مهار گزینشی‌ها
با وجود ضعف در اطلاع‌رسانی، زنان جایگاه‌های محدودی را که برایشان کنار گذاشته بود پر کردند
مائده امینی_روزنامه نگار
تصویر بنفش بلیت‌های فروخته شده صبح روز دوازدهم مهرماه، صفحه گوشی‌هایمان را پرکرده بود. ضعف در اطلاع‌رسانی نتوانسته بود مانع زنانی شود که می‌خواستند به استادیوم بروند.
تا همین 3،2 سال پیش مسئله، مسئله ایران و عربستان بود. پرونده حضور زنان در ریاض که بسته شد، ایران تنها ماند تا بیشتر توجه جهان را به‌خود جلب کند؛ تنها کشوری که زنانش حق دیدن فوتبال ندارند، کجاست؟ چه قوانینی دارد؟ چه آدم‌هایی در آن زندگی می‌کنند؟
در ماهی که گذشت، هیأتی از فیفا برای بررسی زیرساخت‌های حضور زنان در بازی آتی ایران-کامبوج به ایران آمدند و گزارش دادند که مشکلی برای این مهم وجود ندارد. طبق توافقی که فدراسیون فوتبال ایران و مدیران فیفا داشته‌‌اند، قرار شد از این پس زنان هم تماشاگر بازی‌های فوتبال باشند. نتیجه مذاکرات پیدرپی مسئولان ورزش ایران این بود که فعلا تماشاگران زن در بازی‌های ملی حضور داشته باشند و مبدا عملیاتی شدن این توافق از بازی ایران-کامبوج در مقدماتی جام‌جهانی 2022 اعلام شد. تا جایی که حتی فدراسیون فوتبال ایران جایگاه‌هایی را هم که قرار است به زنان اختصاص پیدا کند، مشخص کرد؛ سکوهای سمت راست جایگاه ویژه، پایین جایگاه خبرنگاران تا جایگاه8 استقلالی‌ها.
با این همه، درحالی‌که برخی خبرگزاری‌ها روز فروش بلیت را ساعت 12هفدهم مهر اعلام کرده بودند، نیمه‌های شب یازدهم مهر، بلیت‌فروشی بازی ایران و کامبوج باز شد. این بار زنان هم می‌توانستند سهمی از صدهزار‌نفری آزادی داشته باشند. اطلاع‌رسانی اما در این زمینه تقریبا وجود نداشت. پیگیری‌های همشهری از وزارت ورزش و کمیته فرهنگی فدراسیون فوتبال هم به نتیجه‌ای نرسید. نمایندگان هیچ کدام از این نهادها تا پیش از یازدهم مهر، اطلاعی از روز بلیت فروشی نداشتند یا حداقل تمایلی به درمیان گذاشتن آن با رسانه‌ها از خود نشان نمی‌دادند.
با من به ورزشگاه بیا
تصویر بارکد بلیت‌های بنفش رنگ، دست‌به‌دست می‌شد و حس خرید بلیت برای حضور در ورزشگاه که انگار برای نیمی از جامعه حسابی تازگی داشت، به اشتراک گذاشته می‌شد. کم‌کم هشتگ «با من به ورزشگاه بیا» توسط زنان ترند شد و بالا آمد.
صبح دوازدهم مهر درحالی‌که جایگاه‌های دوم، سوم و چهارم به‌ترتیب باز می‌شدند، شبکه‌های اجتماعی رسانه زنان شده بودند تا کسی از قافله جا نماند. تا جایی که جایگاه چهارم در کمتر از نیم‌ساعت پر شد.
اگرچه ضعف در اطلاع‌رسانی باعث شده بود که هنوز عده‌ای از خرید بلیت جا بمانند اما بررسی‌ها نشان می‌داد این بار دیگر بلیت‌فروشی به زنان به شکل محدود و گزینشی انجام نشده بود.
شیوه انتقال زنان، محل بحث است
شیوه انتقال زنان به ورزشگاه هم محل اختلاف است. غلامحسین زمان‌آبادی، رئیس کمیته فرهنگی فدراسیون گفته است: «در این زمینه ما در حال آماده کردن شرایط هستیم. یک بازدید میدانی داشتیم و حتی عده‌ای از خانم‌ها را با اتوبوس به ورزشگاه آزادی بردیم تا خودشان شرایط را از نزدیک ببینند تا مسائل را خودشان ارزیابی کنند؛ مثلا اینکه ورود و خروج چطور است تا اگر مشکلی وجود دارد، حل شود. متوجه شدیم از جهت فضاهای بهداشتی باید یک مقدار کار کنیم که این زیرساخت‌ها توسط خود مدیریت مجموعه ورزشی آزادی انجام شده است.»
