آرزوهای خوب برای تهران داریم

محمد سرابی _ خبر‌نگار

همان سرنوشتی که طی دهه‌های گذشته بر باغات تهران رفت، بر خانه‌های تاریخی شهر هم گذشت. چند نسل معماری خانه‌های مسکونی در محله‌های تهران می‌توانست زمینه‌ای برای ایجاد هویت شهری و حفظ تاریخ معاصر آن باشد، اما در 2دهه گذشته آپارتمان‌های 4 و 5‌طبقه باعث تخریب این خانه‌ها شدند و امروزه برای پیدا‌کردن یک خانه قدیمی و اثبات تاریخچه آن باید راهی طولانی را طی کرد. برخی از این خانه‌ها نجات پیدا کردند و بازسازی شدند اما تعداد خانه‌هایی که از دست رفته‌اند، بسیار زیاد است.

شهردار تهران در این‌باره گفت: در طرح تفصیلی تهران ۶هزار خانه تاریخی در پایتخت شناسایی شده بود که امروز این تعداد به 1500خانه رسیده است؛ چراکه تعدادی از این بناها بر اثر توسعه کالبدی شهر از بین رفته است.
پیروز حناچی در مراسم بزرگداشت روز جهانی گردشگری که در برج میلاد برگزار شد، با اشاره به پیشینه تاریخی تهران، گفت: بیش از ۲۰۰سال از پایتخت‌شدن تهران می‌گذرد و این شهر از ظرفیت‌های بی‌بدیلی برخوردار است. امروز ما نه‌فقط از تهران بلکه از پهنه جنوبی البرز صحبت می‌کنیم.
او با بیان اینکه هفته جهانی گردشگری فرصتی برای دیدن و شناساندن مزیت‌ها و قابلیت‌های تهران است، ادامه داد: همکاران من اشاره‌هایی داشتند که تهران و اصفهان از ظرفیت‌های مساوی و صنعت گردشگری برخوردارند و در مواقعی از زمان تهران به اصفهان تنه می‌زد که به مرور زمان این ظرفیت‌ها از بین رفته و کاهش پیدا کرده است.
حناچی با بیان اینکه در این دوره از مدیریت شهری تمام تلاشمان این است که ارزش‌های تاریخی را بشناسیم و آنها را معرفی کنیم و ارزش‌‌های معاصر را به ارزش‌های قدیمی بیفزاییم، تأکید کرد: همه کشورها و شهرها تهران را با میدان آزادی می‌شناسند، اما پل طبیعت هم به‌عنوان نماد تهران مطرح شد و امروز اراضی عباس‌آباد هم در رنکینگ گردشگری دارای رتبه شده است. تهران حداقل یک اثر دارای ثبت جهانی را در خود جای داده و ظرفیت‌های بیشتری هم دارد، مهم این است که ما مدیران برنامه‌ریزی کنیم و برای این شهر آرزوهای خوب داشته باشیم.
شهردار تهران در ادامه به تنوع اقلیمی تهران اشاره کرد و گفت: کمتر شهری را می‌توان یافت که در آن با طی‌کردن فاصله کمی از آب و هوای کوهستانی به شن‌های روان کویری برسید.
حناچی با تأکید بر اینکه تهران از مشکل تمرکز رنج می‌برد، تصریح کرد: کلانشهرها همانطور که مشکلاتی دارند، فرصت‌هایی برای اشتغال و گردش سرمایه هم ایجاد می‌کنند که یکی از تبعات این موضوع تمرکز است. کلانشهری موفق خواهد بود که پیش از آنکه به مقیاس غیرقابل مدیریت دربیاید، با برنامه‌ریزی و رعایت تعادل منطقه‌ای این مشکل را حل کند.
شهردار تهران گفت: ما به دلایل مختلف درباره تهران دچار تمرکز هستیم و شهرداری تهران به‌تنهایی نمی‌تواند در حل این مشکل اثرگذار باشد و سیاست‌های عمومی هم‌ تأثیرگذار است. کاری که ما می‌توانیم انجام دهیم، این است که ارزش‌های باقی‌مانده تهران را شناسایی و برای آنها برنامه‌‌ریزی کنیم که این کار اکنون در شهرداری تهران در حال انجام است.

