افسار هزینه‌های سفر پاره شد

محمد باریکانی/خبر‌نگار

افزایش بیرحمانه هزینه‌های سفر در ایران نه‌تنها داد مردم که صدای اعتراض فعالان صنعت گردشگری کشور را هم درآورده است. 
همین امروز یکشنبه اگر قصد سفر یکروزه به 5شهر گردشگرپذیر ایران را داشته باشید و فردا هم به مبدأ سفر بازگردید برای یک بلیت پرواز و اقامت در یک هتل 3تا 5ستاره باید مبلغی بین یک تا یک میلیون و 500هزار تومان هزینه کنید. این مبلغ چنان افزایش داشته است که حتی رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات سفرهای هوایی و جهانگردی ایران به همشهری می‌گوید: گردشگران داخلی که بخواهند برای یک‌روز سفر، آن هم تنها برای یک بلیت رفت و برگشت و یک شب اقامت در یک هتل 3تا 5ستاره چنین هزینه‌ای در کشور بپردازند، ترجیح می‌دهند به یکی از کشورهای شمالی ایران سفر کنند.
از رؤیای تحقق سفر ارزان که ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی از سال گذشته در 3برنامه اصلی خود برای امسال گنجانده بود تا واقعیت موجود در هزینه‌های سفر در ایران اختلاف از زمین تا آسمان است.

یک‌میلیون و 500 هزار تومان برای یک روز سفر
همین امروز اگر بخواهید یک سفر یک‌نفره به مشهد داشته باشید و فردا به خانه‌تان بازگردید، 680هزار تومان باید برای بلیت پرواز بپردازید و بدانید که یک شب اقامت در یک هتل 3تا 5ستاره از 140تا 330هزار تومان برایتان آب می‌خورد؛ یعنی یک سفر یکروزه به مشهد برایتان یک میلیون تومان هزینه دارد.
نرخ بلیت پرواز به شیراز هم همین فردا که اتفاقا از روزهای اول هفته است و مانند روزهای پایان هفته که پیک سفر و تعطیلات است، نرخ سفر افزایش نمی‌یابد از 357هزار تومان تا 866هزار تومان قیمت دارد؛ ضمن آنکه برای یک شب اقامت در یک هتل 3تا 5ستاره باید 136تا 336هزار تومان بپردازید. این مبلغ برای سفر یکروزه به شیراز به بیش از یک میلیون تومان می‌رسد.
برای پرواز به اصفهان هم همین امروز باید بین 500تا 600هزار تومان برای خرید بلیت هواپیما بپردازید و یک شب اقامت در هتل‌های 3تا 5ستاره اصفهان نیز 100تا 490هزار تومان برایتان هزینه دارد.
اما برای سفر هوایی به یزد نیز 655هزار تومان برای خرید بلیت پرواز و 120تا 400هزار تومان نیز برای یک شب اقامت در هتل‌های 3 تا 5ستاره این شهر نیاز است. قیمت بلیت پرواز به تبریز نیز 280تا 657هزار تومان است و یک شب اقامت در هتل‌های 3تا 5ستاره این شهر 387تا یک‌میلیون و 100هزار تومان هزینه دارد.در گران‌ترین حالت برای یک‌روز سفر به تبریز باید حدود یک‌میلیون و 800هزار تومان تنها برای پرواز و اقامت هزینه کنید.

سفر ارزان نشد، گران‌تر شد
سفر در ایران گران شده است و همین بررسی اندک در قیمت بلیت و اقامت تنها برای یک شب و برای یک گردشگر بیانگر وضعیت آشفته و هرج‌ومرج در هزینه سفر است که به گفته کارشناسان سفر ارزان را رویا می‌کند.  در هفته‌های گذشته بلیت پروازها ناگهان اوج گرفت و در برخی مسیرها تا 100درصد گران شد؛ اتفاقی که داد فعالان گردشگری را درآورد و حتی معاون گردشگری هم اعلام کرد که زورش به ایرلاین‌ها نمی‌رسد. فعالان صنعت گردشگری، هتل‌ها و ایرلاین‌ها را عامل اصلی گرانی سفر می‌دانند و می‌گویند خطوط ریلی نیز به رقابت با ایرلاین‌ها برخاسته‌اند و قیمت سفر با قطار هم شبیه قیمت سفر با هواپیما شده است.

