زاده اضطراب بمب اتم

محمدناصر احدی ـ روزنامه نگار

سرزمین خورشید تابان، مردمان سختکوش، برندهای مشهور لوازم خانگی و دوربین عکاسی، کیمونوهای خوش‌نقش‌ونگار، انیمیشن‌های جذاب، هاروکی موراکامی، آکیرا کوروساوا، بمب اتم، خودروهای کم‌مصرف، دستاوردهای علمی و تکنولوژیک و سامورایی‌های سلحشور؛ همه اینها نمادهایی هستند که ژاپن را در دنیا نمایندگی می‌کنند. اما جز اینها نمادی مشهور دیگری هم وجود دارد که به اندازه تک‌تک آن نمادها- و چه بسا بیشتر از آنها- در دنیا شناخته شده و طرفداران بسیاری هم دارد. این نماد چیزی نیست جز گودزیلا- هیولای ویرانگر مجموعه فیلم‌هایی به همین نام- که از سال1954 بر پرده سینماها ظاهر شده و حالا نه‌تنها در ژاپن بلکه در سراسر جهان به‌عنوان استعاره‌ای فیلمیک از ایالات متحده و تمثیلی برای سلاح‌های اتمی شناخته می‌شود. همین شهرت و محبوبیت این هیولای دهشتناک است که باعث شد هالیوود روی آن دست بگذارد و به این فکر بیفتد که از قِبَل آن پول خوبی به جیب بزند. هرچه هم ژاپنی‌ها اعتراض کردند که این کار هالیوود غصب یکی از اسطوره‌های فرهنگی آنهاست، حرف‌شان به خرج کسی نرفت و هالیوود از ساخت بلاک باسترهای گودزیلایی‌اش دست نکشید و به‌تازگی هم «گودزیلا: سلطان هیولاها» را روانه پرده سینماها کرد. این فیلم دنباله‌ای است بر فیلم«گودزیلا» (2014)، محصول کمپانی لِجِندری و خط داستانی‌اش هیچ ارتباطی به فیلمی با همین عنوان ندارد که در سال 1956در سرزمین مادری‌اش ساخته شده است.

ماجرا از چه قرار است؟

5سال بعد از تجربه موجودات عظیم‌الجثه‌ای به نام «تایتان‌ها» که پیش از ظهور انسان بر زمین فرمانروایی می‌کردند، دکتر اِما راسل که در سازمانی به نام مونارک درباره این موجودات تحقیق می‌کند، به همراه دخترش- مدیسون- شاهد تولد لارو موجودی به نام «ماترا» است. اِما، ماترا را با دستگاهی که قادر است با انتشار فرکانس‌هایی رفتار تایتان‌ها را تغییر دهد، آرام می‌کند. ناگهان گروهی از تروریست‌های اکولوژیک به سرکردگی آلن جوناه به پایگاه حمله می‌کنند و اِما و مدیسون را می‌دزدند. ماترا هم می‌گریزد و زیر آبشاری شفیره‌گذاری می‌کند. هدف این گروه تروریستی به آشوب کشاندن جهان با آزادسازی کایجوهایی مثل ماترا، رودان و گیدوراست. در این شرایط گودزیلا نه برای حمله به انسان‌ها و شهرها که برای مقابله با این هیولاها پا به صحنه می‌گذارد.


همراهان گودزیلا

کارگردان این فیلم مایکل دوگرتی است که در ضمن فیلمنامه را با کمک زَک شیلدز نوشته است. دوگرتی پیش از این در سال2016 فیلم موفق «مردان ایکس: آپوکالیپس» و در سال 2006 فیلم «بازگشت سوپرمن» را کارگردانی کرده بود.
از مهم‌ترین بازیگران این فیلم می‌توان به ویرا فارمیگا (در نقش دکتر اِما راسل)، کن واتانابه (در نقش دکتر ایشیرو سریزاوا)، سالی هاوکینز (در نقش دکتر ویوین گراهام) و کایل چندلر (در نقش مارک راسل) اشاره کرد.
این فیلم پس از «نبرد تایتا‌ن‌ها» (2010) و گودزیلا (2014)، سومین فیلم از دنیای هیولاهای کمپانی لجندری است و قرار است دنباله آن با نام «گودزیلا در برابر کنگ» در سال 2020 اکران شود.





