فرهنگ و هنر پلی برای احیای جاده ابریشم

محمدجواد حق‌شناس/ رئیس کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورای شهر تهران
ارتباط و تعامل میان مدیریت شهری تهران و شانگهای به‌عنوان 2 ابرشهر آسیایی آن‌هم در 2‌نقطه غرب و شرق آسیا، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اهمیت زمانی دوچندان می‌شود که ارتباط مدیریت شهری این دو شهر در راستای دیپلماسی شهری که اخیرا در عرصه بین‌المللی رواج یافته، مورد توجه قرار گیرد.

ایران و چین به‌عنوان 2 تمدن کهن با پیشینه فرهنگی و تمدنی بسیار، از ظرفیت‌های بزرگی برای تعامل و همکاری به‌خصوص در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی برخوردارند که به دلایل مختلف در دهه‌های اخیر مورد غفلت قرار گرفته است.

فعال‌شدن ظرفیت‌ها و بسترهای فرهنگی و اجتماعی 2‌کشور که از بنیادها و پیشینه تاریخی خوبی نیز برخوردار است، به‌طور طبیعی زمینه‌ساز تعمیق همکاری‌های گسترده در حوزه‌های مختلف اقتصادی و تجاری نیز خواهد شد.

به‌نظر می‌رسد زمان آن فرارسیده که مناسبات 2کشور بزرگ ایران و چین از دایره تنگ و غیرمؤثر سیاسی و اقتصادی خارج شده و به حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و هنری تسری یابد که این می‌تواند بهتر و بیشتر به صلح و امنیت جهانی کمک کند.

وجه ممیزه دیپلماسی شهری در عصر کنونی، دوری از جنجال‌ها، محدودیت‌ها و حساسیت‌های سیاسی دولت‌هاست. این مهم می‌تواند به پایداری و کارآمدی دیپلماسی شهری کمک کند.

ظرفیت‌های همکاری شانگهای
شانگهای امروزه در بین شهرهای جهان به‌عنوان نماد شهری موج دوم توسعه شناخته می‌شود. نماد و الگوی شهری کشورهای نوظهور اقتصادی که در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی، صنعتی، تجاری، اجتماعی، فرهنگی و گردشگری پیشرو‌ست.

آنچه بیش از همه در مورد شانگهای قابل توجه است، تلفیق سنت و مدرنیته شهری است که از ابعاد مختلف قابل توجه و اهمیت است. از این منظر شانگهای به‌عنوان یک شهر بین‌المللی، می‌تواند در حوزه دیپلماسی شهری در بین کشورهای آسیایی و حتی کشورهای درحال توسعه، باشد.

ظرفیت‌های تهران
تهران نیز به‌عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران و بزرگ‌ترین شهر در منطقه غرب آسیا، از ظرفیت‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و گردشگری بالایی برخوردار است که متأسفانه به دلایل مختلف این ظرفیت‌ها در طول دهه‌های اخیر به‌خصوص چالش‌های سیاسی مورد استفاده قرار نگرفته است. به‌رغم همه مشکلات به‌طور قاطع می‌توان اذعان کرد تهران با سرمایه اجتماعی بالا و برخورداری از شرایط جغرافیایی، آب و هوایی، جمعیتی، جاذبه‌های گردشگری و امکانات بالای تعامل بین‌المللی در صدر شهرها و پایتخت‌های بانشاط، زنده و پویا در غرب آسیا به شمار می‌آید. یکی از برنامه‌ها و سیاست‌های اصلی مدیریت شهری تهران، توجه به عناصر فرهنگی و اجتماعی شهر تهران، توجه و تقدیر از مفاخر و بزرگان فرهنگی و هنری تهران و زنده نگه‌داشتن یاد و نام این مفاخر از طریق نامگذاری معابر و خیابان‌ها به نام هنرمندان و نخبگان فرهنگی شهر است که با استقبال خوب مردمی نیز مواجه شده است.

پیشنهادهای همکاری میان تهران و شانگهای
سابقه همکاری مدیریت شهری تهران و شانگهای به 15سال قبل بازمی‌گردد که در آن مقطع تفاهم همکاری میان 2شهر به امضا رسید اما به‌نظر می‌رسد گام جدی برای توسعه همکاری در این سال‌ها برداشته نشده است.

کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شهر تهران، آمادگی و علاقه کامل خود را برای توسعه همکای میان مدیریت شهری تهران و شانگهای  در راستای تفاهم همکاری سال1383 و برمبنای همکاری‌های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری اعلام داشته و در این راستا علاوه بر تأکید برای بهره‌گیری از تجربیات خوب توسعه زیرساخت‌ها از شانگهای و سرمایه‌گذاری و حضور فعال شرکت‌های چینی در توسعه زیرساخت‌های تهران، پیشنهادهای زیر را برای توسعه همکاری‌ها مطرح می‌سازد:

- برگزاری نشست‌های تخصصی میان مدیریت و نخبگان شهری تهران و شانگهای در حوزه‌های مختلف مدیریت شهری تهران.

- برگزاری همایش معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری تهران برای سرمایه‌گذاران و شرکت‌های فعال در حوزه شهری شانگهای

- برگزاری کارگاه‌های بین‌المللی فرهنگی، هنری و گردشگری مشترک (فیلم، تئاتر، موسیقی، شعر، مجسمه‌سازی‌ و...) با محوریت فرهنگ و تمدن آسیایی، چینی، ایرانی، توسعه آسیایی، جاده ابریشم و...

- تدوین و امضای تفاهمنامه تسهیل رفت‌وآمد گروه‌های فرهنگی، هنری، NGO‌های تهران و شانگهای

- برگزاری هفته‌های فرهنگی، هنری و گردشگری تهران و شانگهای به‌صورت دائمی و سالانه با حمایت مدیریت شهری 2کلانشهر.

این رویکرد تعاملی میان حوزه مدیریت شهری می‌تواند زمینه‌ساز افزایش هرچه بیشتر همکاری میان 2شهر تهران و شانگهای شود.