چرخش امارات با فرمان اقتصاد

 روابط اقتصادی و تجاری ایران و امارات در آستانه تحولی جدید قرار دارد؛ این برایند بررسی آمارها و خبرهایی است که حول محور روابط 2 کشور وجود دارد و با تحولات اخیر نیز مناسبت دارد. فعلا عقب‌نشینی امارات متحده عربی از حضور تمام‌عیار در جنگ یمن، اعلام آمادگی دو بانک اماراتی برای همکاری مالی با ایران و مذاکرات مقامات ارشد گارد ساحلی این کشور با مسئولان ایرانی عمده‌ترین نشانه‌هایی است که چرخش امارات در روابط با ایران را تأیید می‌کند اما آمارها می‌گویند آنچه را که باعث این چرخش شده، باید در اقتصاد جست‌وجو کرد.
به گزارش همشهری، براساس آمارهایی که بانک جهانی در سال 2017منتشر کرده، جمعیت ساکن در امارات متحده عربی فارغ از هر ملیتی که دارند به 8میلیون نفر می‌رسد که 10درصد از آنها، معادل 800هزار نفر ایرانی‌الاصل هستند و کسب‌وکار آنها سهم قابل‌توجهی در پرداخت مالیات، عوارض و گردش مالی این کشور ایفا می‌کند؛ اما از 3سال پیش با شروع روند کاهشی روابط ایران و امارات، گردش مالی و سرمایه‌گذاری این جمعیت 800هزارنفری نیز روند نزولی پیدا کرده است. آمارها حاکی از آن است که 8هزار نفر از تجار شناسنامه‌دار ایرانی سابقه همکاری با امارات را در کارنامه خود دارند و مبادلات 30میلیارد دلاری ایران و امارات در سال‌های نه‌چندان دور حاصل فعالیت همین افراد بوده ؛ اما در 3سال اخیر چرخش رویکرد اقتصادی اماراتی‌ها کار را به‌جایی رسانده که در دورنمای تجارت 2کشور، احتمال افت ارزش مبادلات تا یک‌پنجم سال‌های آرمانی نیز وجود داشت.
فشار تحریم ایران بر تجارت امارات
البته ماجرا وقتی جالب‌تر می‌شود که به قول مسعود دانشمند، رئیس خانه اقتصاد، به ساختار اقتصادی امارات متحده عربی توجه کنیم. دانشمند به همشهری می‌گوید: امارات ذاتا هیچ تولیدی ندارد و فقط تجارت می‌کند پس هر یک میلیارد دلار تجارت ایران با این کشور باید در گردش مالی اماراتی‌ها با ضریب 2محاسبه شود زیرا این کشور برای فروش یک میلیارد دلار کالا به ایران باید قبلا یک میلیارد دلار کالا از کشور ثالث خریداری کند و هر وقت کالایی از ایران می‌خرد دوباره باید همان کالا را به یک کشور ثالث بفروشد. رئیس خانه اقتصاد ایران می‌گوید: وقتی ارزش مبادلات ما با امارات از 30میلیارد دلار قبل از تحریم‌های دوره ریاست‌جمهوری اوباما به 12میلیارد دلار بعد از تحریم‌های دوره ترامپ می‌رسد و برآورد می‌کنیم با همین شیوه به 6میلیارد دلار تا پایان سال کاهش پیدا کند، اماراتی‌ها هم این مسئله را با پوست‌واستخوان درک می‌کنند و البته با شدت بیشتری تبعات آن را می‌چشند و البته به فکر می‌افتند.

افت ترسناک مبادلات امارات با ایران

در منطق اقتصادی، سرمایه را سیال و ترسو می‌دانند و برای همین وقتی امارات به هر دلیلی و به هر بهانه‌ای بنای سختگیری در مراوده با فعالان اقتصادی ایرانی را گذاشت، موج سرمایه‌گذاری ایرانیان از سواحل امارات به سمت کشورهای دیگر نظیر عراق، ترکیه، گرجستان و کشورهای آسیای میانه و حتی اروپا تغییر جهت داد و درنتیجه همین اتفاق بالاجبار گردش مالی اماراتی‌ها نیز با کشورهای طرف معامله خود افت محسوسی را تجربه کرد؛ زیرا تاکنون آنچه را که به ایران می‌فروختند از دیگر کشورها می‌خریدند و آنچه را که از ایران می‌خریدند باید به کشورهای دیگر می‌فروختند. آمارهای گمرک نشان می‌دهد ارزش تجارت رسمی ایران با امارات در سال 1396معادل 16میلیارد و 830میلیون دلار بوده که در سال 97پس از افزایش فشار اماراتی‌ها بر تجار ایرانی به 12میلیارد و 522میلیون دلار رسیده است؛ اما امسال روند کاهشی مبادلات ایران و امارات شتاب بیشتری گرفته و ارزش تجارت 3‌ماه دو کشور از 3.8میلیارد دلار در بهار97 به 2.4میلیارد دلار در بهار98 رسیده که از افت 58.7درصدی حکایت دارد که با توجه به ضریب دو برابری اثرات این کاهش در گردش مالی امارات، می‌تواند برای اماراتی‌ها ترسناک قلمداد شود.