سرگرم‌کننده یا گیج کننده؟

 گودزیلا: سلطان هیولاها  در گیشه فروشی بیش از 385میلیون دلار داشته اما به‌دلیل بودجه 170تا 200میلیون دلاری‌اش و هزینه 100تا 150میلیون دلاری بازاریابی‌اش، تخمین زده می‌شود که باید 550تا 600میلیون دلار می‌فروخت تا به سوددهی برسد. همین موضوع نشان می‌دهد آنچنان که کمپانی سازنده انتظار داشته، تماشاگران از فیلم استقبال نکرده‌اند. منتقدان نیز واکنش‌های مختلفی به فیلم نشان داده‌اند؛ مثلا سایت The Wrap این فیلم را یک فیلم بزرگ گیشه‌ای معرفی می‌کند که نمی‌توان به آن خرده گرفت، چراکه مثل بسیاری از فیلم‌های اکشن فیلم محبوب دل‌ها نیست اما کارش را خوب بلد است. یا اسکات کولورا از  IGN فیلم را اثری بزرگ و دیوانه‌وار با شخصیت‌های انسانی می‌داند که در بعضی لحظات کمی گیج‌کننده است. و در سوی مقابل «امپایر» آن‌قدر از کیفیت فیلم ناراضی است که پیشنهاد می‌دهد آن را با موشک هسته‌ای امحا کنند یا مت سینگر از «اسکرین کراش» روایت فیلم را نامفهوم با تصاویر غیرقابل درک توصیف می‌کند.


















ستاره‌ای در پیاده‌رو مشاهیر

گودزیلا آن‌قدر محبوبیت دارد که همچون بسیاری از ستارگان نامدار دنیای سرگرمی در پیاده‌روی مشاهیر هالیوود برای خودش ستاره دارد. این ستاره در سال 2004 همزمان با نمایش فیلم «گودزیلا: جنگ‌های نهایی» برای جشن پنجاه‌سالگی این شخصیت سینمایی به او تعلق گرفته است.










جهان کایجوهای توهو

جز گودزیلا، کایجوهای دیگری هم هستند که بسیار مخرب و موحش هستند و معمولا در تقابل با گودزیلا قرار می‌گیرند. تعدادی از این گودزیلاها به قرار زیرند:




 رودان
هیولایی است که برای نخستین‌بار به‌عنوان شخصیت اصلی فیلمی به همین نام ساخته اشیرو هوندا و از محصولات کمپانی توهو در سال1956 ظاهر شد. به‌دنبال نخستین فیلم مستقلش، رودان در فیلم‌های دیگری با حضور گودزیلا و گیدورا و سایر کایجوها حضور یافت. رودان جانوری عظیم، ماقبل تاریخ و پرتوزاست و همانطور که گودزیلا به‌عنوان نماد تهدید هسته‌ای آمریکا تصور می‌شد، رودان به‌عنوان تجسم همان خطر از سوی اتحاد جماهیر شوروی محسوب می‌شد.








 ماترا
فیلم ماترا در سال1961 آغاز حضور این هیولا بر پرده بود و اغلب به‌عنوان شخصیت مکمل در فیلم‌های گودزیلا حضور داشت. این هیولای مهربان پروانه‌ای، معمولا با 2آدمک زن که از طرف او صحبت می‌کنند تصویر می‌شود. این هیولا یکی از محبوب‌ترین هیولاهای توهو است و پس از گودزیلا رکوددار حضور در فیلم‌های هیولایی است.











 گیدورا شاه
اژدهایی سه‌سر که نخستین بار در فیلم «گیدورا، هیولای سه‌سر» ساخته هوندا در سال1964 از آن رونمایی شد. خصوصیات ظاهری آن در طول سال‌ها ثابت مانده که شامل اینها می‌شود: بدون دست، دارای 3سر، 2پا و 2دم، طلایی‌رنگ و دارای بال‌های خفاشی. به‌طور سنتی به‌عنوان هیولایی از آینده شناخته می‌شود که در اثر جهش‌های ژنتیک به‌وجود آمده است و معمولا در مقابل گودزیلا و ماترا قرار دارد.





هیولای پیشاتاریخی
گودزیلا در واقع تجسم قدرت طبیعت و سرنوشت فناپذیر انسان است که با شخصیت یک هیولای بدنهاد پیشاتاریخی ژاپنی آمیخته شده است؛ گودزیلا چیزی فراتر از یک اژدهای مدرن است