آیا معضل بلیت‌فروشی گزینشی برای همیشه حل می‌شود؟
برخی می‌گویند که برای کنترل بلیت‌فروشی گزینشی در بازی‌های آینده، نیاز به تدوین سازوکاری پیوسته داریم؛ سازوکاری که از سوی وزارت ورزش درنظر گرفته نشده است. یک وکیل دادگستری آگاه به قوانین ورزشی که تمایلی به افشای نامش ندارد به همشهری می‌گوید: هیچ رویه مشخص مطابق مقرراتی دراین باره وجود ندارد. بر اساس قرار قبلی، فیفا، نماینده‌هایی به ایران می‌فرستد که بعد از حضور در استادیوم گزارشی نوشته و آن را ارسال خواهند کرد اما اینکه قبل از آن چطور به روند حضور زنان نظارت خواهد شد، موضوعی است که قربانی رفتار دوگانه فیفا با مسئله ایران شده است.
این وکیل توضیح می‌دهد: از لحاظ حقوقی برای رفع این مشکل خلأهای جدی در بیانیه‌های فیفا و قوانین داخلی کشور وجود دارد که باید مورد بررسی دوباره قرار بگیرد. آیا در سایر بازی های ملی که وعده داده شده هم زنان قادر به خرید بلیت اینترنتی خواهند بود؟
این در حالی است که یک مقام آگاه به همشهری می‌گوید: فیفا با مهندسان نرم‌افزاری که استخدام کرده از این پس بر شیوه بلیت‌فروشی به زنان نظارت خواهد کرد.
تأکید فیفا بر بلیت فروشی «براساس تقاضا»
مسئله بعدی مسئله تعداد محدود بلیت‌هایی است که برای بانوان درنظر گرفته می‌شود. حالا که زنان از خرید بلیت استقبال کرده‌اند، سؤالی که در این میان مطرح می‌شود این است که آیا باید صرفا در هر بازی جایگاه های محدودی برای زنان
درنظر گرفته شود؟
به‌نظر می‌رسد بیانیه اخیر فیفا در این حوزه، حداقل روی کاغذ بهتر عمل کرده است. این وکیل دادگستری می‌گوید: تنها قید جدیدی که به بیانیه اخیر فیفا اضافه شده است، قید by demand است که می‌توان امیدوار بود که بر این اساس، برای هیأت ناظر مهم باشد که بلیت‌فروشی براساس تقاضا انجام شود نه براساس محدودیت‌هایی که فدراسیون یا وزارت ورزش و جوانان برای زنان قائل شده‌اند.
ممکن بود فوتبال ایران تعلیق شود
حساسیت‌های روی فوتبال ایران و حضور زنان در ورزشگاه‌ها زیادشده است. حالا دیگر نگاه جهان خیره به ایران است و بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد بیش از 50رسانه خارجی هجدهم مهر به آزادی خواهند آمد. این وکیل دادگستری پیش‌بینی می‌کند: اگر به جریان پیش آمده تن ندهیم، به سمت تعلیق خواهیم رفت؛ چرا که قوانینی که ایران پیدرپی زیر پا می‌گذارد بالاخره کار دست کشور خواهد داد. تصمیم نهایی در این‌باره با شورای فیفاست. روند حقوقی تعلیق به این صورت است که کمیته داخلی در فیفا تصمیم اولیه را می‌گیرد. این تصمیم در مرحله بعد باید به تأیید شورای فیفا برسد و بعد دبیر کل آن را ابلاغ کند. البته قبل از این تعلیق نهایی، عموما یک نامه صریح به کشور مورد‌بحث زده می‌شود که به نوعی اتمام‌حجت با مسئولان آن کشور است. آیا حضور زنان در روز بازی ایران- کامبوج مقدمه‌ای برای حضور آنان در بازی‌های باشگاهی خواهد بود؟
نمایندگان فیفا در همین سفر اخیر، با وجود توافقات قبلی، بحث ورود خانم‌ها در بازی‌های لیگ را هم مطرح کرده‌اند. حسین زمان‌آبادی در اظهارات اخیر خود گفته است: ما بارها به فیفا توضیح داده‌ایم که باز شدن درهای ورزشگاه‌ها در بازی‌های داخلی، نیاز به زمان بیشتری دارد؛ چون فدراسیون فوتبال و دولت به‌تنهایی نمی‌توانند تصمیم‌گیرنده باشند.
در همینه زمینه :
