عناب در مسیر برندسازی
همایش ملی عناب با هدف معرفی آخرین یافتههای علمی و پژوهشی استادان، دانشجویان و محققان برگزار میشود
خراسان جنوبی ظرفیتهای بالقوهای دارد که یکی از آنها عناب است؛ میوهای که از آن به عنوان خرمای قرمز نام میبرند. به گزارش ایسنا، خراسان جنوبی با داشتن ۹۸ درصد سطح زیر کشت عناب به عنوان اولین تولیدکننده عناب در کشور مطرح است و میتوان با استفاده از این محصول با برنامهریزیهای صحیح در راستای توسعه اقتصادی استان گام برداشت.
به گفته «مهدی ابراهیمی» عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی، عناب یکی از محصولات باغی ایران است که با توجه به قدمت کشت آن در مقایسه با بسیاری از محصولات باغی رایج در کشور، سهم کمتری از فناوری نوین داشته و تولید آن عمدتا بر دانش بومی متکی بوده است. به دلیل عدم بهرهوری کافی از امکانات موجود و پایین بودن اطلاعات بهرهبرداران از چگونگی کاهش ضایعات این محصول، درآمد ناشی از آن در سطح پایینی قرار دارد و آنچنان که باید نتوانسته است هزینههای سازندگی خانوادههای روستایی و دستاندرکاران تولید عناب را تامین کند.
بهرهگیری از پژوهشهای کاربردی
وزارت جهاد کشاورزی در سالهای اخیر به منظور ایجاد درآمد پایدار برای کشاورزان، توجه ویژهای به بحث حمایت از پرورش و تولید گیاهان دارویی در سطح کشور داشته است که زمینهساز فعالیتهای مثبت در عرصه تولید فراوردههای گیاهی شده است. ابراهیمی با بیان این نکته ادامه میدهد: جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی نیز در راستای ماموریت خود و به منظور حمایت از زنجیره ارزش گیاهان دارویی استراتژیک خراسان جنوبی از حدود 4 سال پیش و به صورت تخصصی فعالیتهای ارزندهای در زمینه بهینهسازی تولید و فراوری این گیاهان انجام داده است.
ابراهیمی در خصوص یکی از مهمترین محصولات کشاورزی خراسان جنوبی میگوید: میوه عناب منبع مهمی از مواد فعال بیولوژیکی است که واجد ارزش غذایی و دارویی بالایی هستند. ترکیبات فنولیک، اسیدهای تریترپنیک، پلی ساکاریدها، آلفاتوکوفرول، کاروتن و ویتامین C از جمله مهمترین مواد فعال بیولوژیک شناخته شده در عناب هستند.عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی میافزاید: عناب منبع بسیار خوبی از منیزیوم، فسفر، پتاسیم، سدیم و روی نیز به حساب میآید،
استفاده از اندامهای مختلف عناب نظیر ریشه، پوست، شاخه، برگ و میوه آن در طب گیاهی ایران و دیگر کشورها برای درمان بسیاری از امراض و بیماریها از جمله جلوگیری از تب، ترمیم زخم، قطع اسهال، تسکین درد، تقویت مو، تصفیه خون، رفع بیخوابی، درمان سرماخوردگی، درمان بیماریهای زنان، درمان بیماریهای پوستی، رفع التهاب، درمان بیماریهای کبد و کلیه، بهبود آسم و تنگی نفس، درمان خونریزی و بهبود درد مفاصل مرسوم بوده است. بسیاری از فراوردههای غذایی از جمله سس، پوره، شربت و انواع شیرینی که به نوعی از عناب تهیه میشوند، به دلیل کمک به بهبود گوارش و تاثیر مثبت بر سلامتی انسان مورد توجه بسیاری از مردم قرار
گرفتهاند.
عضو مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی میگوید: طی سالهای اخیر همکاریهای بسیار مناسبی بین سازمان جهاد کشاورزی و جهاد دانشگاهی در استان صورت پذیرفته است که مشارکت مسئولین و محققین سازمان جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان در برگزاری اولین همایش ملی عناب نمونه بارزی از این همکاری است. برگزاری همایش ملی عناب به میزبانی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در خاستگاه این گیاه دارویی ارزشمند، گامی مهم در راستای حمایت از تولید این محصول است که با جلب توجه مسئولان استانی و کشوری به این ذخیره ارزشمند میتواند زمینه افزایش بهرهوری اقتصادی و تجاری این محصول را فراهم کند.
