
ارزش مطالعه و جانمایی سازهها

فرهاد قریب ـ زمینشناس
میگویند که درمان، چندین و چندبرابر پیشگیری هزینه دارد. دنیای امروز، جهانی است که نقاط آن در ارتباط با همند و هر یافته علمی در کمترین زمان به همه جای آن مخابره میشود. در چنین دورهای هزینههای سنگین برای رفع مشکلاتی که قابل پیشبینی بودهاند، پسندیده و مورد قبول نیست. روزگار ما، دوره واکسن و مقاومسازی است. اکنون انسانها در عصری زندگی میکنند که بسیاری از رخدادها قابل تخمین و پیشبینی و دقیقا از همین رو قابل پیشگیریاند.
بنابراین وقتی شخص یا گروهی تصمیم به انجام کاری دارند، پیش از هر اقدامی تمام جوانب را میسنجند تا از امکانات و مواد در دسترس بهترین استفاده را بکنند.
چنین انگیزهای در پروژههای عمرانی و ساخت و سازها نیز قابل مشاهده است. وقتی قرار است بنایی پیافکنده شود، با مطالعه بر بستر ایجاد، آن را در جایی میسازند که کمترین مواجهه را با خطرهای احتمالی داشته باشد.
در سالهای اخیر جانمایی بناها آن قدر اهمیت دارد که با درستبودن آن میتوان در مصرف انرژی بیشترین صرفهجویی را کرد و در عین حال بالاترین سطوح ایمنی را به وجود آورد.
تحقیقات زمینشناسی و اطلاعات مفصل درباره وضعیت مناطق مختلف انتخاب بهترین نقطه را برای احداث بناهای بلند ممکن میسازد.
اما اگر در جریان ساخت و سازها یا پس از آن متوجه شویم که مثلا یک ساختمان چند طبقه با چندین واحد دقیقا روی یک گسل فعالی ساخته شده است، باید گفت در این زمینه همه چیز فدای سودجویی و منفعتطلبی شده است.
مثلا وقتی سازندهای بنایی را در جهتی میسازد که کمترین بهره را از تابش آفتاب دارد، یا هیچ مطالعه و ملاحظهای در این باره نداشته یا ترجیح داده کارش را با کمترین هزینه به پایان برساند، بهرهمند نبودن از انرژی خورشیدی موجب مصرف اضافی انرژیهای فسیلی شده است.
بنابراین باید گفت با وجود امکاناتی که برخورداری از آنها میتواند سلامت و رفاه مردم را در پی داشته باشد، به دلیل سودجویی و نبود دغدغه در برخی سازندگان هیچ تلاشی برای ایمن بودن ساکنان نمیشود؛ امری که به خطر افتادن زندگی انسانها را در پی دارد و یکی از انواع دشمنی با علم و دانش، بلکه مردم و انسانیت است.