دیزنی برمی‌خیزد

آرش نهاوندی/مترجم


کمپانی دیزنی با اکران شیرشاه و روی پرده داشتن و رسیدن به فروش جهانی ۷.۶۷میلیارد دلار، رکورد جدیدی را برای فروش یک استودیو فیلمسازی در گیشه به نام خود ثبت کرد. این کمپانی امسال 5فیلم از 6فیلم اول پرفروش در سراسر دنیا را تولید کرده است؛ انتقام‌جویان: پایان بازی با 2.79میلیارد دلار، کاپیتان مارول با 1.1میلیارد دلار، علاءالدین با یک‌میلیارد دلار، شیرشاه با 962میلیون دلار و کارتون اسباب‌بازی 4 با 917میلیون دلار، فیلم‌هایی هستند که در نیمه اول سال2019 کمپانی دیزنی را در صدر باکس آفیس جهانی قرار داده‌اند.
همیشه وضعیت فروش فیلم‌های کمپانی دیزنی به این خوبی نبوده است. به جز دهه‌های اولیه تاسیس که با کارتون‌هایی نظیر سفیدبرفی، هفت‌کوتوله و سیندرلا و سری کارتون‌های میکی‌موس بسیار پرفروغ ظاهر شده بود، دیزنی یک کمپانی همیشه در آستانه سقوط مالی بوده است.

در سال‌های بعد و به‌ویژه سال‌های آخر قرن بیستم که در ساخت کارتون‌ها استفاده از تکنولوژی کامپیوتری و ساخت کارتون‌های 3‌بعدی و 4بعدی مرسوم شد، کمپانی دیزنی وارد دوران افول خود شد. در سال‌های 1991 و 1994 دیزنی به‌ترتیب با فیلم‌های زیبا، غول و شیرشاه (نسخه اولیه) درخشید و این آخرین بارقه درخشش دیزنی در سال‌های پایانی قرن بیستم و سال‌های آغازین قرن بیست‌ویکم بود. در این زمان پیکسار (کمپانی تولید انیمیشین کامپیوتری که توسط استیو جابز، بنیانگذار کمپانی اپل تاسیس شده بود) با انیمیشین پیدا کردن نمو و غیرممکن‌ها در حال طی کردن مسیر خود به سوی اوج موفقیت بود. در این زمان دیزنی با کارتون‌هایی نظیر برادر بزرگ، خانه در تیررس و کوچک مرغ (کارتون‌هایی که امروز نه‌تنها کسی آنها را نمی‌بیند که حتی نام آنها هم در خاطر نمانده است)، وارد دوران افول خود شده بود.  اگر بخواهیم قضاوتی واقع‌بینانه داشته باشیم باید بگوییم که در آن زمان واقعا کار دیزنی پایان یافته به‌نظر می‌رسید و هنرمندانی هم که برای کمپانی کار می‌کردند نیز این را می‌دانستند.
با این حال، مقصر این هنرمندان نبودند، بلکه یکی از مشکلات عمده کمپانی دیزنی عریض و طویل بودن آن و به‌اصطلاح بوروکراسی موجود در آن بود. در آن زمان خیلی از مدیران کمپانی پیکسار مانند جان لستر (که پیش از این از طراحان و انیماتورهای دیزنی بوده و سال‌ها پیش به‌دلیل بروز مشکلات در دیزنی از این کمپانی رفته بود و همینطور خیلی از آنهایی که در دیزنی مانده بودند) اوقات خوشی نداشتند. روحیه آنها به‌دلیل کاهش فروش در گیشه و پایین آمدن رتبه فیلم‌های دیزنی در باکس آفیس و موجی از نقدهای منفی درباره فیلم‌های دیزنی به‌شدت ضعیف شده بود. به گفته دان هال، از نویسندگان دیزنی در این دوران سیاه ما به کارهای خارق‌العاده‌ای که پیکسار در حال خلق آنها بود، توجه می‌کردیم و به‌خود می‌گفتیم چه‌کسی جان لستر ما خواهد بود. در این زمان تنها راه چاره خروج از بحران خرید پیکسار توسط دیزنی بود که بالاخره این اتفاق در سال2006 رخ داد. پس از ادغام پیکسار با دیزنی، جان لستر این‌بار در قامت کارمند ارشد بخش خلاقیت استودیوهای انیمیشن کمپانی والت دیزنی و استودیو پیکسار ظاهر شد. در این زمان به‌منظور چابک‌سازی‌ کمپانی دیزنی بسیاری از مدیران و به‌ویژه مدیران میانی این کمپانی تغییر کردند. از این زمان بود که توانایی تکنولوژیک پیکسار در خدمت دیزنی قرار گرفت و کمپانی‌های دیزنی و پیکسار فعالیت و همراهی خود در ساخت انیمیشن‌های 3بعدی و 4بعدی کامپیوتری را آغاز کردند. درواقع دیزنی بخش مهمی از موفقیت‌های امروزی خود را مدیون پیکسار و مدیرانی نظیر جان لستر است که از پیکسار دوباره به دیزنی بازگشتند تا این کمپانی دوباره وارد دورانی از موفقیت و اوج‌گیری در گیشه سینماهای آمریکا و دنیا شود.