غفلت از ظرفیت گردشگری جنگل‌ خسرج

با وجود ویژگی‌هایی که جنگل خسرج از نظر کشاورزی، دامپروری و گردشگری دارد، هنوز نمی‌توان از آن به عنوان یک ظرفیت برای جذب گردشگر نام برد. به گزارش تسنیم، در غرب استان خوزستان در میان رودخانه‌های خروشان کرخه و کارون منطقه‌ای به نام حمیدیه قرار دارد؛ سرزمینی که از گذشته‌های دور حاصلخیزی خاکش و فراوانی آبش رویش انواع گیاهان را در آن مقدور کرده است.

سال 1391 حمیدیه با مرکزیت شهر حمیدیه و با 2 بخش مرکزی و گمبوعه با نام شهرستان حمیدیه در نقشه ثبت شد. حمیدیه سرزمین سبزی و صیفی است و آوازه آن در کشور پیچیده است. از ظرفیت‌های مهم و ارزشمند این شهرستان می‌توان وجود 26 هزار هکتار جنگل دست‌کاشت را نام برد که به نام «جنگل خسرج» معروف است و گردشگران طبیعت‌گرد نیز آن را با نام «جنگل رملی» می‌شناسند.


مسیر خسرج

برای رفتن به جنگل خسرج کافی است در ابتدای شهر حمیدیه در جاده‌ای به نام جاده پادگان قدم بگذارید و از طبیعت سرسبز و پرآب این مسیر لذت ببرید و خیلی آرام وارد مسیر جنگل شوید. مساحت جنگل 50 هزار هکتار است که 26 هزار هکتار آن در محدوده حمیدیه قرار دارد و باقی این جنگل متعلق به شهرستان شوش است.

مسیر خسرج جاده‌ای به طول 45 کیلومتر است و 23 روستا در آن وجود دارد. شغل اهالی این روستاها کشاورزی و دامداری است. از ویژگی‌های جنگل خسرج می توان وجود گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری را در آن نام برد که اهمیت این جنگل دست‌کاشت را چند برابر می‌کند.

«حکیم» از جوانان ساکن روستاهای این مسیر است. او درباره گونه‌های گیاهی موجود می‌گوید: کهور، کنار، گز شاهی، شور گز، کنوکاتوس، اوکالیپتوس و ویکتوریا از انواع گیاهانی هستند که در این جنگل وجود دارند. این جوان ساکن روستای خسرج از جانورانی مثل خرگوش، خوک، کفتار، شغال و روباه نام می‌برد که با حضور خود جاذبه‌های این جنگل را چند برابر کرده‌اند.


جانداران کمیاب

«محمد جنادله» ساکن روستای شیخ‌طعمه نیز می‌گوید: درختان جنگل در واقع نگهدارنده تپه‌های رملی هستند و مانع حرکت رمل‌ها به سمت محل زندگی مردم منطقه و مزارع آنها می‌شوند. او تنوع پوشش گیاهی جنگل را شامل کهور پاکستانی عنوان می‌کند و از درختانی چون اکسیا، سدر و نخل نیز در این جنگل نام می‌برد.

این مرد روستایی ادامه می‌دهد: جنگل خسرج مرتعی برای دامداران به شمار می‌رود و قسمت‌های صحرایی آن‌ که پوشش گیاهی ندارد، محل زندگی گوزنی معروف به «غزال ریم» است. وی بیان می‌کند: پناه گرفتن برخی جانداران کمیاب در این جنگل از دیگر ویژگی‌های آن به شمار می‌رود. مار شاخدار عربی و عقرب زرد رملی نمونه‌ای از خزندگان آن هستند. انواع کبوتر و قمری نیز درختان جنگل خسرج را به عنوان محل مناسبی برای زندگی انتخاب کرده‌اند.


حفظ خاک و جلوگیری از حرکت شن‌ها

فرماندار شهرستان حمیدیه با اشاره به این‌که مساحت 26 هزار هکتاری جنگل خسرج 17 درصد مساحت جنگل‌های خوزستان است، می‌گوید: این جنگل نقش مهمی در حفظ خاک و جلوگیری از حرکت شن‌های روان دارد. «شاهین هاشمی» به نقش جنگل در جلوگیری از جاری شدن سیلاب در شهرستان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در سیل اخیر عده زیادی از سیل‌زدگان به صورت موقت در جنگل اسکان داده شدند.


توسعه گردشگری

با وجود ظرفیت‌های خاصی که جنگل خسرج از نظر کشاورزی، دامپروری و گردشگری دارد، هنوز نمی‌توان از آن به عنوان یک ظرفیت برای جذب گردشگر نام برد. روستاهای کوچک و بزرگ واقع در مسیر این جنگل مکان‌های مناسبی برای اسکان گردشگران هستند. لازم است مسئولان مربوطه با آگاه‌سازی اهالی آنها، به‌ویژه جوانان، زمینه فعالیت روستاییان را در حوزه گردشگری مهیا کنند.

معاون سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع ‌دستی و گردشگری خوزستان با اعلام همکاری با روستاییان این مسیر برای تسریع روند صدور مجوز فعالیت گردشگری می‌گوید: جوانان علاقه‌مند به حوزه گردشگری برای راه‌اندازی اقامتگاه بومگردی و بازارچه صنایع ‌دستی در روستا می‌توانند به اداره میراث فرهنگی شهرستان مراجعه کنند. به گفته «پیمان نبهانی»، اعطای تسهیلات با بهره مناسب به روستاییان از اقدامات اداره کل میراث فرهنگی استان است که به منظور رونق گردشگری و اشتغال‌زایی به جوانان مسیر خسرج پرداخت می‌شود.


آتش‌سوزی در جنگل

روستاییان مسیر خسرج برای حفظ جنگل که در واقع هم خانه و هم منبع درآمد آنهاست، تلاش می‌کنند، اما از آنجا که اداره منابع طبیعی مستقلی در شهرستان وجود ندارد، برای محقق کردن خواسته‌های خود و تامین امنیت و حفاظت جنگل با مشکل مواجه می‌شوند.

در آتش‌سوزی اخیر که اواسط شهریور در جنگل اتفاق افتاد، سودجویان به منظور تهیه زغال تنه‌های درختان را آتش زده بود که باعث شد آتش به درختان بسیاری سرایت کند. بنا به گفته بخشدار مرکزی حمیدیه، در این آتش‌سوزی بیش از 400 درخت نابود شد.

برخی مردم محلی بیکاری و فقر را دلیل گرایش جوانان به سوزاندن درختان جنگل می‌دانند و برخی دیگر نبود نیروی حفاظتی یا قرقبان را از عواملی عنوان می‌کنند که حفاظت جنگل را دچار اختلال می‌کند. در این میان، فرماندار شهرستان حمیدیه پیگیری برای مستقل شدن اداره منابع طبیعی این شهرستان را از اهواز در دستور کار خود بیان می‌کند.