افغانستان روی موج انتخابات

محمدامین خرمی ـ‌ خبرنگار

مردم افغانستان روز شنبه برای انتخاب رئیس‌جمهور جدید این کشور به پای صندوق‌های رأی می‌روند؛ انتخاباتی که در سایه تهدید‌های طالبان و عدم‌اعتماد به دولت به‌خاطر احتمال تقلب، امسال هم با حواشی بسیار همراه خواهد بود.
این چهارمین بار از زمان سقوط حکومت طالبان است که افغان‌ها برای انتخاب رئیس‌جمهور به پای صندوق می‌‌روند. 18سال پس از سقوط طالبان، اما حملات این گروه گسترده‌تر از قبل ادامه دارد و طبق اعلام رهبران طالبان، اکنون شعب رأی‌گیری یکی از اهداف حملات خواهد بود.
طالبان افزایش حملات خود به نیروهای دولتی و شهرهای تحت کنترل دولت را در پاسخ به حملات نیروهای امنیتی افغانستان و همچنین نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان به مواضع طالبان و مناطق تحت کنترل آنها می‌دانند که به کشته شدن شمار زیادی از مردم عادی نیز منجر شده است؛ ادعایی که از سوی دولت افغانستان رد شده است. با نزدیک شدن به انتخابات، بر شدت و وسعت حملات نیروهای دولتی و نیروهای آمریکایی نیز افزوده شده است. آمار منتشر شده از سوی شبکه تلویزیونی الجزیره نشان می‌دهد طی یک هفته اخیر، دست‌کم 150غیرنظامی در مناطق تحت کنترل طالبان در اثر حملات زمینی و هوایی این نیروها کشته شده‌اند.
 اینها در شرایطی است که 11‌ماه مذاکره میان طالبان و آمریکا نیز اکنون به حالت تعلیق درآمده و نتیجه مشخصی در پی نداشته است تا اندک امیدی که به برقراری آتش‌بس حتی به‌صورت محدود هم وجود داشت، ناامید شود.
اشرف غنی، رئیس‌جمهور کنونی افغانستان و یکی از نامزدهای اصلی انتخابات پیش رو، اعلام کرده که به‌رغم تهدیدها و حمله‌های طالبان، قصد دارد انتخابات را در تاریخ مشخص شده برگزار کند. 29هزار صندوق رأی در 5هزار و 373شعبه اخذ رأی مستقر شده‌اند، اما طبق اعلام کمیسیون مستقل انتخابات، درهای 431شعبه در روز شنبه باز نخواهد شد. ناامنی دلیل این تصمیم کمیسیون انتخابات اعلام شده است.
طالبان از چند‌ماه پیش اعلام کرد که با برگزاری انتخابات مخالف است و حملات خود را ابتدا برای جلوگیری از برگزاری نشست‌های انتخاباتی و سپس برگزاری رأی‌گیری شدت خواهد بخشید. در یکی از تازه‌ترین این حملات، گردهمایی تبلیغاتی اشرف غنی در ولایت پروان، در مجاورت ولایت کابل، هدف یک حمله انتحاری قرار گرفت که طی آن 26نفر کشته و بیش از 40نفر دیگر زخمی شدند. آمار کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نشان می‌دهد بیش از 9میلیون و 600هزار نفر برای شرکت در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند. سال گذشته، در انتخابات مجلس نیز حدود 9میلیون و 100هزار نفر برای رأی‌دهی ثبت‌نام کرده بودند، اما تنها حدود 4میلیون نفر آرای خود را به صندوق‌ها انداختند. تهدیدهای طالبان دلیل اصلی حضور نه‌چندان چشمگیر مردم در پای صندوق‌های رأی بوده است. تلویزیون طلوع افغانستان دیروز به نقل از برخی از ساکنان شهر بلخ خبر داد که نیروهای طالبان آنها را تهدید کرده‌اند که اگر در انتخابات شرکت کنند، مجازات خواهند شد.

احزاب سیاسی، بی‌اعتماد به دولت غنی
وضعیت آشفته افغانستان پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور در شرایطی ادامه دارد که احزاب و گروه‌های سیاسی به‌شدت بر سر برگزاری رأی‌گیری در روز شنبه دچار دودستگی شده‌اند. مخالفان برگزاری انتخابات، عدم‌تأمین امنیت مردم در روز رأی‌گیری را موضوعی جدی می‌دانند و به انتقاد از دولت اشرف غنی رو آورده‌اند.
مخالفان اشرف غنی، دلیل بسته شدن برخی شعب رأی‌گیری را سیاسی می‌دانند و معتقدند دولت به‌دنبال دستکاری در آرا به نفع غنی است. 17نفر نامزد کرسی ریاست‌جمهوری شده‌اند اما پیش‌بینی می‌شود رقابت اصلی میان اشرف غنی و معاون اجرایی‌اش یعنی عبدالله عبدالله باشد. به همین دلیل بیشترین انتقادها از غنی از سوی اطرافیان عبدالله مطرح شده است. روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از یکی از مشاوران عبدالله نوشته است: «همه‌‌چیز حساب ‌شده است؛ آنها برخی مناطق را به عمد ناامن کرده‌اند تا شعب را تعطیل کنند و مانع اخذ رأی از هواداران نامزدهای رقیب شوند.» عبدالله عبدالله نیز اشرف غنی را به سوءاستفاده از منابع مالی و امکانات دولت برای جلب آرای مردم متهم کرده است. این اتهامات از سوی اشرف غنی رد شده است.
سال گذشته انتخابات مجلس افغانستان نیز با حواشی بسیار برگزار شد. هم طالبان به حملات خود ادامه داد و هم مسئولان برگزاری انتخابات در نهایت به دستکاری آرا متهم شدند.‌ ماه گذشته 13نفر از مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات مجلس، به زندان محکوم شدند. دور قبلی انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان نیز با اتهام‌های گسترده در مورد تقلب همراه بود. آن زمان هم رقابت اصلی میان غنی و عبدالله بود و در نهایت پس از کشمکش‌های فراوان، با میانجیگری وزیر خارجه آمریکا، غنی در جایگاه ریاست‌جمهوری و عبدالله در سمت تازه‌تأسیس معاون اجرایی قرار گرفتند. افغانستان بار دیگر در آستانه یک انتخابات پرحاشیه است.