۷۵ درصد از جنگلهای ایران به بخش خصوصی واگذار شده است
علت اینکه امروز جنگلها به این شرایط وخیم مبتلا هستند و تهی شدهاند؛ این است که در ۴۰ سال گذشته، ۷۵ درصد جنگلها به بخش خصوصی واگذار شده است.
وحید اعتماد، استاد جنگلداری و جنگلشناسی دانشگاه تهران، وضعیت کنونی جنگلهای کشور را وخیم دانست و گفت: در ایران باستان، ۳۰ میلیون هکتار جنگل وجود داشته اما اکنون مساحت جنگلهای کشور به ۱۰ میلیون هکتار رسیده است.
او به ایسنا، گفت: واگذار شده است. واگذاری جنگلها و منابع ملی به بخش خصوصی، تیشه به ریشه جنگلها زده است؛ زیرا منفعت خصوصی باعث بهرهبرداری بیش از حد از جنگل میشود.
بر اساس این گزارش، در ایران باستان ۳۰ میلیون هکتار جنگل وجود داشته است، دکتر ساعی(بنیانگذار علوم منابع طبیعی درایران) در سال ۱۳۲۱ مساحت جنگلها را ۱۹.۵ میلیون و در سال ۱۳۲۹، ۱۸.۷ میلیون هکتار تخمین زد که البته این اندازهگیری بدون وسایل سنجش و اندازهگیری دقیق امروزی بوده است و ممکن است این میزان خیلی بیشتر یا کمتر بوده باشد. اعتماد میگوید: قطعاً پیش از این، زمان میزان جنگلها خیلی بیشتر بوده؛ زیرا در دوران قاجاریه شرکتهای متعدد خارجی، مشغول بهرهبرداری از جنگلها بودهاند. سازمان جنگلها هماکنون با توجه به تاج پوشش 5درصد، میزان جنگلها را ۱۴ میلیون و ۳۱۹ هزار هکتار و مساحت جنگلها را با تاج پوشش ۱۰ درصد و براساس استاندارد فائو، ۱۰میلیون و۶۰۰ هزار هکتار اعلام کرده است. این استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، واگذاری جنگلها به بخش خصوصی را از عوامل نابودی جنگلها در دوران کنونی برشمرد و گفت: سیاستهای نظامهای اقتصادی حاکم بر جامعه شیوههای بهرهبرداری از جنگل را تحتتأثیر قرار میدهد و اگر اینسیاستها مبتنی بر واگذاری به بخش خصوصی باشد جنگلها شدیداً آسیب میبینند.
وی با بیان اینکه توسعه شهرها و افزایش جمعیت از عوامل از بین رفتن جنگلهاست، خاطرنشان کرد: از بین رفتن جنگلها از زمانی شدت گرفت که بهرهبرداری خصوصی آغاز شد که این مسئله نخستین بار در سال ۱۳۳۵ رخ داد. در این زمان مجلس از فردی محقق و جنگلشناس به نام «ژانتی» میخواهد نظر خود را در مورد استفاده خصوصی از جنگلها بیان کند که وی اینکار را از نظر علمی مجاز دانسته و با تصویب مجلس، واگذاری جنگلها به بخش خصوصی آغاز میشود. این نوع بهرهبرداریها آسیب زیادی به جنگلها وارد کرده است، جنگلها نباید به هیچ وجه به بخش خصوصی واگذار شوند.
۱۰ سال برای استراحت جنگلها کافی نیست
وی همچنین در مورد طرح استراحت ۱۰ ساله جنگلها گفت: استراحت جنگلها از نظر اکولوژیکی در شرایط فعلی کاملاً به جاست و باید ادامه پیدا کند. اما باید ابزاری برای مدیریت دوره استراحت پیشبینی شده و طرح مدیریت وجود داشته باشد.
وی در توضیح ضرورت اجرای این طرح تصریح کرد: در بسیاری از جاهایی که بهرهبرداری صورت گرفته درختی جای درختان قطع شده رشد نکرده و زادآوری صورت نگرفته است، بنابراین استراحت دادن به جنگلها ضروری بود؛ زیرا استادان و کارشناسان جنگلشناسی با بررسیها دریافتند اگر به همین منوال پیش برود جنگلها نابود میشود. اگر بخواهیم کارشناسیتر به موضوع نگاه کنیم شاید لازم باشد دوره طولانیتری به جنگلها استراحت داد ومدت زمان10 سال کافی نیست. طرح استراحت جنگل زودتر از اینها باید انجام میشد و حتی اکنون هم دیر اقدام شده است.