رشد 40درصدی ارزش پول ملی

یک سال پس از اوج دوران بحران ارزی، آمارها نشان می‌دهد قیمت هر دلار آمریکا تحت‌تأثیر سیاستگذاری‌های به نسبت درست ارزی 40درصد کاهش یافته است که این کاهش به‌معنای تقویت ارزش پول ملی در 4فصل گذشته است. به گزارش همشهری، چهارم مهرماه پارسال بود که قیمت هر دلار آمریکا به بالاترین نقطه تاریخی‌اش در اقتصاد ایران رسید و به افزایش دامنه نگرانی‌ها در میان فعالان اقتصادی منجر شد. مهرماه پارسال نرخ دلار در اوج منحنی خود به سقف 19هزار و 400تومان هم رسید اما حالا هفته‌هاست نرخ دلار در محدوده 11هزار تومان تثبیت شده است. دیروز و یک سال پس از سپری شدن این بحران ارزی، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری با طرح این پرسش که آیا ما حس نمی‌کنیم قدرت‌مان از سال گذشته بیشتر است؟ گفت: ارزش پول ملی نسبت به پارسال افزایش یافته و طبق گفته بانک مرکزی ارزش آن نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش یافته است. اما باید دید آیا آمارها هم این سخنان را تأیید می‌کنند؟

ریشه‌های بحران
بحران ارزی که تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی ازجمله تورم و تحریم‌های بین‌المللی رخ داد ریشه‌هایش از ابتدای زمستان 96نمایان شد و بلافاصله بعد از آغاز سال جدید در سال 97دامنه‌های آن گسترده‌تر شد. به‌طوری که ظرف کمتر از چند‌ماه قیمت هر دلار آمریکا از4300تومان به 19هزار و 400تومان در مبادلات چهارم مهر‌ماه پارسال رسید. البته رشد قیمت‌ها یک دور در سال 95با شیب ملایم از محدوده 3500تومان تا 4300تومان اتفاق افتاده بود اما این رشد از سوی تحلیلگران و اقتصاددانان با محاسبه عوامل بنیادین اقتصاد تا حدودی طبیعی تلقی می‌شد، اما رشد افسارگسیخته قیمت‌ها در سال 97شوک‌های عمیقی به بازار و اقتصاد ایران وارد کرد که دامنه آثار آن تا همین امروز هم باقی مانده است و به باور تحلیلگران ارزیابی اثرات آن را باید به سال‌های بعد موکول کرد.

تقویت ارزش پول ملی
اکنون یک سال بعد از سپری شدن وقوع بحران ارزی، آمار‌ها نشان می‌دهد تحت‌تأثیر اجرای سیاست‌های ارزی ازجمله بازگشت ارز حاصل از صادرات و کنترل تورم، ارزش پول ملی، مطابق سخنان رئیس‌جمهوری و رئیس‌کل بانک مرکزی 40درصد افزایش یافته و از 19هزار و 400تومان به 11هزار و 400تومان رسیده است. به‌نظر می‌رسد عبور از هسته سخت تحریم‌ها در کنار اجرای سیاست‌های ارزی در کاهش قیمت ارز تأثیر داشته و می‌توان انتظار داشت درصورت رفع تنگنا‌های مالی ناشی از تحریم‌ها روند ثبات ارزی ادامه یابد، زیرا افزایش صادرات نفت به افزایش ذخایر ارزی ایران منجر می‌شود و این موضوع دست بانک مرکزی را برای کنترل بازار ارز بیشتر می‌کند. در ابتدای سال‌جاری حسن روحانی اعتراف کرده بود در اواخر سال96خزانه ارزی کشور خالی بوده و همین عامل دست بانک مرکزی را برای اجرای سیاست تثبیت قیمت‌ها بسته بود.
برخی تحلیلگران بر این باورند که از این پس قیمت دلار عمدتا تحت‌تأثیر عوامل اقتصادی و بازار قرار خواهد گرفت و حتی افزایش سطح تنش‌های سیاسی هم کمتر می‌تواند به رشد قیمت دلار منجر شود. بر این اساس می‌توان امیدوار بود قیمت دلار در سطوح کنونی تثبیت شود. در همین رابطه مهدی میرزایی از تحلیلگران بازارهای مالی در این‌باره در کانال شخصی‌اش نوشت: بازار ارز هیچ واکنشی به تحریم سپاه پاسداران، تحریم‌های جدید ترامپ، سرنگونی پهپاد آمریکا، تنش‌های لفظی 2کشور، ورود ناو آبراهام لینکلن و افزایش سطح غنی‌سازی‌ ایران نشان نداد. او در پاسخ به این پرسش که چرا دلار هیچ واکنشی به این خبر‌ها و افزایش سطح تنش‌ها نشان نداد؟ می‌گوید: چون موج یا دوره صعودی دلار به پایان رسیده است. دقیقا مشابه بازار سهام که برخی اوقات در یک روند نزولی با بدترین خبر هم نزول نمی‌کند و در یک روند صعودی حتی با بهترین خبر‌ها هم افزایش نمی‌یابد. به گفته او قیمت‌ها در قالب روندها همیشه اتفاقات آینده را پیش‌خور می‌کند و واکنش دلار هم مشابه همین رویداد بود.