نجات نهنگها با «آخرین نی»
داستان یک کمپین محیطزیستی که در عرض چند روز به یک استارتاپ میلیوندلاری تبدیل شد
بحرانهای زیستمحیطی نفوذ پلاستیکها در جهان باعث بهوجود آمدن یک استارتاپ جدید شده است؛ سیستمی تلاش میکند، استفاده از نی را به حداقل برساند. «آخرین نی»، ایده استارتاپی اما رز کوهن در سایت «کیک استارتر» (سایت سرمایهگذاری جمعی روی استارتاپها) چنان مورد اقبال واقع شد که کمتر کسی فکرش را میکرد. ایده او برای ساخت نی کوچک، قابلحمل و چندبار مصرف در مدت بسیار کوتاهی حدود 2میلیون دلار سرمایه جذب کرد. این داستان ایده جذاب «اما» است و راهی که پیش گرفته تا در جذب سرمایه میلیون دلاری موفق باشد؛ موضوعی که خیلی از کمپینهای محیطزیستی هنوز در آن اقبالی بهدست نیاوردهاند.
تعریف دقیق مسئله
محصولی که اما کوهن ارائه کرده، سعی کرده به تمام نیازهایی که یک مصرفکننده نوشیدنی نیاز دارد، پاسخ بدهد. پیش از او نیهای سنتی (چوبی و شیشهای) هم وجود داشتند و بعضی از دوستداران محیطزیست آن را استفاده میکردند. پس ساخت یک نی فلزی جدید دردی را دوا نمیکرد. چالش پیش روی اما کوهن، تعریف دقیق یک مسئله و پیدا کردن راهحلهای جدید برای آن بود؛ راهحلهایی که تا به حال به ذهن کس دیگری نرسیده یا دستکم، تا به حال اجرایی نشده است.
مسئله اینطور تعریف شد: از آنجا که این نی ها باید در جیب جا شوند، تمیز کردنشان باید به سادهترین شکل ممکن امکانپذیر باشد. قرار است برعکس نیهای پلاستیکی زباله جدیدی تولید نکنند و برای استفاده توسط همه کاربران، بهخصوص کودکان که بیشتر به نی تمایل دارند، ایمن باشد. ساخت نی با مواد پلاستیکی هرچند سریع و سادهتر است اما در نهایت میتواند همان سرنوشت نیهای پلاستیکی سنتی را برای محیطزیست در پی داشته باشد. از طرفی، افزایش تعداد مشتریها یعنی باید از مواد و روشی برای ساختن «آخرین نی» استفاده کرد که ساخت آن را سریعتر امکانپذیر کند. اما کوهن میگوید همه این دغدغهها را در محصول جدیدش لحاظ کرده است.
یک محصول کاملا جدید
به گزارش همشهری، برای اینکه محصولی جدید به کاربر ارائه شود، یک طراحی خاص که جلبتوجه کند و با نیازهای زندگی جدید بشر سازگار باشد مورد نیاز بود. این محصول برای موفقیت نیاز به برنامه مفصلی برای تولید داشت. سرانجام بدنه نی از یک آلیاژ ضدزنگ ساخته و بخشهای انتهایی آن با پلاستیک بازیافتی آببندی شد. آخرین نی تاشو را باید در یک جلد نگهداری کرد که حکم محفظه آن را دارد. جلد نگهداری نیز که به رنگهای مختلفی تولید شده، تنها قسمت پلاستیکی این محصول است. هرچند تولیدکنندگان آن امیدوارند در نسخههای بعدی با به کارگیری فناوریهایی مثل چاپ سهبعدی بتوان این جلد را به شکلها و از جنسهای دیگری نیز تولید کرد. برای تمیزکاری راحتتر، یک افزوده انعطافپذیر ساخته شده که میتوان آن را از یک سر نی داخل کرده و از سر دیگر بیرون آورد تا نی تمیز شود. هرچند توصیه شده، بعد از رسیدن به خانه آن را در ماشین ظرفشویی یا زیر شیر آب بشویید.
تلاش برای جلب نظر سرمایهگذاران
برای جلب نظر سرمایهگذاران، گروه هر آنچه در چنته داشت را رو کرده است. یکی از مهمترین ویژگیها از نظر سرمایهگذاران خرد و کلان، دیدن برنامه مشخص و کاملی است که قرار است یک ایده را به سرانجامی مشخص برسانند. مشخص بودن تیمی که قرار است روی پروژه کار کنند نیز نشان میدهد که با یک پروژه جدی طرف هستیم. اما کوهن در صفحهای که برای دریافت سرمایه در «کیک استارتر»ساخته بود، به تمام این موارد توجه کرد. وقتی هنوز در آغاز راه بودند، آخرین نی یک تیم کامل از مؤسس، هممؤسس، بازاریاب، گرافیست و... داشت. هدف نهاییاش نیز حذف جهان از نیهای پلاستیکی در سال 2032 است؛ هدفی که برای هر بخش آن یک برنامه مفصل و نسبتا دقیق نوشته شده است.
یک موفقیت بزرگ
واقعیت این است که اما کوهن هم غافلگیر شد. قرار بود هر نی چندبار مصرف 20دلار قیمت بخورد و در نهایت، با 12500دلار سرمایه اولیه کارشان شروع شود. اما فقط در عرض یک هفته 550هزار دلار جمع شد که چندین برابر برآوردهای اولیه خود گروه بود. گروه که دید استقبال از محصولش زیاد است، تقریبا بلافاصله یک کمپین دیگر راه انداخت که هدفش محافظت از نهنگهای اقیانوس عنوان شده بود. هرچند مصرف کمتر نیهای پلاستیکی میتواند بسیاری از مشکلات محیطزیستی را کم کند اما انتخاب یک نام جدید و ملموس باعث شد، تعداد کاربران سرمایهگذار جدید بهطور قابلتوجهی افزایش پیدا کند. در نهایت 38هزار و 443نفر روی ایده آخرین نی در مجموع حدود یکمیلیون و 900هزار دلار آمریکا سرمایهگذاری کردند. کمی بعد پای گروه به شبکههای تلویزیونی باز شد تا بهعنوان یک رکورددار دوستدار محیطزیست از ایدههای آیندهشان بگویند و یکشبه ره صدساله را طی کنند.
محصول نو
برای اینکه محصولی جدید به کاربر ارائه شود، یک طراحی خاص که جلبتوجه کند و با نیازهای زندگی جدید بشر سازگار باشد مورد نیاز بود