پیام های خصوصی برای مذاکره

آمریکایی‌ها برای ایران به‌صورت محرمانه پیغام می‌فرستند، این خبری است که حسن روحانی دیروز در یک همایش اعلام کرد. اظهارات روحانی در روزی بود که وزیر خارجه عمان که به واسطه‌گری بین ایران و آمریکا شهره است در تهران حضور داشت، آن هم یک هفته بعد از سفر به آمریکا و دیدار با مقامات این کشور، همزمان با رایزنی‌های تهران،سید عباس عراقچی فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ایران هم در توکیو مشغول مذاکره با نخست‌وزیر ژاپن، دیگر واسطه بین‌المللی برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا بود.

حسن روحانی دیروز در یک نشست به مناسبت روز معلولان با بیان اینکه با مقاومت ملت، امروز شرایط به‌گونه‌ای است که آنها خودشان به‌دنبال گفت‌وگو و مذاکره هستند و پیام‌های خصوصی می‌فرستند، گفت: پیام‌ها و درخواست‌هایی که به‌صورت خصوصی برای مذاکره می‌فرستند برخلاف شعارهایی است که به‌صورت عمومی مطرح می‌کنند و اروپایی‌ها که واسطه هستند نیز این را می‌دانند.
اگر‌چه روحانی در سخنان خود به وساطت اروپایی‌ها در این پیام‌ها اشاره کرده، اما حضور همزمان یوسف بن‌علوی در تهران، ناخودآگاه نگاه‌ها را به سمت او متوجه می‌کند.
عمان در جریان شکل‌گیری مذاکرات اولیه بین ایران و آمریکا در دولت اوباما نقش اصلی را داشت و علاوه بر این، در پرونده‌هایی همچون تبادل زندانیان بین 2کشور هم نقش‌آفرین بود، اما در یکی دو سال اخیر چرخش بی‌سابقه‌ای در سیاست خارجی‌اش داشت و حتی از دشمن شماره یک ایران یعنی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی میزبانی کرد!
 با این حال، روابط تهران و مسقط در رابطه با موضوعات منطقه‌ای ادامه یافت و عمانی‌ها هم‌اکنون در تلاش هستند در رابطه با تنش بین ایران و عربستان و حل‌و‌فصل بحران یمن ایفای نقش داشته باشند و در همین رابطه یوسف بن‌علوی 2روز قبل در دیدار با محمد‌جواد ظریف، وزیرخارجه ایران پیشنهادی برای برگزاری یک نشست بین ایران و کشورهای عربی منطقه‌ای داد.
ابتکار عمانی‌ها در ادامه طرح ظریف برای تشکیل مجمع گفت‌وگوی منطقه‌ای ارزیابی می‌شود. از سوی دیگر، گفته شده بود عمان با طرح رئیس‌جمهور ایران درباره تشکیل گروهی برای تامین امنیت خلیج‌فارس با مشارکت کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و ایران و عراق تحت نظر سازمان ملل موافقت کرده است. 
پیش از این روحانی با ارسال نامه‌ای به سران این کشورها از آنان دعوت کرده بود به این پویش بپیوندند و سخنگوی وزارت خارجه ایران خبر داده بود تا‌کنون 3کشور با این پیشنهاد موافقت کرده‌اند. سفر هفته قبل یوسف بن‌علوی به واشنگتن و دیدار او با مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و حضور ناگهانی او در تهران باعث شده گمانه‌هایی در رابطه با احتمال میانجیگری دوباره عمان بین ایران و آمریکا شکل بگیرد.
در جریان سفر 3‌ماه قبل روحانی به نیویورک، رئیس‌جمهور فرانسه بین اتاق روحانی و اتاق ترامپ در رفت‌وآمد بود. رئیس‌جمهور آمریکا موافقت با لغو تحریم‌های ایران را منوط به دیدار با روحانی کرده بود اما رئیس‌جمهور ایران به این شرط که ابتدا تحریم‌ها برداشته شود، موافقت خود را با حضور در نشست سران ایران و 1+5 اعلام کرد و به همین دلیل در نیویورک توافقی صورت نگرفت.
علاوه بر رئیس‌جمهور فرانسه، ترامپ افراد دیگری را هم برای لابی‌گری با ایران مأمور کرده بود ازجمله نخست‌وزیر پاکستان که صراحتا اعلام کرد ترامپ از او خواسته برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا میانجیگری کند.
رئیس‌جمهور آمریکا اوایل امسال هم از نخست‌وزیر ژاپن درخواست مشابهی کرده بود اما درست چند ساعت قبل از سفر شینزو آبه به تهران، طرحی که بین سران ژاپن و آمریکا برای لغو تحریم‌های ایران مورد توافق قرار گرفته بود، از طرف ترامپ پس گرفته شد.
با این حال، روز گذشته خبرگزاری کیودوی ژاپن گزارش داد ایران پیشنهاد سفر حسن روحانی به توکیو را مطرح کرده و با توجه به دلسرد‌نشدن نخست‌وزیر ژاپن درباره کاهش تنش در منطقه به‌نظر می‌رسد درصورت انجام این سفر دوباره ایده‌های توافق بین جهات درگیر شکل بگیرد.

مشکلی با توسعه روابط با عربستان نداریم
حسن روحانی، رئیس‌جمهور در دیدار با یوسف بن‌علوی، وزیر خارجه عمان گفت: متأسفانه اروپا و آمریکا با وجود اظهارنظرهای ظاهری خود، علاقه‌ای به برقراری صلح در یمن ندارند؛ چرا‌که به این واسطه توانسته‌اند، سلاح بسیار زیادی را به فروش برسانند.
روحانی با اشاره به اینکه از منظر جمهوری اسلامی ایران هیچ مشکلی برای توسعه روابط با همسایگان و تجدید روابط با عربستان سعودی وجود ندارد، گفت: معتقدیم در راستای تامین امنیت و ثبات در منطقه باید همه کشورها در کنار یکدیگر قرار داشته باشند.
بن‌علوی هم با بیان اینکه ایران و عمان در بسیاری از موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی دیدگاه‌ها و مواضع مشترکی دارند، خاطرنشان کرد: ابتکار جمهوری اسلامی ایران در ارائه طرح صلح هرمز مطمئنا به نفع همگان و توسعه ثبات و امنیت کشورهای منطقه خواهد بود.