نشست کوالالامپور در غیاب عربستان

 سران بزرگ‌ترین کشورهای اسلامی در غیاب عربستان و متحدانش در نشست کوالالامپور به بررسی مهم‌ترین مسائل موجود در جهان اسلام می‌پردازند.
نشست اسلامی کوالالامپور به ریاست ماهاتیر محمد، نخست‌وزیر مالزی و با حضور حسن روحانی، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی امیر قطر برگزار می‌شود. 250مقام دولتی، چهره مذهبی و دانشگاهی از 52کشور مسلمان جهان، طی 4روز در پایتخت مالزی گرد هم می‌آیند؛ اما مقام‌های عربستان، امارات، مصر، سودان، الجزایر، عراق و برخی دیگر ازکشورهای عرب همسو با ریاض غایبان اصلی این نشست خواهند بود.
عمران خان، رئیس‌جمهور پاکستان نیز روز سه‌شنبه در آخرین ساعت اعلام کرد قصد ندارد به مالزی سفر کند. تصمیم عمران خان پس از سفر او به عربستان و دیدار با محمد‌بن‌سلمان، ولیعهد سعودی، اعلام شد. ابتدا قرار بود وزیر خارجه پاکستان از سوی این کشور در نشست کوالالامپور شرکت کند اما محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد که هیچ مقام دولتی از اسلام‌آباد عازم کوالالامپور نخواهد شد. قریشی گفت که پاکستان یک کشور «بی‌طرف» است و با هدف جلوگیری از ایجاد تفرقه در میان کشورهای اسلامی، تصمیم گرفته هیچ نماینده‌ای را به مالزی اعزام نکند. غیبت عمران خان با وجود اصرار اردوغان برای حضور او در نشست کوالالامپور انجام می‌شود.
عربستان و امارات طی هفته‌های اخیر برای جلوگیری از حضور سران کشورهای عربی اسلامی، به‌خصوص کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تلاش بسیار کردند. مقام‌های سعودی، انگیزه ماهاتیر محمد از برگزاری نشست اسلامی کوالالامپور را تقابل با سازمان همکاری اسلامی عنوان کرده‌اند که مقر آن در شهر جده عربستان است. مالزی اما ادعای عربستان را رد کرده است. ماهاتیر محمد دیروز با صدور بیانیه‌ای گفت: «نشست کوالالامپور یک گردهمایی غیردولتی است که پنجمین دوره آن امسال با حمایت دولت مالزی برگزار می‌شود و هدفش ایجاد بلوکی مقابل سازمان همکاری اسلامی نیست؛ بلکه فرصتی برای بحث بر سر مسائل پیش روی امت اسلام است.»
تلویزیون الجزیره دیروز گزارش داد که نخست‌وزیر مالزی روز سه‌شنبه در تلاش برای جلب نظر عربستان در تماسی ویدئویی با سلمان پادشاه این کشور مذاکره کرده است. به‌نظر می‌رسد پس از حمایت ماهاتیر محمد از ایران در برابر تحریم‌های آمریکا طی سخنانی در نشست هفته گذشته در دوحه، سعودی‌ها به تقابل با ایده او در برگزاری نشست کوالالامپور رو آورده‌اند؛ به‌خصوص که قرار است رئیس‌جمهور ترکیه و امیر قطر نیز در این نشست حضور داشته باشند.

مهم‌ترین مسائل جهان اسلام
نشست اسلامی کوالالامپور قرار است فرصتی برای بررسی مهم‌ترین مسائل پیش روی جهان اسلام فراهم کند. در میان مسائل متعددی که کشورهای اسلامی را به چالش کشیده‌اند، موضوع مسلمانان روهینگیا در میانمار، مسلمانان اویغور در چین، جنگ یمن و افزایش نابرابری اقتصادی در میان مردم کشورهای مسلمان، مهم‌ترین آنها هستند. پیش‌بینی می‌شود این موضوعات، در جلسات نشست اسلامی کوالالامپور مورد بحث قرار گیرد.

