نمایش جنجالی در کن
نمایش ماجرا در فستیوال کن هیاهوی بسیاری آفرید. تماشاگران هنگام نمایش فیلم با هو کردن مداوم، یکی از جنجالیترین شبهای کن را رقم زدند. ریتم کند فیلم صدای اغلب تماشاگران را درآورده بود. پنهلپه هیوستن- سردبیر سایت اندساوند- نمایش ماجرا در کن را چنین روایت کرده است: «در فستیوال کن، دستکم در طول نیمه دوم فیلم، تمرکز آدم به شیوهای دردآور در دو جهت پرده و تماشاگران تقسیم میشد. یک صحنه طولانی عاشقانه، اعتراضهای ریشخندکننده و عصبانی تماشاگران را به دنبال داشت...
چند نمای طولانی دختری که در طول راهرو میدوید، فریادهای «کات» را به دنبال داشت و آخرین صحنه با زوزههای «داره گریه میکنه، نگاه کنین داره گریه میکنه» همراه بود. استقبال زشت و غیرقابل بخششی بود...» (سینمای جدایی/ امید روشنضمیر/ نشر نیلا/ 1386).
با اینکه تماشاگران به شدت از ماجرای آنتونیونی عصبانی شده بودند، داوران کن فیلم را پسندیدند. ماجرا، برنده جایزه ویژه هیأت داوران فستیوال کن شد. لحظه اهدای جایزه به آنتونیونی هم خالی از حاشیه نبود و عدهای از حاضران با سوتهای اعتراضی به استقبال کارگردان ماجرا رفتند.
حمایت منتقدان از فیلم آنتونیونی و ستایشهایی که از ماجرا در اکران پاریس صورت گرفت به مرور ورق را به نفع فیلم و سازندهاش برگرداند. درحالی که منتقدان اروپایی ستایشگر سبک تازه آنتونیونی بودند در آمریکا منتقدان باتجربه و قدیمی نشریاتی چون تایم و نیوزویک نقدهای منفی بر ماجرا نوشتند. کمی بعد اما، سر و صدای مخالفان فروکش کرد و این دوستداران آنتونیونی بودند که میدان را به دست گرفتند.
مونیکا ویتی؛ زن افسرده سینمای مدرن
بخش قابل توجهی از دوره طلایی سینمای آنتونیونی با حضور مسلط و تاثیرگذار مونیکا ویتی سپری شد و در یادها ماند. مونیکا ویتی از 15سالگی در نمایشهای آماتوری بازی میکرده و سال1953 از آکادمی ملی هنرهای دراماتیک رم فارغالتحصیل شد و 2سال بعد برای اولین بار در فیلم «خنده، خنده، خنده» (1955) جلوی دوربین رفت. آشنایی با آنتونیونی سرنوشت مونیکا ویتی را تغییر داد. با فیلم «ماجرا» مونیکا ویتی به عنوان شمایل زن سینمای مدرن اروپا مطرح شد و گرچه در «شب» آنتونیونی حضورش زیر سایه ژان مورو بود ولی با «کسوف» و «صحرای سرخ» نقش خود را به عنوان بازیگر شاخص سینمای آنتونیونی تثبیت کرد. مونیکا ویتی به عنوان زنی حساس، کمی افسرده و معمولا مردد در پذیرش و باور عشق، تصویری تازه از زنانگی در سینما ارائه میداد و به عنوان ستاره فیلمهای آنتونیونی در کانون محوری آثار این ایتالیایی تلخاندیش میدرخشید.
ظهور و سقوط آنتونیونی
2سال بعد از اکران ماجرا دومین نظرسنجی بهترینهای تاریخ سینما توسط نشریه سایت اندساوند برگزار شد. در اولین دوره نظرسنجی سایت اندساوند «دزدان دوچرخه» بر صدر جدول تکیه زده بود و خبری از «همشهری کین» نبود. 10سال بعد در نظرسنجی سایت اندساوند فیلم اورسن ولز در جایگاه نخست قرار گرفت. آن هم با اختلافی اندک با ماجرا. همشهری کین 22 رأی داشت و ماجرا با 20 رأی رتبه دوم بهترینهای تاریخ سینما را به دست آورد. 10 سال بعد ماجرا از رتبه دوم به رتبه هفتم تنزل درجه یافت و سال 1982 باز هم در همین رتبه قرار گرفت. فیلم آنتونیونی 3دهه در تاپ تن منتقدان حضور یافت و در نظرسنجی سال92 دیگر خبری از آنتونیونی نبود. در 2 رایگیری 2دهه بعد سایت اندساوند باز هم ماجرا و آنتونیونی جایی میان برگزیدگان نداشتند. جز در نظرسنجی 1962 که منتقدان تحت تاثیر فیلم تازه اکران شده آنتونیونی قرار داشتند، آرای فیلم دهه به دهه کمتر و کمتر شد. از دهه90 به بعد آنتونیونی دیگر فیلمسازی نبود که منتقدان طراوت و تازگی بیان سینمایی را در آثارش جستوجو کنند. با آغاز هزاره سوم ملالآور بودن فیلمهای آنتونیونی مورد تاکید قرار گرفت. ظاهرا باید نیم قرن میگذشت تا منتقدان با واکنشهای تماشاگران فریاد و ماجرا همراه شوند.
آنتونیونی عزیز
آنتونیونی از جمله فیلمسازانی بود که قبل از اینکه فیلمهایش در ایران به نمایش درآید به چهره مورد علاقه منتقدان تبدیل شد! به گفته پرویز نوری که سردبیری چند دوره ستاره سینما در دهههای 30 و 40 را برعهده داشته و در اوایل دهه 40 به همراه هژیر داریوش، سردبیر نشریه هنر سینما بود، با آمدن مجلاتی چون کایهدوسینما به ایران و ترجمه نقدهای منتقدان فرانسوی درباره فیلمهای ماجرا و شب، سینمایینویسان ایرانی قبل از دیدن فیلمهای آنتونیونی، شیفته او شدند! کمی بعد نوشتههایی از هژیر داریوش و کامران شیردل که در اروپا فیلمهای آنتونیونی را دیده بودند از راه رسید و با راه افتادن کانون فیلم، ماجرا و شب در ایران به نمایش درآمد. آنتونیونی در دهه40 پای ثابت نشریات سینمایی بود و به عنوان یکی از مظاهر سینمای مدرن اروپا مورد توجه سینمایینویسان قرار داشت؛ فیلمسازی که شیردل او را آنتونیونی عزیز مینامید و شمیم بهار، منتقد سختگیر آن سالها، بر فیلم «آگراندیسمان»اش نقد مثبت مینوشت.
دهه50 مرور آثار آنتونیونی در فستیوال تهران برگزار شد و خود آنتونیونی هم به ایران آمد و در نشست حاضر شد. در این نشست، کامران شیردل(ستایشگر پرشور آنتونیونی در دهه40) کنار فیلمساز ایتالیایی حضور داشت.
جامپ کات
در همینه زمینه :