منابع طبیعی
آموزش مدیریت مردمی جنگل‌ها در شمال
جعفریان: برای حفاظت از جنگل‌ها راهی جز مشارکت مردم و ساکنان مناطق جنگلی نداریم
مدیر کل آموزش و ترویج مشارکت‌های مردمی سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور از آغاز آموزش مدیریت جنگل‌ها در استان‌های شمالی کشور، به منظور جلب مشارکت مردم در حفظ و مدیریت منابع طبیعی خبر داد. به گزارش ایرنا «وحید جعفریان» در کارگاه آموزش مدیریت جنگل در مسجد جامع دهستان جوکندان تالش اظهار کرد: در این کارگاه‌های آموزشی که در 4 استان شمالی کشور برگزار خواهد شد، دیدگاه‌های مردم در چگونگی حفظ و احیای جنگل‌ها را دریافت و در مدیریت مشترک جنگل توسط دولت و مردم، لحاظ خواهیم کرد.وی افزود: در گذشته برای حراست جنگل‌ها گارد جنگل تشکیل شده بود، اما تجربه کشورهای مختلف نشان می‌دهد که اگر پای هر درخت تانک نیز مستقر شود، جنگل حفظ نخواهد شد و راهی جز مشارکت مردم در مدیریت جنگل‌ها وجود ندارد.
تلاش برای جذب همسایگان جنگل‌ها
مدیر کل آموزش و ترویج مشارکت‌های مردمی سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور خاطرنشان کرد: باید تعارض‌ها، اختلافات و مشکلات حوزه منابع طبیعی مردم نزدیک به اراضی جنگلی، بررسی و برطرف شود تا مردم در حفاظت و مدیریت منابع جنگلی مشارکت کنند.جعفریان افزود: جنگل‌های هیرکانی شمال ایران به عنوان میراث طبیعی جهان در سازمان یونسکو ثبت شده‌اند و باید با بهره‌گیری از ظرفیت قانون و ایجاد منافع مشترک برای مردم و دولت، نیروهای محلی را به مدیریت جنگل‌ها ترغیب کنیم.
پیگیری وضعیت نیروهای شرکتی
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان نیز در این کارگاه آموزشی گفت: برای حفظ و مدیریت بهتر جنگل‌ها، تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی منابع طبیعی در دستور کار قرار گرفته و برای داوطلبان حفاظت از جنگل‌ها نیز فرم‌های جذب همیار حفاظتی ارائه خواهد شد. در روند جذب نیروها از نیروهای شرکتی و همیاران حفاظتی استفاده خواهیم کرد و هرگز نیرویی بر اساس سفارش یا خارج از مجرای قانون، در اداره‌های منابع طبیعی و آبخیزداری جذب نخواهد شد.
«محسن یوسف‌پور» افزود: بهره‌برداری از جنگل‌های کشور از سال ۱۳۳۸ آغاز شده بود و در سال ۱۳۹۶ با ابلاغ ششمین برنامه 5ساله توسعه کشور، استفاده از درختان جنگلی متوقف شد، اما با توجه به آسیب دیدن جنگل‌ها، تدوین طرح جایگزین مصرف منابع جنگلی ضرورت یافت که رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تاکید کردند.وی اظهار کرد: جنگل‌های هیرکانی گیلان که اراضی جنگلی تالش از مهم‌ترین بخش‌های آن است، از مناطق طبیعی نادر و کمیاب محسوب می‌شوند. این جنگل‌ها در تامین اکسیژن و اقلیم‌سازی نقش مهمی دارند و باید تقویت شوند.
در همین زمینه طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی با مشارکت مردم، از سال آینده اجرا خواهد شد و در آن از دیدگاه‌ها و نقطه نظرات مطرح شده در این کارگاه‌ها استفاده خواهیم کرد.مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان افزود: طبق تجربه ۵۰ ساله کارشناسان، مدیریت جنگل‌ها باید به نیروهای محلی واگذار شود و مردم در مبارزه با سوداگران درختان جنگلی، مهار آتش‌سوزی‌ها و مقابله با زمین‌خواری‌ها نقش ایفا کنند. این مسئول ادامه داد: مشکلات مردم مناطق جنگلی به طور عمده به اشتغال، مراتع و دامداری و چگونگی بهره‌مندی از منابع جنگلی مربوط است.
این مشکلات در داخل طرح‌های هادی با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و در خارج از طرح‌ها، با همراهی دستگاه‌های مرتبط برطرف خواهد شد.یوسف‌پور از افراد نزدیک به اراضی جنگلی خواست که تا زمان تعیین تکلیف اختلافات اراضی با اداره‌های منابع طبیعی و آبخیزداری، از ساخت‌و‌ساز در آنها خودداری کنند و گفت: مردم اطمینان داشته باشند که مشارکت آنها و دولت در مدیریت جنگل، مانع ارجاع مشکلات به پاسگاه‌ها و دادگاه‌ها خواهد شد.
کاهش توان جنگل‌ها برای تولید چوب
کارشناس امور جنگل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان نیز در این کارگاه گفت: ده‌ها سال بهره‌برداری از درختان جنگلی، توان جنگل‌ها را کاهش داده و توقف آسیب‌ها در منابع طبیعی استان، بدون مشارکت مردم امکان‌پذیر نیست. متاسفانه کاهش توان جنگل‌ها 1400 کارگاه صنایع چوب را از منابع جنگلی بی‌بهره گذاشته است.«محمدرضا نوری» افزود: در طرح مدیریت مردمی جنگل‌ها، برخی عرصه‌ها برای کشت گل‌پر و گونه‌های بومی و محلی، در اختیار مردم قرار خواهد گرفت و برداشت چوب، آخرین مرحله استفاده از جنگل خواهد بود.در این کارگاه، تعدادی از اهالی، مشکلات خود را به صورت شفاهی یا مکتوب با مسئولان در میان گذاشتند.
موقعیت جنگل‌های هیرکانی
جنگل‌های هیرکانی با ۲ میلیون و ۱۲۵ هزار هکتار مساحت و به گفته برخی صاحب‌نظران با ۴۰ میلیون سال قدمت، به عنوان متراکم‌ترین ناحیه جنگلی و نماد فسیل‌های زنده در ساحل جنوبی دریای خزر قرار دارند. ۵۳ درصد از آن در مازندران، ۲۶ درصد در گیلان و ۲۱ درصد در گلستان قرار دارد. این جنگل‌ها از آستارا در منتهی‌الیه غرب گیلان تا گلیداغ در شرق گلستان به طول ۸۰۰ کیلومتر و با عرض متغیر ۲۰ تا ۷۰ کیلومتر گسترده شده‌اند.
در همینه زمینه :
