بهای آلودگی

نورا عباسی_روزنامه نگار

بانک‌جهانی در گزارشی که سال 2018منتشر کرد به موضوع آلودگی هوا در تهران، هزینه‌های سلامتی، ‌منابع آلودگی و سیاست‌ها پرداخته بود. در گزارش بانک جهانی بر این نکته تأکید شده بود که تخمین برخی هزینه‌های کلی آلودگی هوا قابل‌محاسبه نیست، مانند تعطیلی مدارس. در این گزارش آمده است که «تعطیلی مدارس نه‌تنها بر ایجاد سرمایه انسانی اثر‌گذار است بلکه بازدهی والدین که مجبور می‌شوند برای نگهداری فرزندان در خانه بمانند را کاهش می‌دهد».
در کنار این تحلیل بانک جهانی اگر بخواهیم جزئیات هزینه تعطیلی مدارس را برای خانواده‌ها درنظر بگیریم، می‌توان از چند منظر مانند هزینه استخدام پرستار -برای والدین کارمندی که امکان نگهداری فرزندان محصلشان را در روزهای تعطیلی آلودگی هوا ندارند- یا هزینه کلاس‌های خصوصی و کتاب‌های کمک‌درسی- که خانواده‌ها برای رفع نگرانی عقب‌ماندگی درسی فرزندانشان تقبل می‌کنند- به این موضوع پرداخت.
با جست‌وجو در میزان حقوق دریافتی یک پرستار، به‌صورت میانگین می‌توان اینگونه برآورد کرد که یک پرستار برای یک روز کاری مبلغی حدود 50هزار تومان دریافت می‌کند و با این حساب هر روز تعطیلی برای خانواده دانش‌آموزانی که امکان تنها گذاشتن فرزندانشان در خانه را ندارد، 50هزار تومان – تنها هزینه استخدام پرستار- آب می‌خورد.
در کنار نگرانی خانواده‌ها برای تنها نماندن فرزندانشان در خانه، برخی هم غصه عقب‌ماندن درس‌های فرزندشان را می‌خورند و برای رفع این دغدغه به خرید بسته‌های آموزشی روی می‌آورند. محبوبه که پسرش در پایه هفتم درس می‌خواند، جزو والدینی است که راه‌حل خرید بسته‌های معلم‌خصوصی را انتخاب کرده است. آنطور که محبوبه می‌گوید:«‌این بسته شامل چند سی‌دی و کتاب است که مباحث درسی را آموزش می‌دهد. این بسته آموزش در تلویزیون – به‌خصوص در روزهایی که به‌دلیل آلودگی هوا تعطیل شده است- خیلی تبلیغ می‌شود. استقبال خانواده‌ها از این بسته‌های آموزشی در حدی است که به‌خاطر دارم در روز دریافت سفارش، پیک موتوری به من گفت نزدیک به 90سفارش را امروز ارسال کرده است».  با جست‌وجو در یکی از سایت‌های فروش بسته‌های آموزشی معلم خصوصی به قیمت‌های جالبی برخوردیم. پایین‌ترین قیمت برای بسته‌های آموزشی مربوط به پایه اول است که برای آموزش 3درس ریاضی، علوم و فارسی مبلغی حدود یک‌میلیون تومان درنظر گرفته و این قیمت در پایه دوازدهم به حدود 4میلیون تومان می‌رسد.
این موارد تنها بخشی از هزینه‌های اضافی‌ای است که به‌دلیل تعطیلی مدارس در زمان آلودگی هوا به خانواده‌ها تحمیل می‌شود و بدون شک می‌توان موارد دیگری به این فهرست افزود.