تلخ و شیرین محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد

در ماه‌های اخیر، در محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد خبرهای خوب و بد با هم بود. مشاهده ۱۰ پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت‌شده دنا تا تلف شدن 3 قلاده خرس در هفته‌های اخیر نمونه‌هایی از این رخدادهاست. 

به گزارش ایرنا، در ماه‌های گذشته گام‌های مطلوبی از سوی مسئولان مربوط  برای حفاظت هرچه بهتر از محیط زیست برداشته شده است. با این حال، گاه اتفاقاتی در طبیعت می‌افتد که نیاز است برای جلوگیری از آنها راه‌حل‌های اساسی اندیشیده شود.  

کارشناسان حوزه محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد با وجود تجهیزات کم، افراد توانمندی هستند که حتی در سال گذشته یکی از آنها به نام «حمیده روزبهی» توانست ۸ توالی ژنی جدید میکروبی در بانک جهانی ژن ثبت کند. 

توالی‌های ژنی ثبت‌شده شامل ۲ گونه و ۶ سویه جدید قارچی بومی جداشده از فاضلاب هستند که در بانک جهانی ژن در آمریکا با کد دسترسی مشخص به ثبت رسیده‌اند و قارچ‌های شناسایی و ثبت‌شده به عنوان عوامل بیولوژیک در صنایع مختلف اعم از پزشکی و دارویی، آب و فاضلاب، کشاورزی و غذایی کاربرد ویژه دارند.

با وجود ظرفیت‌های گسترده حیات وحش و به‌ویژه پرندگان گوناگون، تیمارگاهی برای رسیدگی به بهبود گونه‌های جانوری وجود ندارد، اما به همت این مسئولان هم‌اینک تنها تیمارگاه حیوانات استان در منطقه دنا بیش از ۷۰ درصد پیشرفت دارد. 


ساخت تیمارگاه 

مدیر کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: عملیات اجرایی این ساختمان از اردیبهشت ماه سال جاری در شهرستان دنا با اعتبار یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون ریال آغاز شد.
«محسن جعفری‌نژاد» بیان کرد: هم‌اینک این تیمارگاه پیشرفت ۷۰ درصدی دارد و امید است که با کمک مسئولان استانی و شهرستانی این ساختمان در سال ۹9-۹8 تکمیل شود. وی عنوان کرد: پیش از این، در کهگیلویه و بویراحمد چنین مرکزی وجود نداشت و با تکمیل و افتتاح چنین مراکزی کمک بسیاری به بهبود گونه‌های جانوری آسیب‌دیده خواهد شد.


نجات حیوانات

موفقیت‌های مسئولان در حوزه محیط زیست در زمینه نجات حیوانات در مناطق حفاظت‌شده نیز ملموس بود، طوری که تابستان امسال عملیات امداد و نجات بزغاله وحشی گرفتار در صخره‌های منطقه حفاظت‌شده دنا انجام شد و این عملیات با موفقیت پایان یافت. جعفری‌نژاد گفت: ماموران یگان حفاظت محیط زیست دنا در محدوده منطقه حفاظت‌شده و پارک ملی دنا حین گشت و کنترل منطقه متوجه گرفتار شدن یک راس بزغاله وحشی در صخره‌ای شدند.

وی افزود: این بزغاله در صخره‌ای در ارتفاعات پارک ملی و منطقه حفاظت‌شده گرفتار شده بود و ناله و سر و صدایش به گوش محیطبانان رسیده بود. جعفری‌نژاد بیان کرد: پس از هماهنگی‌های لازم با تیم امداد و نجات کوهستان (واکنش سریع)، هلال احمر کهگیلویه و بویراحمد با اکیپی متشکل از محیطبانان، کارشناسان حیات وحش و تیم امداد و نجات هلال احمر برای نجات جان این بزغاله عازم منطقه شدند.

جعفری‌نژاد عنوان کرد: بررسی‌های میدانی نشان می‌داد که اگر این بزغاله از صخره نجات پیدا نمی‌کرد، به دلیل نبود علوفه و آب بدون شک تلف می‌شد.
 مدیر کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به این‌که این عملیات امداد و نجات حیات وحش برای نخستین بار در استان انجام شده است ابراز کرد: تیم امداد و نجات از صخره‌ای به ارتفاع حدود ۵۰ متر پایین آمد و بزغاله را در مسیری که مناسب بود به پایین هدایت کرد و نجاتش داد.