مسلمانان روهینگیا:  بیش از 730هزار مسلمان روهینگیا پس از کشتار تابستان 2017میانمار، از این کشور گریخته‌ و به کشور همسایه یعنی بنگلادش پناه برده‌اند که کشوری مسلمان است. تحقیقات سازمان ملل نشان داده که ارتش میانمار با هدف قتل‌عام اقلیت مسلمان روهینگیا طی سال 2017به مناطق محل زندگی آنها یورش برده‌اند. اندک افراد باقیمانده در میانمار همچنان در معرض پاکسازی قومی و کشتار قرار دارند. دولت گامبیا به نمایندگی از کشورهای مسلمان، شکایتی را علیه میانمار در دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه به ثبت رسانده و اکنون دادگاه مربوطه در جریان است. آنگ‌سانگ سوچی، رهبر میانمار که پیش از این برنده جایز صلح نوبل شده، هفته گذشته از اقدام ارتش این کشور حمایت کرد و آن را گامی در جهت مبارزه با تروریسم خواند.

 اویغورها در چین: در منطقه شین‌جیانگ در غرب چین، حدود 3میلیون نفر از اقلیت مسلمان اویغور در کمپ‌هایی تحت نظارت دولت نگهداری می‌شوند. دولت چین راه‌اندازی این کمپ‌ها را با هدف آموزش حرفه‌ای به جوانان اویغور اعلام کرده و آن را برنامه‌ای برای مقابله با «افراط‌گرایی» در میان مسلمانان این منطقه توصیف کرده است. اویغورها با جمعیت 10میلیونی، یکی از اقلیت‌های مذهبی در میان جمعیت یک‌میلیارد و 386میلیونی چین هستند. فعالان مدنی معتقدند، دولت چین قصد دارد با تغییر رفتار مذهبی اویغورها، در نهایت آنها را در جامعه بزرگ‌تر چین مستحیل کند. دولت چین ابتدا وجود چنین کمپ‌هایی را رد می‌کرد، اما با انتشار گزارش‌های تحقیقی رسانه‌ها، به‌وجود چنین کمپ‌هایی اعتراف کرد. کشورهای مسلمان دارای روابط اقتصادی با چین، به‌خاطر سکوت در برابر سرکوب اویغورها مورد انتقاد گسترده قرار گرفته‌اند.

جنگ یمن: طی 4سال جنگ در یمن، بیش از 100هزار نفر کشته شده‌اند که بیشتر آنها مردم عادی هستند. عربستان، امارات و متحدان آنها که در نشست کوالالامپور نیز غایب خواهند بود، عامل اصلی کشتار مردم معرفی شده‌اند. جمعیت 18میلیونی یمن اکنون به‌دلیل ادامه درگیری‌ها، با گرسنگی دست و پنجه نرم می‌کنند. طی هفته‌های اخیر با آغاز مذاکرات غیررسمی میان عربستان و حوثی‌های یمن، از شدت درگیری‌ها و حملات هوایی عربستان و امارات نیز کاسته شده اما گفت‌وگوها هنوز نتیجه ملموسی به‌دنبال نداشته است. طبق گزارش سازمان ملل، بیماری وبا تاکنون جان بیش از 4هزار یمنی را گرفته است. همچنین اخیرا شیوع تب دنگی نیز گزارش شده که یک بیماری ویروسی است.

گسترش نابرابری: در شرایطی که کشورهای عرب منطقه خاورمیانه بالاترین میزان درآمد سرانه در میان کشورهای جهان را دارند، کشور مسلمان نیجر در آفریقا، در انتهای فهرست فقیرترین کشورهای جهان است. طبق آمار بانک جهانی، درآمد سرانه یا همان متوسط درآمد سالانه هر فرد در قطر 128هزار دلار و در نیجریه 990دلار است. در میان مناطق جهان، کشورهای خاورمیانه دارای بیشترین شکاف درآمدی هستند. در اغلب این کشورها که کشورهای مسلمان هم هستند، فاصله درآمدی دهک‌های بالا و پایین جامعه نیز بسیار زیاد است. در لبنان، حدود 25درصد درآمد کشور در دست دهک بالاست. در مصر، حدود 20درصد درآمد جامعه در دست تنها یک درصد از مردم جامعه است. ضعف مدیریت دولتی در اغلب کشورهای مسلمان، دلیل ایجاد چنین وضعیتی اعلام شده است.