گلخانه‌ها کشاورزی البرز را نجات می‌دهند

خدیجه ستارزاده | البرز - خبرنگار


بحران آب، تحریم‌ها و شرایط اقتصادی از مواردی هستند که بخش کشاورزی البرز را هم مانند استان‌های دیگر با خطر مواجه کرده و با در نظر گرفتن این‌که بخش کشاورزی مهم‌ترین رکن تغذیه و اشتغال هر جامعه به شمار می‌رود، ایجاد شهرک‌های کشاورزی گلخانه‌ای یکی از راهکارهایی است که در البرز نیز مانند بسیاری از استان‌ها در دستور کار متولیان قرار گرفته است.
البرز در بسیاری از حوزه‌های صنعت کشاورزی در کشور حرف اول را می‌زند، با وجود این به دلیل تغییرات آب و هوا و خاک که در سال‌های اخیر همه استان‌های کشور را با چالش مواجه کرده است، فعالان و متولیان این صنعت به دنبال راهکارهایی برای بهبود وضعیت یا نجات‌ بخش کشاورزی واداشته شده‌اند.

شهرک کشاورزی چوپان‌آباد اولین شهرک مدرن کشاورزی البرز است که از ماه گذشته کلنگ آن در روستای نجم‌آباد نظرآباد زده شد و طبق توافق با وزارت کشور با حضور نیروهای متخصص فعالیت خود را آغاز و برای 700 نفر اشتغال‌زایی خواهد کرد.
به گفته مسئولان، این طرح که تاکنون 9 میلیارد تومان هزینه داشته، توسط بخش خصوصی راه‌اندازی شده و پس از بهره‌برداری، تولیدات کشاورزی استان را 10 برابر افزایش می‌دهد و صرفه‌جویی 70 درصدی در مصرف آب را به دنبال خواهد داشت.


جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه روستاییان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی البرز با تاکید بر این‌که بخش کشاورزی می‌تواند سایر بخش‌ها را به حرکت درآورد، می‌گوید: با رونق تولید از مهاجرت بی‌رویه روستاییان به شهرها جلوگیری خواهد شد و وقتی بتوانیم در روستاها، جوانان و مردم را ساکن کنیم، جمعیت مولد ما در روستا خواهند ماند و از حاشیه‌نشینی در شهرها جلوگیری خواهد شد و در نتیجه معضلات اجتماعی کمتری خواهیم داشت.
«سیدمجید موسوی» می‌افزاید: یکی از ضروریات برای رونق تولید، راه‌اندازی زیرساخت‌های بخش کشاورزی است که این زیرساخت‌ها می‌توانند شامل آبیاری تحت فشار، تسطیح، تجهیز و نوسازی اراضی باشد که شرایطی فراهم می‌شود تا تولید در استان نسبت به قبل افزایش داشته باشد.
وی با تاکید بر اهمیت استفاده از توان سمن‌ها در بخش کشاورزی می‌گوید: فعال‌سازی ستاد گلخانه‌ها در استان یکی دیگر از برنامه‌ها برای رونق تولید است و سیاست ما این است که این کار در همه شهرستان‌های استان پیگیری و اجرا شود.

وی در مورد شهرک گلخانه‌ای چوپان می‌گوید: تعداد افرادی که برای ایجاد واحدهای گلخانه‌ای در شهرک مراجعه کردند سهم خودیاری را برای ایجاد زیرساخت‌ها به حساب شهرک‌های کشاورزی واریز کرده‌اند و اقدامات مقدماتی برای تکمیل این طرح توسط متولیان در حال پیگیری است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی البرز با تاکید بر این‌که یکی از دستاوردهای رونق در تولید کشاورزی، توسعه صادرات است اظهار می‌کند: زمانی که در استان تولید افزایش یابد، شاهد مازاد مصرف خواهیم بود که در این زمان موضوع صادرات نیز به میان می‌آید. در این زمینه برای توسعه صادرات نیز هماهنگی‌های لازم انجام شده تا از طریق فرودگاه پیام و گمرک استان تولیدکنندگانی که تمایل به صادرات محصولاتشان دارند، بتوانند به‌راحتی اقدام به این کار کنند.
موسوی با بیان این‌که سال گذشته بیش از ۱۰ هزار کانتینر سبزی و صیفی از استان به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر شد، می‌افزاید: با توجه به وضعیتی که برای رونق تولید وجود دارد، پیش‌بینی می‌کنیم امسال بیش از این مقدار بتوانیم صادرات داشته باشیم.