تلاش‌ها و موفقیت‌های مسئولان محیط زیست روز به روز بیشتر شد، به طوری که از سال گذشته تاکنون با استفاده از ظرفیت مستندسازان، کارشناسان و ماموران اجرایی با نصب دوربین‌هایی تله‌ای، بیش از ۱۰ تصویر متفاوت از پلنگ ایرانی در پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا به ثبت رسیده است. 


ثبت تصاویری از پلنگ‌ها

مدیر‌کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: تصاویر ضبط‌شده از پلنگ‌ها در محدوده‌هایی از مناطق حفاظت‌شده خاریدون، پشت‌کوه، آب سپاه و میمند توسط دوربین تله‌ای تهیه شده است.

وی بیان کرد: این تصاویر شامل پلنگ نر، ماده و نابالغ در محدوده 4‌پاسگاه محیطبانی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد بوده است. جعفری‌نژاد تصریح کرد: بررسی سایر تصاویر ثبت‌شده از پلنگ ایرانی در این مناطق نیاز به زمان و کارشناسی بیشتری دارد.
وی ابراز کرد: دوربین‌گذاری در این منطقه و سایر مناطق حفاظت‌شده کهگیلویه و بویراحمد در حال انجام است. بارها از پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت‌شده و پارک ملی دنا تصاویر متعددی ثبت شده، اما مشاهده همزمان ۱۰‌قلاده از این گونه ارزشمند جانوری از اتفاقات نادر در این منطقه است. 


اخبار تلخ

در حوزه محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد خبرهای ناگوار و تلخ نیز افتاده است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به تلف شدن ۳ خرس در تابستان امسال اشاره کرد.

ماموران یگان حفاظت محیط زیست این استان مردادماه امسال در حین گشت و کنترل، لاشه یک قلاده خرس قهوه‌ای کمیاب را در محدوده روستای ده بر آفتاب شهرستان بویراحمد و در ششمین روز از شهریور امسال نیز لاشه ۲ قلاده خرس نابالغ را در جایگاه دفن زباله شهر سی‌سخت از توابع شهرستان دنا پیدا کردند. مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد مرداد امسال از کشف لاشه یک قلاده خرس قهوه‌ای کمیاب در روستای ده بر آفتاب خبر داده بود که با توجه به فاسد و دریده شدن آن توسط جانوران دیگر امکان نمونه‌برداری برای مشخص شدن علت تلف شدن آن وجود نداشت و تلاش در این خصوص بی‌نتیجه
 ماند.

«محسن جعفری نژاد» بیان کرد: جنسیت خرس تلف‌شده در روستای ده بر آفتاب نر و سن آن حدود 5 سال بود که به‌رغم تلاش ماموران یگان حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد، علت مرگش مشخص نشد. وی چند روز پیش نیز از پیدا شدن لاشه ۲ توله خرس قهوه‌ای در جایگاه دفن زباله شهر سی‌سخت از توابع شهرستان دنا خبر داد و گفت: بر اساس شواهد، این دو توله خرس بر اثر شلیک مستقیم گلوله تلف شده بودند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: سن هر ۲ قلاده خرس کمتر از ۲ سال و جنسیت هر دو آنها ماده بوده است. جعفری‌نژاد افزود: کمبود نیرو، وسعت مناطق و ضعف اختصاص بودجه برای آموزش باعث شده است که به راحتی شاهد تلفات این گونه ارزشمند در خارج از مناطق حفاظت شده استان باشیم.

به گفته مسئولان محیط زیست استان، خرس قهوه‌ای گونه شاخص جانوری کهگیلویه و بویراحمد است که قانو‌ن‌گذار برای شکار هر قلاده از آن ۵۰۰ میلیون ریال جریمه حقوقی تعیین کرده است. کمبود منابع تغذیه‌ای به‌شدت زندگی این حیوان را تحت تاثیر قرار داده، به طوری که اگر زیستگاه‌های خرس قهوه‌ای در معرض تخریب قرار گیرد، این حیوان برای تهیه منابع تغذیه مجبور است به حوالی روستاها و محل زندگی انسان‌ها نزدیک شود و این نزدیکی در بسیاری از مواقع منجر به مرگ خرس می‌شود.