باید برای مقابله با «سلاح تحریم» آماده شویم
ماهاتیر محمد با اشاره به محاصره اقتصادی ایران و قطر از ضرورت آمادگی کشورهای اسلامی برای مقاومت علیه تحریمهای یکجانبه سخن گفت
در جهانی که تهدید، تحریم و جنگ به کلیدواژه رهبران و رسانهها تبدیل شده، اجلاس مختصر کوالالامپور رنگ و بوی دیگری داشت؛ اجلاسی که اگرچه بازتاب گستردهای در رسانههای غربی پیدا نکرد اما برای مردم خاورمیانه و آسیا از اهمیت بالایی برخوردار بود. اخلاق، صلح و مقاومت علیه تحریمهای ظالمانه را میتوان 3محور اصلی سخنان رهبران مسلمان حاضر در این اجلاس بر شمرد، آن هم در روزگاری که اسلام هراسی به سکه رایج سیاستمداران و رسانههای آمریکایی و اروپایی تبدیل شده است.
در این میان سخنان ماهاتیر محمد، نخستوزیر مالزی تا حد زیادی توجه افکار عمومی در جهان عرب و اسلام را بهخود جلب کرده است، شاید به این دلیل که او علاوه بر توصیف وضعیت کنونی جهان و مسلمانان، هشدراهایی تامل برانگیز نسبت به آینده داد؛ هشدارهایی که به سختی میتوان آنها را نادیده گرفت.
تحریمها محدود به ایران و قطر نمیماند
ماهاتیر محمد در اختتامیه اجلاس کوالالامپور با اشاره به تحریم اقتصادی بهعنوان سلاحی جدید در مناسبات بینالمللی گفت: قطر نیز در سالهای گذشته همچون ایران در معرض تحریم و محاصره اقتصادی قرار گرفت. اگرچه با ایستادگی و مدیریت صحیح ظرفیتها به خوبی این بحران را پشت سر گذاشته است. وی در ادامه افزود: اما این اشتباه است که تحریم را حادثهای محدود در روابط چند کشور نام برده بدانیم. اکنون قدرتها با استفاده از سلاح تحریم و محاصره اقتصادی، سیاستهای خود را به هر قیمتی علیه سایر کشورها تحمیل میکنند و بدون شک این موج به ایران و قطر محدود نخواهد ماند.
نخستوزیر مالزی با توضیح آثار منفی تحریمهای یکجانبه بهعنوان سلاحی اقتصادی علیه کشورها گفت: تنها راه مقابله با این سلاح، تقویت تولید ملی و تکیه به ظرفیتهای داخلی است. مالزی و سایر کشورهای اسلامی باید برای مقابله با چنین وضعیتی آماده باشند.
به نوشته روزنامه العربیالجدید، اقداماتی نظیر تاسیس بانک اسلامی مشترک توسط مالزی، ترکیه و قطر را میتوان از نشانههای وجود عزم جدی رهبران این کشورها برای تشکیل محوری اقتصادی و مقابله با فشارهای اقتصادی احتمالی در آینده به شمار آورد. این روزنامه همچنین مالزی و مخصوصا ترکیه را ازجمله کشورهای مخالف تحریمهای ایران دانست که در شبکه اقتصادی تهران برای دور زدن تحریمها نقش قابل توجهی ایفا کردهاند.
مسلمانان جایگاه خود در جهان را از دست دادهاند
ماهاتیر محمد در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت کنونی کشورهای اسلامی پرداخت و آن را تأسفآور خواند. او گفت: هیچ کشور مسلمانی وجود ندارد که تحت عنوان پیشرفته طبقهبندی شود و این کشورها با وجود ثروت و منابع گستردهشان همچنان در حال توسعه به شمار میروند؛ کشورهایی ضعیف و ناتوان از حمایت مسلمانان.
نخستوزیر مالزی افزود: در گذشته مسلمانان تمدنهای بزرگی را بنا نهاده و تعالیم اسلامی را در سرتاسر جهان منتشر کردند، حالا اما احترام جهان را از دست دادهایم. دیگر مسلمانان بهعنوان منبع علم شناخته نمی شوند و نقش قابلتوجهی هم در تمدن نوین اسلامی ندارند. این وضعیت تأسفآور است. از سوی دیگر و درحالیکه قرآن به صراحت قتل، مخصوصا قتل مسلمانان را حرام اعلام کرده اما مسلمانان به راحتی همدیگر را میکشند.
اردوغان نیز در سخنانی مشابه گفت: جهان اسلام نباید ضعیف و ناتوان باشد. هر اندازه برای خاموش کردنمان تلاش کنند باز هم میگوییم فلسطین، میگوییم غزه. هر اندازه فشارها را بر ما بیشتر کنند با صدای بلند میگوییم جهان بزرگتر از 5کشور است (اشاره به نقش 5کشور شورای امنیت در معادلات جهانی).
چرا عمران خان در اجلاس کوالالامپور حاضر نشد؟
طی روزهای گذشته شایعات و گزارشهای غیررسمی درباره دلایل لغو ناگهانی سفر عمران خان به اجلاس سران اسلامی در کوالالامپور منتشر شد، گزارشهایی که بخش عمده آنها از فشارهای عربستان سعودی علیه پاکستان سخن میگفت. این شایعات روز گذشته توسط رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه و از سران حاضر در اجلاس مالزی تأیید شد. به گفته او، سعودیها فشارهای مختلفی برای لغو حضور عمران خان در این اجلاس اعمال کردهاند؛ از تطمیع گرفته تا تهدید!
خبرگزاری آناتولی به نقل از اردوغان نوشت: 4میلیون کارگر پاکستانی در عربستان مشغول کار هستند. عمران خان تهدید شده که درصورت حضور در اجلاس سران اسلامی، این 4میلیون به کشورشان بازگردانده میشوند و در مقابل از کارگران بنگلادشی استفاده خواهد شد. علاوه بر این تهدید، عربستان وعدههایی هم به بانک مرکزی پاکستان داده است، همه اینها با هدف ممانعت از اجتماع رهبران مسلمان!
جالب آنکه عربستان سعودی موضع منفی خود را نسبت به اجلاس کوالالامپور مخفی نگاه نداشته و علنا آن را ابراز کرده است؛ موضعی که میتوان بازتاب آن را در خلال مکالمه تلفنی ملکسلمان با ماهاتیر محمد، انتقادات تند دبیرکل سازمان همکاریهای اسلامی از موازیسازی اجلاس کوالالامپور و البته از همه روشنتر، حملات رسانههای سعودی به مالزی مشاهده کرد.