پشتوانه گردشگری
ایران و تهران جزو‌ ۱۰جاذبه گردشگری اول در دنیا هستند. این سخن بارها از زبان مسئولان کشور مطرح شده‌است. شهردار تهران هم به این نکته اشاره کرد. اما به باور او «این را باید به‌عنوان ظرفیت‌های آتی کشور چه در سند چشم‌انداز و چه در اسناد بالادستی دیگر ببینیم.» 
شهردار تهران در ادامه سخنانش عنوان کرد: در هفته گردشگری باید عناصری که به‌طور طبیعی ممکن است آنها را نبینیم به مردم معرفی کنیم و در معرض دید عموم قرار دهیم، محور فرهنگی- تاریخی تهران هم در طرح جامع و هم طرح تفصیلی لحاظ شده است. این طرح که اکشن پلن‌های خاصی دارد، در دستور کار شهرداری قرار دارد.
وی ادامه داد: کشور ترکیه مثل ایران از نفت برخوردار نیست، اما بر کشاورزی و سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری تمرکز کرده و محدوده تاریخی خود در شهر استانبول مانند میدان تقسیم را با پشتوانه گردشگری توسعه داده است. درآمدهای ناشی از گردش سرمایه گردشگری ترکیه از درآمدهای نفتی یک سال ما بیشتر است.
حناچی با بیان اینکه در اسناد بین‌المللی بر موضوع توسعه گردشگری به‌عنوان یکی از محورهای اصلی تأکید شده است، بیان کرد: این موضوع باید مورد توجه همه مدیران در کشور باشد. تمام‌ تلاش ما در شهرداری هم این است که تهران را به جاذبه‌ای به‌عنوان مقصد گردشگری تبدیل کنیم تا همه شهروندان از مواهب آن برخوردار شوند.

   لزوم از بین بردن سیاه‌چالگی در تهران برای رونق گردشگری

محسن هاشمی‌رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران:
صنعت گردشگری یکی از صنایع بسیار مهم است که با گذشت زمان و به‌صورت تصاعدی رونق بیشتری پیدا می‌کند.
صنعت گردشگری صنعتی است که با کمترین سرمایه‌گذاری، بیشترین شغل را ایجاد می‌کند. افزایش تبادلات فرهنگی، ایجاد شغل و دیپلماسی عمومی موجب شده که صنعت گردشگری جزو یکی از اولویت‌های دولت‌ها قرار بگیرد و به همین دلیل بیشترین حمایت‌ها و تسهیلات به این صنعت ارائه می‌شود. به‌دلیل برخی محدودیت‌ها نتوانستیم رتبه خوبی در صنعت گردشگری میان کشورها و به‌خصوص در منطقه داشته باشیم. درآمدهای نفتی و اتکا به این درآمدها اجازه نمی‌دهد وارد صنعت دیگری شویم. البته در نظام جمهوری اسلامی ایران محدودیت‌های ایدئولوژیک و ارزشی هم سبب کم‌رونقی گردشگری شده است. بنابراین لازم است در برخی از ارزش‌ها و محدودیت‌ها که کاذب هستند تجدیدنظر شود.
باید بتوانیم صنعت گردشگری را در کشور گسترش دهیم؛ ایران با 24اثر ثبت‌شده در یونسکو رتبه دهم را دارد، اما از نظر درآمد و تعداد گردشگر مقام پایینی دارد. در سال1396، 10میلیون گردشگر از کشور خارج شد و نصف این میزان به کشور وارد شد.


تهران و اصفهان از ظرفیت‌های مساوی و صنعت گردشگری برخوردارند و در مواقعی از زمان تهران به اصفهان تنه می‌زد که به مرور زمان این ظرفیت‌ها از بین رفته و کاهش پیدا کرده است