اجرای زیرساخت‌های شهرک

مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی البرز می‌گوید: شهرک چوپان‌آباد اولین شهرک گلخانه‌ای مدرن در نظرآباد البرز است که در مساحت 50 هکتاری ایجاد، به 65 واحد تقسیم و به سرمایه‌گذاران واگذار شده است.
«مجید توده‌کشت» با بیان این‌که زیرساخت‌های این شهرک در حال اجراست می‌افزاید: استخر ذخیره‌سازی، تامین آب، برق و گاز انجام شده و در حال انتخاب پیمانکار برای این طرح هستیم.
وی می‌گوید: اکنون پیگیر تسهیلات این شهرک هستیم و برای تسهیل شرایط سرمایه‌گذاران، رایزنی‌هایی انجام دادیم تا طبق سیاست‌های کلان تاکیدشده، بانک برای سرمایه‌گذاران سختگیری‌های زیادی نداشته باشد و بتوانیم به توافق‌هایی با مسئولان امر برسیم. البته هنوز توفیقی انجام نشده اما امیدواریم این امر محقق شود تا مشکلات سرمایه‌ای این طرح مانع اجرای به‌موقع آن نشود.

وی اظهار می‌کند: سعی شده در این بخش از افرادی که سرمایه و تخصص لازم را دارند استفاده شود تا برای پیشرفت و توسعه شهرک به نتایج بهتری برسیم. 15 درصد سرمایه توسط سرمایه‌گذاران و 85 درصد تسهیلات به آنها پرداخت می‌شود.
مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی البرز می‌گوید: به محض حل مسائل مربوط به تسهیلات بانکی اقدامات تکمیلی شهرک انجام و پیش‌بینی می‌شود تا یک سال آینده این شهرک به بهره‌برداری برسد.
توده‌کشت با اشاره به این‌که الگوی کشت این شهرک سبزی و صیفی است می‌گوید: بنا داریم در استان حداقل 200 هکتار دیگر شهرک گلخانه‌ای ایجاد شود که ساخت یک شهرک 50 هکتاری در شهرستان کرج در دستور کار است و بعد از قطعیت و مشخص شدن شرایط آن اخبار آن را اعلام خواهیم کرد.
 

فواید و معایب کشت گلخانه‌ای

یک کارشناس کشاورزی با بیان این‌که کشت گلخانه‌ای سبزی و صیفی مزایای بسیاری دارد می‌گوید: به دلیل استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار در کشت گلخانه‌ای، در مصرف آب صرفه‌جویی می‌شود.
به گزارش همشهری «مرتضی نادری» با بیان این‌که اشتغال‌زایی از دیگر مزایای کشت گلخانه‌ای است می‌افزاید: در شرایط فعلی که کشور ما با بحران بیکاری مواجه است، گسترش این نوع کشت می‌تواند در کاهش بیکاری موثر باشد.
وی می‌گوید: با توجه به این‌که محصولاتی که از این طریق تولید می‌شوند به صورت نوبرانه به بازار عرضه می‌شوند، بنابراین از قیمت قابل توجهی برخوردارند و درآمد بیشتری را نصیب تولیدکنندگان می‌کنند. این امر زمینه‌ساز توسعه کشاورزی و به طبع آن توسعه اقتصادی می‌شود.
نادری تاکید می‌کند: محصولات به‌دست‌آمده از کشت در گلخانه به دلیل کنترل عوامل موثر در تولید دارای کیفیت بالاتری هستند. کیفیت مطلوب محصول امکان صادرات به خارج از کشور را هم فراهم کرده و از این طریق باعث افزایش صادرات غیرنفتی می‌شود.
این کارشناس کشاورزی می‌افزاید: امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری‌ها و آفات در محیط گلخانه نسبت به فضای آزاد آسان‌تر و راحت‌تر است.

نادری با بیان این‌که گلخانه‌ها علاوه بر مزایا، معایب و مشکلاتی نیز دارند می‌گوید: مساحت گلخانه هر‌چه بیشتر باشد، کنترل دما و تهویه در آن مشکل‌تر می‌شود. تقسیم زمین به قطعات کوچک بین 300 تا 500 متر و ساختن گلخانه برای هر قطعه باعث کنترل دما و سهولت تهویه می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: چون گلخانه محیط کنترل‌شده‌ای است، معمولا رطوبت زیادی در داخل آن جمع می‌شود، بنابراین باید سیستم‌های لازم برای تهویه و خروج رطوبت اضافی در نظر گرفته شود.
نادری می‌گوید: همچنین در مدیریت گلخانه انتخاب ارقام مقاوم به برخی از آفات و بیماری‌ها، استفاده از شیوه‌های نو آبیاری تحت فشار به منظور صرفه‌جویی حداکثری در مصرف آب، رعایت فواصل کشت، استفاده از نشای مناسب، استفاده بیشتر از دی‌اکسیدکربن از طریق تامین مصنوعی آن، استفاده به‌موقع از سیستم گرم‌کننده و سردکننده در صورت نیاز، استفاده از سیستم کامپیوتری برای تنظیم برنامه آبیاری و کنترل شرایط جوی داخل گلخانه مفید به نظر می‌رسد.