دلیل گران شدن ناگهانی سفرهای هوایی چیست؟
 تورج زنگنه، مدیرعامل ایران‌ایر و رئیس انجمن ایرلاین‌های کشور در گفت‌وگو با همشهری دلایل گرانی بلیت‌های پرواز را اعلام کرده است. او نیز چندان از این وضعیت راضی نیست و گفته است که در 3‌ماه نخست سال، حجم سفر گردشگران با پروازهای کشور 15درصد کاهش یافت.
زنگنه در ارتباط با دلیل گران شدن بلیت پروازها در شبکه حمل‌ونقل هوایی به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های مهم در صنعت گردشگری می‌گوید: 75درصد از هزینه شرکت‌های هواپیمایی به دلار است که صرف نگهداری هواپیما، خلبان، ماموریت‌ها و مدارک هواپیماها و خرید نشریات می‌شود.
به‌گفته مدیرعامل ایران‌ایر و رئیس انجمن شرکت‌های هواپیمایی، هزینه یک صندلی هواپیما در هر ساعت با ارز نیمایی بین 45تا 50دلار است.
او در پاسخ به اعتراض‌ها به گران شدن بلیت پروازهای داخلی و خارجی، می‌گوید: مگر دولت سوبسید به ما می‌دهد که بخواهیم هزینه‌ها را پایین بیاوریم. دولت پول ندارد که سوبسید بدهد. دولت به حمل‌ونقل هوایی سوبسید بدهد تا هر ساعت صندلی 15دلار شود.
تورج زنگنه با اعلام اینکه حتی دولت نیز در این وضعیت مقصر نیست، گفت: شرایط کشور خاص است و دولت اولویت‌های دیگری دارد که مهم‌تر از مسافران هواپیماست. او می‌گوید: تنها 3درصد جامعه ایران با هواپیما سفر می‌کنند و این آمار ربطی به گران شدن بلیت هواپیما ندارد.
مدیرعامل ایران‌ایر با اعلام اینکه قیمت بلیت پروازها هر‌ ماه پایش می‌شود، تأیید کرد که گران شدن بلیت پروازها تأثیر منفی بر صنعت گردشگری ایران گذاشته است و منجر به کاهش 15درصدی سفرهای داخلی و خارجی با هواپیما شده است.

داد می‌زنیم اما صدایمان را نمی‌شنوند 
حرمت‌الله رفیعی، رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز شرایط ایجاد شده در صنعت گردشگری و افزایش هزینه‌های سفر را نابسامان می‌داند. او به همشهری می‌گوید: دولت تنها در کلام از گردشگری سخن می‌گوید و در عمل برای سامان دادن به این وضعیت پای کار گردشگری کشور نیامده است. رفیعی گفت: هزینه سفر گران شده است و قیمت بلیت هواپیما افزایش یافته، در این شرایط دولت باید به ایرلاین‌ها کمک کند تا آنها بتوانند هزینه تعمیرات و نگهداری هواپیماها را بدهند نه آنکه پول نگهداری هواپیما را هم از جیب مردم بیرون بکشند.
رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران قیمت اقامت در هتل را نیز گران اعلام کرد و گفت: هتلدارها هم می‌گویند هزینه‌هایشان بالاست و درست هم می‌گویند. هزینه آب، برق، عوارض شهرداری‌ها و مالیات را حساب کنید و ببینید هزینه هتل‌ها چه اندازه گران است؛ درحالی‌که دولت باید فشار این مشکلات را از دوش صنعت گردشگری بردارد.
او با انتقاد از افزودن مالیات بر ارزش‌افزوده بر مالیات معمول هتل‌ها، گفت: قبلا تنها یک مالیات وجود داشت اما دولت مالیات بر ارزش‌افزوده را نیز به ناحق بر صنعت گردشگری تحمیل کرد و یک مالیات را یک‌بار از هتلدار، یک‌بار از آژانس گردشگری و یک‌بار هم از صنعت حمل‌ونقل دریافت می‌کند. فعلا هم زور دارایی بر همه می‌چربد و هیچ‌کس نیست که حریف آنها شود. رفیعی وضعیت مالیات تحمیل شده بر صنعت گردشگری را منجر به گران‌شدن سفر و تحمیل هزینه بیشتر به مردم دانست و افزود: ظاهرا مالیات تبدیل به تنها درآمد دولت‌ها شده است و با دریافت مالیات‌های مکرر به گردشگران و فعالان صنعت گردشگری ظلم می‌شود.
او با اعلام اینکه انتظار می‌رفت با کاهش شدید ارزش پول ملی گردشگران ورودی کشور افزایش بسیار یابند، گفت: اگر آمار اعلام شده از سوی مسئولان درخصوص گردشگران ورودی را نگاه کنید متوجه می‌شوید که این افزایش نسبت به افت ارزش پول ملی کشور بسیار اندک بوده و درحالی‌که ارزش پول ملی یک‌سوم شده است باید آمار گردشگران ورودی به کشور نیز 300درصد افزایش می‌یافت؛ نه 30درصد.

