تکسوری و پاتک ترکی
انتشار خبر توافق میان نیروهای کرد مسلح در عفرین با دمشق برای ورود ارتش سوریه به این منطقه، شوک جدیدی به عملیات شاخه زیتون ترکیه وارد کرد؛ عملیاتی که طی هفته گذشته تقریبا هیچ دستاورد میدانی قابل ملاحظهای به همراه نداشته است. رسانههای عربی نزدیک به ترکیه، مخالفت ایران و روسیه را اصلیترین عامل عدم پیشروی نیروهای ترکی به همراه ارتش آزاد سوریه به شمار میآورند. شبکه الجزیره در گزارش خود با اشاره به این موضوع نوشته است: روسیه با گذشت 11روز از آغاز عملیات شاخه زیتون، ادامه حملات هوایی برای حمله به مواضع کردها را ممنوع کرده و از سوی دیگر، شواهد متعددی نشان میدهند نیروهای نزدیک ایران شرایط را برای ورود نیروهای کمکی و تسلیحات به عفرین فراهم کردهاند.
واکنش شدید ترکیه به توافق دمشق و نیروهای کردی
اگرچه دولتمردان ترکیه تا پیش از این به چنین اخبار و گزارشهایی واکنش جدی نشان نداده بودند، اما بهنظر میرسد انتشار خبر توافق میان کردها و دمشق صبر آنها را به پایان رسانده و منجر به بیان مواضع تندی از سوی آنکارا شده است. در این زمینه، ابتدا مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه در جریان نشست خبری مشترک با همتای اردنی خود گفت: اگر ارتش سوریه بخواهد برای پاکسازی عفرین از تروریستها وارد این منطقه شود اتفاق خوبی است اما اگر غیر از این باشد با پاسخ ترکیه روبهرو خواهد شد. ساعاتی بعد از نخستین واکنش دولت ترکیه در امان (پایتخت اردن)، بنعلیییلدیریم، نخستوزیر ترکیه نیز ضمن انتقاد از مواضع دولت سوریه گفت: این خبر، درصورتی که درست باشد بهمعنای چراغ سبز دمشق به تجزیه سوریه است. شدیدترین واکنش اما همانطور که انتظار میرفت متعلق به رجب طیب اردوغان، مرد نخست ترکیه بود که این روزها رسانههای جهان را به سخنان آتشین خود عادت داده است. او ضمن هشدار به هرکسی که بخواهد با امنیت ملی ترکیه بازی کند خبر داد که بهزودی عملیات ارتش این کشور برای محاصره عفرین آغاز خواهد شد. وی همچنین گفت: تا به امروز، 32سرباز ترک و بیش از 70شبهنظامی سوری (وابسته به ارتش آزاد) در جریان نبردهای عفرین کشته شدهاند. روز گذشته و تنها دقایقی بعد از انتشار تصاویر ورود نیروهای مردمی سوریه به عفرین، ارتش ترکیه مناطق ورود این نیروها را بمباران کرد؛ امری که منجر به فرار خبرنگاران از مناطق مرزی عفرین شد.
نیروهای نظامی مردمی یا ارتش سوریه؟
با گذشت ساعاتی از مواضع تند دولت ترکیه، شبکه خبری اسکاینیوز عربی، وابسته به امارت ابوظبی به نقل از یک فرمانده میدانی کردی مدعی شد هیچگونه توافق رسمی میان دولت سوریه و نیروهای دمکراتیک مستقر در مناطق شمالی این کشور صورت نگرفته است. از سوی دیگر خبرگزاری سانا، وابسته به دولت سوریه که از منابع اولیه انتشار خبر توافق برای ورود ارتش به عفرین بود نیز خبر خود را تغییر داده و به جای ارتش از نیروهای مردمی حامی دولت سوریه نام برده است. رسانههای نزدیک به ترکیه خبرهای فوق را دلیلی بر عقبنشینی ارتش سوریه از ورود به عفرین به شمار آوردهاند. شبکه المیادین اما با انتشار گزارشی میدانی از وضعیت عفرین نوشته است: ورود نیروهای مردمی سوریه به جای ارتش این کشور، نشانهای از نگرانی دولت نسبت بهاحتمال تغییر موضع کردهاست؛ به این ترتیب اگر نیروهای مردمی با بحران جدی در عفرین روبهرو نشوند، زمینه برای ورود ارتش به این منطقه طی هفتههای آینده فراهم خواهد شد و این موضوع ترکیه را نگران کرده است.
در غوطه چه میگذرد؟
درحالیکه تنشهای میان بازیگران متعدد بحران سوریه در منطقه عفرین توجه بسیاری از رسانهها را بهخود جلب کرده، بهنظر میرسد دولت سوریه و متحدان آن سرانجام عزم خود را برای بازپسگیری مناطق نزدیک به پایتخت این کشور جزم کردهاند. در این زمینه، همزمان با تشدید حملات هوایی روسیه و ارتش سوریه به مواضع گروه جیشالاسلام در غوطه شرقی دمشق، تصاویری از ارسال تجهیزات نظامی گسترده به سوی این منطقه نیز منتشر شده است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز گذشته در مصاحبه با خبرگزاری اینترفکس با اشاره به حوادث غوطه گفت: الگوی آزادسازی حلب میتواند در این منطقه نیز تکرار شود.