شاهکاری که تصادفی خلق شد!
«از نفس افتاده» کنار مدافعان پرشور، مخالفان سرسختی هم داشت که البته صدایشان کمتر شنیده میشد؛ مخالفانی که از اساس با فیلم گدار مخالفت میکردند و همه آنچه که دیگران سبک ابداعی فیلمساز مینامیدند محصول تصادف میدانستند.
کلود اتان لارا که زخمی از تیغ تیز نویسندگان کایه، دشمن سرسخت موج نو محسوب میشد اینچنین از نفسافتاده را نواخت: «خوب میدانم که در پس فیلم از نفس افتاده چه ماجراها و چه دستهایی در کار بود! یک تهیهکننده جزء یک فیلمساز کممایه، برای ساختن یک فیلم کممایه پلیسی و حدود 5 هزار متر فیلم خام، البته فیلم مورد استفاده 8 هزار متر بوده. تهیهکننده به فیلمساز گفته پلانها را کوتاه کند، فیلمساز نمیپذیرفته ولی سرانجام تن درداده؛ یعنی از سر لجبازی و کلهشقی پلانها را کوتاه کرده، بیمنطق و بیحساب، به این قصد که فیلم غیرقابل نمایش شود، ولی آخر سر وقتی فیلم در مرحله مونتاژ به طور قضا و قدری سرهمبندی شده آقای تهیهکننده آن را نبوغآسا دانسته و این سرهمبندی به نظر شگفتانگیز آمده. قصد گدار این بوده که با توجیهاتی نشاندهد که کوتاه کردن پلانها غیرممکن است اما نتیجه کار برخلاف انتظار خوب از کار درآمده.»
«از نفس افتاده 2» فیلمی که ساخته نشد
گدار برای نشریات روشنفکری دهه50، چهره جذابی بود. گفتوگوهای گدار و مقالاتی که درباره فیلمهایش نوشته میشد پای ثابت نشریات و جنگهای روشنفکرانه دهه50 بود. مثل گفتوگویی که نشریه «سینما54» در اردیبهشت 1354 منتشر کرد و در آن گدار از ساخت دنباله از نفس افتاده خبر داده بود. در این گفتوگو گدار چنین وعده داده بود: «در فیلم جدید تصاویری از فیلم از نفس افتاده را روی نوار مغناطیسی میآورم و صحنههای تازهای را به طور 16میلیمتری فیلمبرداری کرده و به آن اضافه میکنم.» ساخت از نفس افتاده2 خبر جذابی برای رسانهها بود ولی این فیلم هرگز ساخته نشد.
بازسازی از نفسافتاده
عنوان «بازسازی هالیوودی از نفس افتاده» برای فیلمی که جیممک براید در 1983 براساس فیلم گدار ساخت، نشانه دستکم گرفتن اثری است که سازندهاش کوشیده (و تا حد زیادی موفق شده) سبک شخصیاش را در اقتباسی جاهطلبانه و چالشبرانگیز از اثری ستایششده، دنبال کند.