این وضعیت خوشایند نیست
رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با اعلام اینکه این انجمن هر 2‌ماه یک‌بار و هر هفته با شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و ایرلاین‌ها برای بررسی گرانی بلیت پرواز و تأثیر آن بر صنعت گردشگری کشور جلسه دارد، افزود: آنها نیز گلایه‌های خود را دارند. هواپیماهای مسافربری ایران روی زمین مانده‌اند؛ چون در شرایط تحریم، سوخت و قطعات به آنها نمی‌رسد و بخشی از هزینه‌های نیروی انسانی ناوگان هوایی نیز به دلار پرداخت می‌شود. آنها می‌گویند اگر هزینه‌ها تامین نشود، خلبان‌ها هم جذب شرکت‌های خارجی می‌شوند. او تأکید کرد: دولت باید راهکار ارائه دهد و ادامه این وضعیت در صنعت گردشگری خوشایند نیست. معلوم است که اگر هر گردشگر بخواهد 2 میلیون تومان صرف سفر به کیش کند، سفر به کشورهای شمالی ایران را ترجیح می‌دهد که واقعا جای تأسف است.
رفیعی وضعیت نامناسب جاده‌ها در سفرهای زمینی و همچنین افزایش قیمت سفر در بخش ریلی را از دیگر مشکلات ایجاد شده در افزایش هزینه‌های سفر اعلام کرد و گفت: در سفرهای ریلی چنان رقابتی برای افزایش قیمت‌ها صورت گرفته است که نرخ سفر با قطار با هزینه ایرلاین‌ها برابری می‌کند. در بخش ریلی هزینه‌هایی از مسافران گرفته می‌شود که به قیمت سفر با هواپیما نزدیک شده و این هم ظلم مضاعف بر صنعت گردشگری و سفر است.


   هرج و مرج  گریبان صنعت گردشگری را گرفت

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با انتقاد از اقدام بخش ریلی برای افزایش هزینه‌های سفر، گفت: متأسفانه بخش ریلی در حاشیه امنیت قرار گرفته است و کمتر کسی در مورد افزایش هزینه‌های سفر در این بخش صحبت می‌کند. رفیعی وضعیت گردشگری کشور را آشفته توصیف می‌کند که در آن تمامی سازمان‌های دولتی برای خود اقدام به راه‌اندازی مراکز اقامتی و خدمات سفر کرده‌اند. او از وزارت آموزش و پرورش برای ورود به صنعت گردشگری با اجاره دادن مدارس به گردشگران درحالی‌که وضعیت آموزشی کشور دچار مشکلات فراوان است و از وزارت بهداشت برای ورود به گردشگری سلامت و مسدود شدن مسیر فعالیت فعالان گردشگری در این بخش و همچنین دیگر وزارتخانه‌های کشور برای راه‌اندازی زیرساخت‌های گردشگری و ارائه خدمات گردشگری به مردم و ایجاد هرج‌ومرج در صنعت گردشگری تنها با هدف کسب درآمد، به‌شدت انتقاد کرد. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران گفت: این مسائل گرفتاری‌های صنعت گردشگری ایران است و هیچ‌کس هم نیست که به این مشکلات رسیدگی کند.