هنر مجسمهسازی بستری برای زیست مناسب شهری
نهمین سمپوزیوم مجسمهسازی تهران کار خود را آغاز کرد
مهرداد طبرسی ـ خبرنگار
نهمین سمپوزیوم بینالمللی مجسمهسازی تهران صبح دیروز با حضور محمدجواد حقشناس، مجید رجبیمعمار، برزین ضرغامی، مجتبی موسوی، سید محمدحسین حجازی و مجسمهسازان و هنرمندان در اراضی عباسآباد کار خود را آغاز کرد.
حقشناس: هنر شهری با اثری که در گالری ارائه میشود، فرق دارد
به گزارش همشهری، محمدجواد حقشناس، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران، در سخنان خود درباره هنر شهری و پیوند هنر و مردم گفت: «هنری که قرار است با شهر و شهروندان پیوند داشته باشد با هنری که در دانشگاه هنر یا کارهای ارزشمندی که در یک گالری ارائه میشود، فرق دارد. یکی از اهداف مدیریت شهری توجه به شهر پایدار و ایجاد بستری برای زیست اجتماعی تهران است که در این عرصه باید از هنر کمک بگیریم تا بسترسازی مناسب برای زیست اجتماعی فراهم شود. مدیریت شهری، هنرمندان و نخبگان شهری باید دست در دست یکدیگر دهند و از هنر برای گسترش مفاهیم بهره بگیرند و هویتسازی جمعی را دنبال کنند. هنر مجسمهسازی در این حوزه در صدر هنرهای تجسمی قرار گرفته است. لذا نیازمند توجه و تأکید بیشتری در این حوزه هستیم.»
حقشناس در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به بیتوجهی به هنرمندان مجسمهساز و عدمبهرهگیری از هنر آنها در سطح شهر تهران، گفت: «متأسفانه شهر تهران آنگونه که انتظار میرود از این هنر بهره نگرفته و در حقیقت هنر مجسمهسازی کمتر در خدمت مدیریت شهری قرار گرفته به شکلی که از هنرمندان بزرگ این عرصه تقدیر نشده و فرصت حضور آنها نیز فراهم نشده است.»
دو رویکرد اصلی مجسمهسازی: هویتسازی و پاسخ به نیاز شهروندان
برزین ضرغامی، مدیر سازمان زیباسازی شهرداری تهران دیگر سخنران آیین افتتاحیه سمپوزیوم نهم بود. ضرغامی سخنان خود را با تأثیر هنر مجسمهسازی در آشنایی مردم با مفاخر آغاز کرد: «قطعاً هنر مجسمهسازی کمک میکند که هویت شهری محقق شود و بسیاری از مفاخر که به شناخت آنها نیازمندیم برای مردم بهتر شناخته شوند. یکی از موضوعاتی که کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران، بهطور جدی آن را دنبال میکند نامگذاری معابر به نام مفاخر است، شخصیتهایی که نقش ارزندهای در هویتسازی و توسعه زبان فارسی دارند. لذا ضرورت دارد که نسل جوان آنها را بهتر بشناسد و یکی از راههای شناخت هر چه بهتر مفاخر، ساخت تندیس این مفاخر است.» طبیعتاً رویکرد مجسمهسازان و انتخابکنندگان مجسمهها باید بهگونهای باشد که عموم مردم بتوانند با مجسمهها ارتباط برقرار کنند یا دستکم از آنها حظ بصری ببرند. بخش دیگری از سخنان مدیر سازمان زیباسازی شهر تهران درباره ارتباط مردم با مجسمهسازی و نسبت مجسمهها با زندگی روزمره، بود: «خوشبختانه ظرف سالهای اخیر کارهای بسیار ارزشمندی انجام شده و در گوشهگوشه شهر آثار مختلفی را مشاهده میکنیم. اما باید به این نکته توجه داشته باشیم که چه میزان رضایت مردم با ساخت این آثار جلب شده است. بیتردید باید نگاه و رویکرد خود را بهگونهای تغییر دهیم که نیاز شهروندان و نسبت خلق این آثار با زندگی آنها تناسب دقیقی داشته باشند و کمک کنند تا هویتسازی در شهر محقق شود. باید با توجه به آثار خلق شده در گذشته بهعنوان یک تجربه نواقص را برطرف و تلاش کنیم آثاری ساخته شود که با زندگی روزانه شهروندان تعامل بیشتری داشته و در حقیقت پاسخگوی نیازهای آنها باشد».