برگزاری همایش ملی عناب
همایش ملی عناب همزمان با سوم و چهارم شهریور جاری با هدف معرفی آخرین یافتههای علمی و پژوهشی استادان، دانشجویان و محققان حوزه عناب برگزار خواهد شد. مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در این باره میگوید: معرفی عناب، خواص و کاربردهای آن در سطح ملی از دیگر اهداف برگزاری این همایش است و در نظر داریم با برگزاری این همایش جایگاه اقتصادی و قابلیت سرمایهگذاری این محصول را نیز به جامعه علمی و سرمایهگذاران کشور معرفی کنیم که این مهم را در قالب یک برنامه برندسازی گسترده دنبال میکنیم که برگزاری این همایش نیز بخشی از فرایند برندسازی این محصول فوق استراتژیک است.
«محسن پویان» ادامه میدهد: چندی پیش بسته ترویج اشتغال کارآفرینی توسط معاونت علمی رئیس جمهوری تهیه و طی آن پیشنهادی در مورد عناب ارائه شد که به اشتباه با نام سند توسعه منتشر شد. در این بسته کارآفرینی، استان قم محل مناسبی برای توسعه عناب معرفی شد که کاملا دور از مباحث علمی بود. مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد عناب ایران در خراسان جنوبی تولید میشود، میگوید: معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی متناسب با ماموریتی که جهاد دانشگاهی کشور به آن واگذار کرد،
به 3 محور گیاهان دارویی استراتژیک «عناب، زرشک و زعفران»، آسیبهای اجتماعی و مدیریت شهری و روستایی پرداخته و اقداماتی در این حوزه انجام داده است. دبیر اولین همایش ملی عناب در خراسان جنوبی ادامه میدهد: جهاد دانشگاهی، مرکز خدمات تخصصی محصولات استراتژیک را راهاندازی کرده است. این مرکز به جهاد دانشگاهی این ماموریت را میدهد که در خرید و فروش محصولات استراتژیک کمک کند. خراسان جنوبی تاکنون بهرهبرداری اقتصادی قابل توجهی از این محصول استراتژیک منطقه نداشته است و میوه عناب به صورت فلهای بدون برند عمدتا به کشورهای همسایه صادر میشود که این امر نیز غالبا از مبادی غیررسمی صورت میپذیرد.
پویان میگوید: تولید فراوردههای عناب که بهرهوری اقتصادی قابل توجهی دارد و ارزش افزودهای مطلوب ایجاد میکند، تاکنون در کشور مغفول مانده و صرفا در سطح محدود به فعالیتهای تحقیقاتی پرداخته شده است و از بعد تجاری و بهرهبرداری اقتصادی آن بیبهره ماندهایم. وی با بیان اینکه اگر پژوهش کاربستی به نفع تولیدکننده و مردم نداشته باشد هزینه است و اگر کاربست پژوهش به اشتغال و اقتصاد ختم شود، این پژوهش سرمایهگذاری است، اظهار میکند: در خراسان جنوبی برای سرمایهگذاران سیستم جذب علمی نداشته و سرمایهگذاران با سختگیریهای قانون این استان از دست میروند. خراسان جنوبی در تولید عناب مشکلی ندارد، اما حلقههای بعدی یعنی فراوری و بازاریابی در استان گمشده هستند.
تلاش برای افزایش تولید و فراوری عناب
«غلامرضا قوسی» رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با تاکید بر فراوری محصولات استراتژیک استان میگوید: جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اقدامات مثبت و اثربخشی در حوزه شناسایی و برندسازی محصولات استراتژیک انجام داده است. در 10 سال اخیر سطح زیرکشت عناب در استان افزایش داشته و در حوزه تولید، 370 درصد افزایش وجود داشته است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی ادامه میدهد: تلاش میکنیم با کمک رسانهها، جهاد دانشگاهی، محققان و پژوهشگران در راستای رونق کشاورزی و معرفی محصولات استراتژیک استان گام برداریم.