گام تازه هوشمندسازی برای پروانه ساختمانی
در مراسم رونمایی از سرویس‌های هوشمندسازی شهری مطرح شد: به‌زودی فرایند پروانه مجوز ساخت الکترونیکی می‌شود
حامد فوقانی _ خبر‌نگار
فرایند طولانی پروانه مجوز ساخت بنا در ایران و به‌ویژه کلانشهرها ازجمله تهران بسیار سخت و طولانی است؛ شهروندان باید ساعت‌ها وقت صرف کنند تا بتوانند پروانه ساخت یک‌بنا را کسب کنند؛ سرانجام هم مشخص نخواهد بود که آن بنا قرار است طبق طرح تفصیلی احداث شود یا ضابطه‌ها زیر آجرهای آن گم می‌شوند. بخشی از عارضه‌هایی که به شهر وارد می‌شود ناشی از همین رویکرد است. مردم بین دفاتر الکترونیک، شهرداری‌های نواحی و مناطق و دیگر سازمان‌های مربوطه در حال رفت‌وآمد هستند تا بتوانند به آنچه می‌خواهند دست پیدا کنند. شکل‌گیری فساد، افزایش ترددهای شهری و در پی آن افزایش آلودگی هوا و ترافیک، پیچیده و زمان‌بر شدن فرایندهای شهرسازی و نبود رضایت بخشی از مشکلاتی است که به‌خاطر انجام فرایند صدور پروانه ساخت‌وساز به شکل سنتی و نیمه‌سنتی پدید می‌آید. به همین‌خاطر مدیریت شهری تهران، با هدف رفع چنین مشکلاتی و چابک کردن سیستم، بهره از فناوری‌های هوشمند و نوین موجود را در دستور کار قرار داده تا همانطور که وعده داده شده بود، به‌زودی فرایند صدور پروانه الکترونیکی شود. روی این موضوع طی یک‌سال و نیم گذشته بررسی‌های جدی صورت گرفته و آنطور که عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران می‌گوید، مقدمات برای اجرای الکترونیکی شدن فرایند فراهم آمده است. او این مطلب را صبح دیروز در آیین رونمایی از سرویس‌های هوشمندسازی بیان کرد.
هوشمندی؛ مانع تخلف و ابزار شفافیت
بهاره آروین، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران
در تهران مسائل زیادی وجود دارد؛ آلودگی و ترافیک در صدر است اما شفاف‌سازی را باید از کجا شروع کنیم؟ شهرداری تهران متأسفانه اعتماد اجتماعی خود را از دست داده و این به‌دلیل برخی اقدامات طی سال‌های گذشته است. اینجا لبه ارتباط ما با مردم است و بیشترین دلیل مراجعه مردم همین است. بنابراین یکی از راه‌های کوتاه برای افزایش اعتماد از دست رفته، شفافیت در حوزه معماری و شهرسازی است تا مردم تغییرات را احساس کنند و اتفاقا این اولویت در شفاف‌سازی است. امروز هرکسی می‌تواند برای خانه درخواست مجوز بدهد یا رأی صادر شده برای پرونده خود را از طریق الکترونیکی دریافت کند. با این شیوه بسیاری از تخلفات اتفاق نمی‌افتد و شفافیت شکل می‌گیرد.
ساختار شبکه‌ای برای جلوگیری از رانت
عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران
ما پس از دوره‌هایی که مبتنی بر برون‌سپاری و آزادسازی اقتصاد بوده امروز در کشور شاهد هستیم که ساختار شبکه‌ای بر کارهای ما حاکم شده است؛ ساختار شبکه‌ای یعنی بتوانیم از ظرفیت‌های محیط استفاده کنیم. مدل‌های امروزی بازارهای کسب و کار، بر این شکل کار مبتنی هستند و ساختار شبکه‌ای عناصر را به‌هم متصل می‌کند. از این پس همانگونه که به نمای ساختمان توجه می‌شود، به پیاده‌روسازی حین اجرای عملیات احداث ساختمان توجه خواهد شد. زمانی برای دیدن طرح تفصیلی به شهرداری و دفاتر خدمات شهر مراجعه می‌کردند و این رانتی برای عده‌ای خاص بود، اما امروزه این اطلاعات شفاف و فراگیر شده است. یکی از مزایای سیستم شبکه‌ای سلامت کار است. در سیستم شبکه همه مردم برای کارهایی که در شهرداری انجام می‌شود، دخیل می‌شوند. به‌زودی صدور پروانه هم با کمک نهادهای ذیربط الکترونیکی خواهد شد. همچنین دیگر بحث طبقه، تراکم و پول اضافه به کمک این شبکه و سیستم در شهرداری معنی ندارد و آنچه طرح تفصیلی تعیین کرده عینا عملیاتی خواهد شد. یکی از تغییرات تأکید بر نظارت بر اجرای کف‌سازی پیاده‌روهای ساختمان در کنار نماست.
