معصومه محمدی سیف
پژوهشگر و جامعهشناس:
امروزه طلاق به مسأله اجتماعی تبدیل شده است و توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده است. در واقع، پدیده طلاق به عنوان چالش اساسی جوامع مختلف مطرح است.
سست شدن بنیان خانواده و متلاشی شدن آن آسیبهای اقتصادی، اجتماعی و روانی گوناگونی را به دنبال دارد و زمینه بروز بحرانهای پیچیده اجتماعی را فراهم میسازد. طلاق خردهنظامهای زوجی را از هم میپاشد و بر تمام افراد در خردهنظام خانواده و روابط آن با خردهنظامهای دیگر تأثیر میگذارد.
پژوهشگران اخیرا با بررسی شیوع اختلالات جنسی در متقاضیان طلاق در تهران دریافتهاند که 7/66 درصد مردان و 4/68 درصد زنان از زندگی جنسی با همسرانشان راضی نبودهاند.
یکی از مهمترین علل طلاق در جامعه ایران را میتوان ماهواره و شبکههای اجتماعی دانست. به حدی که امروزه زنان و مردان بیشتر وقت خود را صرف تماشای رسانههای مدرن میکنند و به راحتی از خانواده و سایر مسائل زناشویی غافل میشوند.
رسانههای جمعی به ویژه رسانههای شنیداری و غیرمتعامل به دلیل کارکرد متنوع خود و ایجاد تغییرات پیوسته، بهتدریج جای ارتباط فردی از نوع چهره به چهره را گرفتهاند و توانستهاند فضای انفرادی را به جای فضای جمعی و اجتماعی خانواده حاکم کنند به طوری که گسترش تکنیکی رسانههای شنیداری و رایانهای ارتباط مستقیمی با فردگرایی و دوری از گروه نشان میدهد. آمارهای رسمی نشان میدهد میزان مشاهده تلویزیون در میان هموطنانمان نزدیک به 4 ساعت و نیم در روز است.
این میزان بسیار زیاد است و میتواند به کاهش فضای گفتوگو و در نتیجه ایجاد فاصله عاطفی و هیجانی و همچنین فاصله شناختی میان اعضای خانواده منجر شود. این روند به افزایش فردگرایی و کاهش جمعگرایی میانجامد که خود عامل مهمی در از بین رفتن انسجام خانوادههاست.
رسانههای نوین در دنیای امروز باعث تحولات پیچیده در روابط و مناسبات انسانی شدهاند و شکل جدیدی از الگوهای ارتباطی را شکل دادهاند. در این میان، ماهواره و اینترنت نیز به عنوان مظاهر بارز فناوریهای نوین رسانه ای در ساختارهای اجتماعی ـ فرهنگی جوامع امروزی تأثیر بسیاری دارند.
در هیچ جای دنیا برای از هم جدا شدن زن و شوهر مراسمی تحت عنوان «جشن طلاق» نمیگیرند. علت اصلی رواج این گونه مراسم را در ایران میتوان در بیبندوباری اخلاقی، خودباختگی و از همه مهمتر تأثیر رسانههای بیگانه جستوجو کرد.
زمانی که اعضای خانواده ساعتها به مشاهده برنامههای مختلف ماهواره مینشینند یا زمان بسیار زیادی را در شبکههای اجتماعی میگذرانند، رعایت بسیاری از ارزشها برای آنها کمرنگ میشود.
نقش رسانههای جمعی در افزایش طلاق
در همینه زمینه :