آتش‌بس آمریکا مقابل طالبان
رسانه‌های آمریکایی از فرمان پنتاگون برای توقف حملات به طالبان درافغانستان خبر می‌دهند
محمدامین خرمی ـ خبرنگار
هشتمین دور از گفت‌وگوها میان طالبان و آمریکا در دوحه قطر پس از 9روز مذاکره بدون نتیجه مشخصی به پایان رسید؛ اما گزارش رسانه‌های آمریکایی از توقف یک طرفه حملات آمریکا علیه طالبان و همچنین تهیه طرحی برای کاهش شمار نیروهای آمریکایی مستقر در خاک افغانستان حکایت دارد.
از طرف آمریکا، زلمای خلیلزاد، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور افغانستان و سرپرست هیأت مذاکره‌کننده آمریکایی، و از طرف طالبان ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این گروه، طی پست‌های توییتری جداگانه نتیجه مذاکرات را مثبت ارزیابی کرده‌اند اما هیچ جزئیاتی در مورد توافق احتمالی منتشر نشده است. این دور از مذاکرات طی 3روز اول با حضور ملا برادر، فرد شماره 2طالبان و زلمای خلیلزاد برگزار شد و طی روزهای بعدی در سطح کارشناسان ادامه پیدا کرد. طبق اظهارنظرهای اولیه، دستور کار این دور از مذاکرات و گفت‌وگوهای کارشناسی، تعیین جدول زمانی برای خروج نیروها از افغانستان بوده است.
موضوع خروج نیروها، با اعمال فشار از سوی رهبران طالبان قبل از هر موضوع دیگری در دستور کار مذاکرات قرار گرفت و اکنون به‌نظر می‌رسد وضعیت آنگونه که آنها می‌خواهند پیش می‌رود. مجله نیوزویک دیروز به نقل از مقام‌های عالی‌رتبه وزارت دفاع آمریکا خبر داد که نیروهای این کشور در افغانستان برای محدود کردن تمامی حملات خود علیه طالبان دستور تازه‌ای دریافت کرده‌اند. به نوشته نیوزویک، وزارت دفاع آمریکا به نیروهایش دستور داده روند مشاوره و آموزش به نیروهای نظامی افغان نیز به‌طور کامل متوقف شود.
خبر دستور توقف حمله به مواضع طالبان در حالی منتشر می‌شود که نیروهای این گروه همچنان به حملات مرگبار خود علیه مواضع نیروهای دولتی افغانستان که باعث کشته و زخمی شدن عده زیادی از مردم نیز شده است ادامه می‌دهند. یکی از آخرین حمله‌های تروریستی طالبان در کابل هفته گذشته 18کشته و حدود 150زخمی به جا گذاشت. طبق اعلام وزارت بهداشت افغانستان، بیشتر قربانیان این حمله مردم عادی بوده‌اند. عملیات طالبان به پایتخت محدود نمی‌شود و حملات و بمب‌گذاری‌های این گروه در نقاط مختلف افغانستان همچنان ادامه دارد.
خبر منتشر شده از سوی مجله نیوزویک به موضوع خروج نیروهای آمریکایی نیز اشاره دارد. بر این اساس، پنتاگون قصد دارد شمار نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان را از 14هزار نیرو به حدود 6هزار نیرو تقلیل دهد. حدود 10روز قبل نیز روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی از تصمیم آمریکا برای کاهش نیروهایش به حدود 9هزار نفر طی ماه‌های پیش رو خبر داده بود.
یکی از مقام‌های وزارت دفاع آمریکا که اطلاعات را در اختیار خبرنگار مجله نیوزویک قرار داده و در عین حال نخواسته نامش فاش شود، تأکید کرده که این تصمیم در شرایط فعلی است و ممکن است «تا یک ساعت دیگر» تغییر کند. اشاره این مقام پنتاگون به تغییرات مکرر در سیاست آمریکا در قبال افغانستان است. یکی از انتقادهایی که به دونالد ترامپ می‌شود، نبود استراتژی مشخص در دولت او در قبال مسئله جنگ افغانستان است. ترامپ حدود 3سال پیش که تازه قدم به کاخ سفید گذاشته بود، ضمن انتقاد از سیاست‌های باراک اوباما در مورد افغانستان وعده داد به‌زودی با افزایش شمار نیروهای آمریکایی در این کشور، طالبان را در میدان نبرد شکست دهد. برنامه ترامپ اما در حد وعده ماند و نماینده او 2سال بعد با سران طالبان بر سر میز مذاکره حاضر شد؛ مذاکره‌ای که اکنون طالبان در آن دست بالا را دارد و می‌تواند شرایط مورد نظر خود را بر روند آن تحمیل کند.
با این حال، فرمانده نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان ساعاتی پس از انتشار گزارش نیوزویک، توقف عملیات نیروهای آمریکایی در برابر طالبان را رد کرد و این خبر را «بی‌اساس» خواند. اسکات میلر با انتشار بیانیه‌ای گفت: «هیچ‌گونه دستوری برای تغییر وضعیت نیروها و عملیات علیه طالبان دریافت نکرده‌ایم.» در شرایطی که حملات طالبان ادامه دارد، انتشار چنین خبرهایی که از توافق‌های پشت پرده طالبان و آمریکا حکایت دارد می‌تواند به تضعیف بیشتر دولت مرکزی افغانستان و همچنین تضعیف روحیه نیروهای ارتش این کشور منجر شود؛ وضعیتی که احتمالا افزایش حملات طالبان با هدف تصرف مناطق بیشتری از خاک افغانستان را به‌دنبال خواهد داشت.
بلاتکلیفی انتخاباتی
انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان طبق برنامه باید حدود 45روز دیگر برگزار شود اما در فضای سیاسی این کشور، احزاب در مورد ضرورت برگزاری یا عدم‌برگزاری آن به 2دسته تقسیم شده‌اند. گروهی خواستار تعویق انتخابات تا زمان تعیین تکلیف نتیجه مذاکرات صلح شده‌اند و گروهی دیگر خواستار برگزاری انتخابات در موعد مقرر هستند.
اشرف غنی، رئیس‌جمهور کنونی افغانستان، جزو گروه دوم است و بر برگزاری انتخابات در تاریخ مشخص شده اصرار دارد. غنی برگزاری انتخابات و تعیین تکلیف دولت را مقدمه مذاکرات صلح می‌داند و معتقد است دولت کنونی در روزهای پایانی فعالیت خود است و نمی‌تواند با قدرت در مذاکرات حاضر شود. او در سخنرانی خود به مناسبت عید قربان گفت: «آیا حکومتی که در آخرین مرحله مدت قانونی‌اش باشد، می‌تواند تصمیم‌های سخت بگیرد؟ صلح قاطعیت و صلاحیت می‌خواهد.»