شهروند هوشمند مهم‌ترین رکن شهر
محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران
مهم‌ترین رکن شهر هوشمند، شهروند هوشمند است. اول باید به درون شهرداری نگاه شود و بعد به سمت شهر هوشمند حرکت کنیم. تلاش می‌کنیم که سرویس‌های مختلف شهرداری تهران را براین مبنا فعال کنیم. ابتدای سال ۹۷ فعالیت جدی این سامانه با طرح ترافیک (تهران من) آغاز شد. هم‌اکنون 3 میلیون و ۳۷۴ هزار نفر کاربران این سامانه را تشکیل می‌دهند. از طرف دیگر در کارتابل شهروندی در راستای شفافیت و سرویس‌دهی از ابتدای سال ۹۰ هرآنچه پرونده (پروانه و گواهی) وجود داشته بارگذاری شده است. از این طریق، مراجعه حضوری در بسیاری از خدمات حذف می‌شود و فرایند ثبت درخواست نیز پیاده‌سازی خواهد شد. ثبت درخواست شامل ثبت درخواست پروانه تخریب نوسازی، پایان‌کار ساختمان، ورود اطلاعات مالک و متقاضی، انتخاب مهندس همراه و تعیین زمان بازدید است. کنترل هوشمند نقشه شامل تراکم، تعداد طبقات، سطح اشتغال، بررسی هوشمند اطلاعات براساس پهنه طرح تفصیلی و کنترل هوشمند هرگونه مغایرت است. اعلام رقوم ارتفاعی کف پیاده‌رو و معابر نیز شامل محاسبه ارتفاعی دقیق و مختصات ارتفاعی معابر برای رسیدن به مناسب‌ترین نقطه صفر در احداث ساختمان است.
تسهیل فرصت‌های ساخت‌وساز
زهرا نژادبهرام، عضو هیأت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران
اتفاق مبارکی که قرار است بستری از دقت، صحت و سرعت را برای صدور پروانه در اختیار شهروندان قرار دهد و شکاف بی‌اعتمادی را مرتفع کند، امروز بستری برای بروز تعارضات جدی و عدم‌شفافیت‌های مؤثر می‌شود. باید در این زمینه چه‌کار کرد و چه ظرفیتی را به وجود آورد تا بتوانیم از این گسل به‌عنوان بستری برای ارتقای مهارت‌های شهروندی استفاده کنیم؟ امروزه ۸۰ گام برای صدور پروانه تعریف شده که ۳۵ گام آن به‌صورت الکترونیکی در اختیار کاربران قرار گرفته است. با برداشتن هرگام پیش‌بینی می‌شود ظرفیت‌های بسیاری برای شهروندان ایجاد شود. خروجی شفاف‌سازی که در حوزه شهرسازی به‌وجود آورده‌ایم تسهیل فرصت‌های ساخت‌وساز در حوزه کسب‌وکار است. یکی از وظایف ما به‌عنوان مدیریت شهری کاهش این زمان است. زمان کسب و کار برای کشور دانمارک در صدور پروانه ۲۰ روز است، در کشور امارات ۱۴ روز و در کشور ایران این میزان متفاوت است، این در حالی است که کشور ما در حوزه کسب‌وکار و ساخت‌وساز سرمایه‌گذاران بسیاری دارد.
