویت کرده و با تقویت این ساختارها برای خود زندگی بهتری رقم بزنند. در چنین شرایطی بدون شک فرد می‌تواند قابلیت‌هایی از خود به نمایش بگذارد که تحسین همگان را برمی‌انگیزد. در صورتی که فرد معلول با استفاده از مشاوره‌هایی که دریافت می‌کند بتواند پویایی لازم را برای ادامه زندگی کسب کند، قادر خواهد بود به دیگر افرادی که جنس معلولیتی مانند معلولیت خود او دارند کمک کرده و به زندگی دیگران نیز جهت درست را ارائه کند.