میلاد شاعر گل یخ
مهدی اخوان لنگرودی، شاعر، نویسنده، منتقد ادبی و خالق ترانه گل یخ متولد مهر 1324 است
«مهدی اخوان لنگرودی» شاعری با دغدغههایی در ادبیات کهن و مدرن است و نگاه جامع خود به شعر معاصر را در دایرهالمعارفی به همین نام درباره شاعران بعد از نیما یوشیج گرد آورده است.به گزارش ایرنا، در نخستین روزهای پاییز سال ۱۳۲۴، این شاعر نوپرداز و خوشقریحه در لنگرود زاده شد و بعدها گام در عرصه شعر و ادب و ترجمه گذاشت و آثار ادبی درخوری تالیف کرد.
دوران نوجوانی اخوان لنگرودی که فرزند یکی از کارخانهداران چای در گیلان بود با جنگ جهانی دوم و حمله روسها به ایران همراه شد. وی در خاطراتش مینویسد: «من و برادرم احمد آخرینهای پدر و مادرم بودیم که روسها یکباره ریختند شمال و خون و خونریزی که با بالونهایشان (هواپیما) لنگرود را بمباران میکردند و ما را که هنوز نهال نوپایی بودیم، برداشتند و بردند که پناه به کوههای لیلا کوه گرفتیم تا از بمبهای طیارههای روس در امان باشیم.»
این شاعر از نوجوانی به مطالعه ادبیات کهن به ویژه شعر علاقهمند بود و از بزرگان شعر نو ایران همچون نیما و شاملو تاثیر پذیرفت و به تدریج به ادبیات مدرن هدایت شد.وی اوایل دهه ۵۰ از دانشگاه تهران در رشته جامعهشناسی فارغالتحصیل شد، سپس برای ادامه تحصیل به اتریش رفت و از این فرصت، برای مطالعه در زمینه ادبیات آلمانی و شرقشناسی بهره جست ولی پیشتر و در سال ۱۳۴۵ نخستین دفتر شعر خود با عنوان «سپیدار» را به زیور طبع آراسته بود. بعدها با ممارست به کارش ادامه داد که نتیجه آن وجود دهها کتاب در حوزه شعر، رمان و نقد ادبی است.
تدوین دایرهالمعارف شاعران
اخوان لنگرودی نخستین دایرهالمعارف شعر معاصر فارسی را تدوین کرده است. خودش در اینباره میگوید: این دایرهالمعارف به شاعران بعد از نیما میپردازد و تاکنون چند جلد از آن آماده شده و به دست چاپ سپرده خواهد شد.این شاعر تفاوت این مجموعه را در مقایسه با گردآوریهای دیگر از شعر معاصر، دایرهالمعارفی بودن آن میداند و میافزاید: سعی کردهام که نگاه جامعی به شعر معاصر داشته باشم و از همه طیفها و گروهها شعر بیاورم.
تاکنون از افزون بر ۸۰۰ شاعر کار انتخاب کردهام، ضمن اینکه این دایرهالمعارف فقط به انتخاب شعر منحصر نیست و سعی کردهام زندگینامه کوتاه و توضیحهایی درباره شعر هر شاعر بیاورم.اخوان لنگرودی ترتیب قرار گرفتن کارها را الفبایی نمیداند و میگوید: شاید بتوان گفت بیشتر ترتیب شاعران تاریخی است، اما تقسیمبندی دورهای نشده و بیشتر براساس تاریخ تولد شاعران مرتب میشود. من حتی از شاعران بعد از انقلاب و جنگ نیز کار آوردهام و سعی کردهام که کار بیحب و بغضی بشود و فقط مساله شعر مطرح باشد.
حتی از شاعران پستمدرن هم که زیاد با کارهایشان ارتباط برقرار نمیکنم، انتخاب کردهام.از مجموعه کتابهای شعر اخوان میتوان به چوب و عاج، آبنوس بر آتش، خانه، سالیا، گل یخ (برگزیده اشعار) اشاره کرد. از داستانها و رمانهای اخوان لنگرودی نیز میتوان ارباب پسر، آنوبیس، درمان، پنجشنبه سبز، در خم آهن، الا تی تی و توسکا را نام
برد.یک هفته با شاملو، خدا غم را آفرید، نصرت را آفرید، از کافه نادری تا کافه فیروز، ای دل بمیر یا بخوان (ترجمه اشعار خوان رامون خمینس)، ببار اینجا بر دلم (گفتوگوی بهزاد موسایی با مهدی اخوان لنگرودی) از دیگر کتابهای وی است. رمان ویونا که سال ۱۳۹۶ منتشر شد، جزو کتابهای پرفروش شده است. همه ما ترانه معروف گل یخ را شنیدهایم، ترانه ماندگاری که خالق آن مهدی اخوان لنگرودی است.