زنگ خطر رشد حاشیه‌نشینی

براساس آخرین آمارها، 19میلیون ایرانی در بافت‌های فرسوده، ناکارآمد و حاشیه شهرها ساکن هستند و کیفیت سکونت آنها از میانگین کیفیت شهر محل سکونت پایین‌تر است. البته این آمار به‌مرور زمان در حال افزایش است. آنگونه که محمد پژمان، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری می‌گوید: سالانه ۲۵۰ هزار نفر به جمعیت این محدوده‌ها افزوده می‌شود. او غفلت از مطالعات اجتماعی را از نقایص جدی طرح‌های بازآفرینی شهری در سال‌های گذشته دانسته و افزایش جمعیت ساکن در بافت‌های فرسوده، ناکارآمد و حاشیه شهرها را از تبعات این غفلت اعلام کرده است.

بر این اساس انتظار می‌رود در دوره مدیریت پژمان بر شرکت بازآفرینی شهری، اجرای سند ملی بازآفرینی شهری با رعایت همه اتفاقات کالبدی، فیزیکی، فرهنگی و ساختاری در دستور کار قرار بگیرد و صرفاً به‌واسطه تأکید دولت بر افزایش تولید مسکن، بازآفرینی شهر و اصلاح وضعیت سکونت در بافت‌های ناکارآمد فدای ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه نشود که در این صورت، مدیران بعدی شرکت بازآفرینی شهری نیز وضعیت موجود را نتیجه عملکرد نادرست مدیران قبلی این حوزه دانسته و این دور باطل بدون توقف ادامه خواهد یافت. احتمالاً معاون وزیر راه و شهرسازی از مطالعات کارشناسی و دقیق سند ملی بازآفرینی شهری و مخالفت جدی این برنامه با طرح‌هایی نظیر کلید به کلید یا بسازوبفروشی به بهانه جایگزینی مسکن فرسوده در این بافت‌ها اطلاع دارد و خوب می‌داند که در اجرای این طرح، حتی اگر به لحاظ تأمین نشدن منابع موردنیاز در وضعیت تنگنای اقتصادی با مشکل مواجه شود، بازهم نباید از اصول اولیه این سند ملی، یعنی توجه به بازآفرینی به‌جای نوسازی تخطی کرد.

در شرایط فعلی، دولت دوازدهم توجه خود را بر افزایش تولید مسکن متمرکز کرده و در برنامه‌های خود، نوسازی سالانه 50هزار واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده را نیز در آمار تولید گنجانده، از این‌رو احتمال فدا شدن برنامه بازآفرینی جدی است و آقای مدیرعامل باید از این اتفاق جلوگیری کنند.