افتتاح نمایشگاه در وضعیت قرمز
علی بختیاری؛ کیوریتور
واکنش هنری به شرایط اجتماعی رویکردهای متفاوتی برمیانگیزد. گاهی هنرمند در راستای شرایط قدم برمیدارد و بازتابی عینی یا استعاری از وضعیت ارائه میدهد. گاهی نیز هنرمند از شرایط روی برمیگرداند و تصویری در تقابل با وضعیت زیستیاش ارائه میدهد. فریده لاشایی در اوج جنگ تحمیلی ایران و عراق، دست به نقاشی گلدانهایش زد؛ گلدانهایی که از جنگ و بمب و موشک دور بودند و نمایش وضعیتی آرزومندانه بود. جالبتر اینکه او در خاطراتش بیان میکند که شب افتتاح نمایشگاه گلدانها، تهران زیر موشکباران بود و عجیب استقبالی از این نمایشگاه شد. مرجان تاجالدینی در اختتامیه نمایشگاه مرور آثار لاشایی در موزه هنرهای معاصر در سال 1394 گفت: «مسائل سیاسی و اجتماعی در نقاشیهای او نمود دارد. انتخاب انتزاع او را از بازنمایی بری میکند، اما بهعنوان مثال ارادتش به دکتر مصدق را در آثارش میبینیم. دغدغه نسبت نقاشی و سیاست و مسائل اجتماعی در فریده لاشایی به جایی میرسد که در یک دوره شک میکند نقاشی بکشد یا نه. در دوران جنگ خجالت میکشد از نقاشی کشیدن و نمایشگاه گذاشتن. با این حال وقتی در بمباران تهران نمایشگاهی از آثارش برپا میکند با استقبال شدید مردم مواجه میشود».
رونق سالنهای تئاتر
مهرداد رهسپار| روزنامهنگار
تئاتر ایران در سال۱۳۶۶ رونقی میگیرد. در کتاب «رویدادهای سال۱۳۶۶» که انتشارات فراندیش هر سال منتشر میکرد، در بخش کوچکی که به تئاتر اختصاص دارد، چنین آمده است: «جشنواره تئاتر فجر مجموعا با ۴۳نمایش در بخشهای گوناگون مسابقه-کودکان-نمایش سنتی-نمایش ویژه- در 8 تالار برگزار شد... جشنواره امسال برخلاف تصور، بیش از سالهای گذشته مورد استقبال قرار گرفت. به راهانداختن نمایشهای خیابانی با عنوان تئاتر صلواتی تجربه تازه تئاتر ایران در جشنواره امسال بود». از جلوههای رونق تئاتر در سال ۶۶، نمایش «آژاکس» است. در پاییز آن سال، نمایشنامه آژاکس از سوفوکل با ترجمه و کارگردانی قطبالدین صادقی روی صحنه میرود و همزمان در سالن چهارسو نیز باز هم آژاکس از سوفوکل با ترجمه محمد سعیدی و کارگردانی آتیلا پسیانی روی صحنه است! نخستین شماره مجله «نمایش»، نشریه وابسته به نهاد دولتی «اداره کل هنرهای زیبای کشور» در سال۱۳۵۵ منتشر شد. پس از آن این نشریه هرگز بهصورت منظم منتشر نشد. روند انتشار گاه و بیگاه این نشریه تا سال ۱۳۵۷ ادامه داشت. پس از انقلاب در پایان سال۱۳۶۳ و تا اوایل سال۱۳۶۴ در مجموع 4شماره مجله نمایش، وابسته به مرکز هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد و باز بهدلیل کمبود امکانات و بودجه از انتشار بازماند. در پاییز ۱۳۶۶ بار دیگر نخستین شماره دور جدید این نمایش روی کیوسک آمد. در سرمقاله این شماره هدف، انتشار دوباره مجله را چنین شرح دادهاند: «[مجله] نمایش بهخودیها توجه دارد و با نگاه به استعدادهای جوان، مسلمان، معتقد، متعهد و کارا به میدان میآید تا عرصه این صحنه فرهنگی را مملو از دانش و نشاط و فعالیت و تکاپو سازد».