سفر اقتصادی روحانی به هند و چین

حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران برای‌ سفری 2جانبه پنجشنبه هفته جاری به هند سفر می‌کند. این سفر به‌دنبال دعوت رسمی نارندرا مودی نخست‌وزیر این کشور از رئیس‌جمهور کشورمان انجام می‌شود. روحانی برای‌ماه آینده هم به پکن دعوت شده است. هند و چین 2قطب مهم اقتصادی جهان و شریک‌های تجاری ایران به‌شمار می‌روند.گفت‌وگو درباره آخرین تحولات منطقه‌ای و جهانی و همچنین مذاکره برای تکمیل و بهره‌برداری هرچه زودتر از بندر چابهار که می‌تواند در تجارت 2جانبه در منطقه و دسترسی متقابل افغانستان به بازارهای منطقه‌ای و جهانی مؤثر باشد، از محورهای احتمالی مذاکره روحانی با طرف‌های هندی در این سفر است. 14مرداد‌ماه سال‌جاری یتین گادکاری وزیر حمل‌ونقل، بزرگراه‌ها و کشتیرانی هند که به‌عنوان نماینده ویژه این کشور در مراسم تحلیف روحانی شرکت کرده بود، در دیدار با رئیس‌جمهور کشورمان دعوت نارندرا مودی از رئیس‌جمهور ایران برای سفر به هند را به وی تقدیم کرد. این سفر که نخستین سفر روحانی به هند محسوب می‌شود در شرایطی انجام می‌شود که ترامپ تهدید کرده است تحریم‌های تجاری را باز گردانده و از برجام خارج می‌شود. هند برای تقویت برنامه‌های اتصال خود به منطقه غرب آسیا و همچنین تأمین نیازهای انرژی خود به ایران چشم دوخته است.

با این حال در زمان دیدار نارندرا مودی- نخست‌وزیر هند- از ایران در خرداد ماه سال گذشته، ‌طرفین موافقتنامه‌ای به ارزش ۵۰۰میلیون‌دلار برای توسعه بندر چابهار با هدف تقویت ارتباطات منطقه‌ای و تشویق به روابط و خدمات دریایی بیشتر بین 2کشور را به امضا رساندند که به هند امکان می‌دهد بدون نیاز به پاکستان به تجارت با ایران و افغانستان بپردازد. این موافقتنامه همچنین شامل تأمین مالی خطوط ریلی متصل به زاهدان می‌شود. ایران، هند و افغانستان اعضای پیمان 3‌جانبه تاسیس بندر بین‌المللی و کریدور ترانزیتی چابهار هستند. هند برنامه‌های عظیمی برای تاسیس واحدهای تولیدی نظیر مواد پتروشیمی، کود و متالوژی در منطقه آزاد تجاری- صنعتی چابهار دارد.

ایران سومین تأمین‌کننده انرژی هند است و در مدت زمان آوریل ۲۰۱۷ تا اکتبر ۲۰۱۸، هند ۱۲.۵ میلیون تن نفت از ایران وارد کرده است. برنامه‌های ارتباطی بزرگ درنظر گرفته شده هند با ایران را می‌توان پاسخ دهلی‌نو به برنامه جاده ابریشم چین دانست. از سوی دیگر سفیر ایران در چین نیز با اشاره به برگزاری اجلاس سران سازمان همکاری‌های شانگهای در چین گفت: از رئیس‌جمهور ایران برای شرکت در این اجلاس دعوت شده و اگر مقدمات مورد نیاز فراهم شود، انجام این سفر در ماه‌های آینده در دستور کار قرار خواهد گرفت. منظور علی اصغر خاجی از فراهم شدن مقدمات، احتمالا در دستور کار قرار گرفتن پروسه تبدیل عضویت ایران از ناظر به دائم در سازمان شانگهای است. ایران مدت‌هاست درخواست عضویت دائم را داشته و با وجود موافقت اعضا ازجمله چین و روسیه به‌علت مخالفت تاجیکستان تا‌کنون این روند انجام نشده است. خبرگزاری رویترز چندی قبل گزارش داده بود که درخواست ایران برای عضویت دائم در سازمان شانگهای در دستور کار نشست پکن قرار داد. علی اصغر خاجی در رابطه با همکاری‌های اقتصادی 2 کشور هم گفت: در سال 2017روابط تجاری 2 کشور با رشد 18.9درصدی به 37.2 میلیارد دلار رسید. در سال گذشته میلادی صادرات ما به چین 25درصد و واردات ما نیز از این کشور 13.2درصد نسبت به سال 2016رشد داشته است. وی گفت: چین با خرید سالانه بیش از 31میلیون تن نفت، بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران و بزرگ‌ترین مقصد صادرات کالاهای غیرنفتی ماست.