برزین ضرغامی در بخش آخر سخنان خود گفت: «استمرار این سمپوزیوم در 9دوره نشان از اهتمام سازمان زیباسازی در این عرصه دارد و نشان میدهد که این سمپوزیوم توانسته بخشی از نیاز شهری را برطرف کند. بیتردید این سمپوزیوم فرصت خوبی است برای کسب تجربه بهویژه برای دانشجویان این رشته که امسال توجه بیشتری به آنها شده تا بهعنوان دستیاران در کنار هنرمندان حرفهای قرار بگیرند».
سنگ؛ ماده اصلی ساخت مجسمه
سید مجتبی موسوی، دبیر نهمین سمپوزیوم مجسمهسازی تهران نیز طی سخنانی به تشریح روند برگزاری سمپوزیوم نهم پرداخت: «406هنرمند برای شرکت در این سمپوزیوم ثبتنام کرده بودند. سازمان زیباسازی سمپوزیومهای دیگری نیز برگزار کرده است. سمپوزیومهای ملی با موضوعات مختلف ازجمله یادبود دفاعمقدس با ساخت سردیس شهدای دفاعمقدس و دو دوره سمپوزیوم مفاخر کشور که در هر دوره به گروه خاصی از مفاخر علمی، فرهنگی ، ورزشی و... اختصاص پیدا کرده برگزار شده است. این سمپوزیوم نیز نهمین دوره خود را در سطح بینالمللی برگزار میکند».
مجتبی موسوی در بخش دیگر سخنان خود به رویکرد سمپوزیوم نهم درباره استفاده از سنگ بهعنوان ماده اصلی خلق مجسمهها اشاره کرد: «سیاست سمپوزیوم در دوره نهم این بوده است که سنگ را بهعنوان ماده و متریال تخصصی انتخاب کند. ما در کشور 700نوع سنگ در معادن مختلف داریم اما متأسفانه در سالهای اخیر مجسمهسازی با استفاده از متریال سنگ به فراموشی سپرده شده بود که احیای این موضوع یکی از سیاستهای اصلی این سمپوزیوم قرار گرفته است. امروز هنرمندان حرفهای مجسمهسازی از دل همین سمپوزیوم پرورش پیدا کردند به شکلی که با متریال سنگ آشنا و حرفهای شدند و حتی به سمپوزیومهای جهانی راه پیدا و موفقیتهای بسیاری را کسب کردهاند».
موسوی درباره میزان مشارکت و استقبال هنرمندان از سمپوزیوم نهم گفت: «در نهمین کرده 406ثبت نامی در بخشهای مختلف داشتیم که از این میان 180هنرمند خارجی ثبت نام کردند که ما میزبان 10نفر از آنان هستیم. همچنین 96نفر از هنرمندان ایرانی در بخش حرفهای ثبت نام کردند که ما میزبان 5نفر از آنان هستیم و 30نفر دانشجوی رشته مجسمهسازی نیز ثبت نام کرده بودند که ما میزبان 10 نفر از آنان هستیم. 15هنرمند نیز بهعنوان دستیار در کنار هنرمندان ما در این سمپوزیوم فعالیت میکنند».
همه محصولات سمپوزیوم به شهر میروند
بخش آخر سخنان موسوی درباره نحوه استفاده از محصولات سمپوزیوم بود: «محصول نهایی هر دوره سمپوزیوم تماما در فضاهای عمومی شهر تهران، بهرهبرداری و نصب شده و بهصورت مجموعهای در فضاهای شهری قرار گرفتهاند البته سیاست این بوده که در هر دوره یک باغ مجسمه در این سمپوزیوم برای تهران داشته باشیم که در 6دوره قبلی این اتفاق افتاده است».
نهمین سمپوزیوم بینالمللی مجسمهسازی تهران از 11آبان تا 4آذر در اراضی عباسآباد، در مجاورت بوستان نوروز، برگزار میشود. مجسمهسازان آثار خود را در این مدت میسازند تا پس از پایان سمپوزیوم به فضاهای شهری منتقل و در نقاط گوناگون شهر تهران نصب شوند.